Uyuyamama Problemi Hakkında

Uyuyamama problemi uyku problemleri içinde en sık rastlanan şikayetlerin başında gelir.

Uykusuzluk problemi yaşayan insanların çoğunda, bu problem uykuya dalamama olarak karşımıza çıkar.

İnsanlar uyku özellikleri açısından ikiye ayrılabilirler ki, birinci grup her şartta ve kolaylıkla uyuyanları, uykuyu sevenleri, uykuyla hiç problemi olmayanları kapsar. İkinci grup ise, sıklıkla uykusu kaçanları, uyumayı sevmeyenleri, uykusu hassas olanları kapsar.

Uyuyamama problemi genellikle bu ikinci grup insanların problemidir ve bu insanların uyku sorunlarını çözmenin birinci yolu, uyku hijyenlerine dikkat etmeleridir. Yani, uykularını kaçıracak ortamlardan, olaylardan ve uygulamalardan uzak durmalarıdır.

Uyuyamama problemi altında hangi başlıklar sayılabilir dersek, başta psikolojik ve psikiyatrik nedenler gelse de huzursuz bacak sendromu gibi uykuya dalmayı ve uykudan dinlenmiş kalkmayı zorlaştıran sebepleri de unutmamak gerekir.

Psikofizyolojik uykusuzluk (Öğrenilmiş uykusuzuk):

En sıklıkla rastlanan uykusuzluk problemidir. Hastada uyuyamama problemi, tüm gün süren bir endişeye dönüşmüştür. Hasta sürekli uyumayı düşünür. Uyuyabilmek için önlemler alır, çoğunlukla uykusunun kaçacağını düşünerek erkenden yatağa gider. Yatakta uyuyamadığında da yatakta kalmakta ısrar eder ve neredeyse tüm geceyi yatakta uyumaya çalışarak geçirir. Bütün gece uyumaya çalışmak uyuyamamak kadar hastayı yorar. Gün içinde uyuyamadım hissi ile uyanan hasta, gece az da olsa uyuduğu uykudan da keyif alamaz. Gün boyu da uykuyu düşünmeye devam eder. Bu hastalar uyuyamama problemini aylarca süreyle yaşarlar. Normal şartlarda aylarca hiç uyumadan yaşamak mümkün olmasa da bu hastalarda uykusuzluğa ait fiziksel olarak gözlenen bir zarar görülmez. Ancak hastalar perişan olduklarını, hiçbir iş yapamadıklarını söylerler.

Öğrenilmiş uykusuzluklarda uyuyamama nedeni uyumaya çalışmaktır. Hastaların aslında bölük pörçük uyudukları uykuyu bütün olarak uyumaları sağlandığında problem çözülmektedir.

İlaçlara bağlı uykusuzlukta en önemli uyuyamama problemlerindendir. Uzun süreli uykusuzluklarda uyku ilaçlarının ve uyku veren ilaçların yeri yoktur. Uyuyamama probleminde bu tür maddeleri kullanmak, sadece belirtiye yönelik bir tedavi olmaktan öteye gidememektedir. Halbuki uykusuzlukta tedavi sebebe yönelik olmalı, altta yatan sebep çözümlenmelidir. Uyku ilacı ise, etkisi kısa süreli olduğundan, hastanın tedavi ümidini de kırmaktadır. Bazı hastalar ilaç yerine alkolü tercih etmekte, alkol de uyku ilaçları gibi, iyi bir uyku sağlamadığı gibi, etkisi de kısa süre sonra kaybolmaktadır.

Uyuyamama probleminin altında bazen de huzursuz bacak gibi, spesifik tedavi gerektiren hastalıklar olabileceği gibi, bazen de uykuda solunum ve kalp bozuklukları gibi daha ciddi sorunlar olabilir.

Hastalar uyuyamama problemi 1-2 aydan daha uzun süre ile devam ediyorsa uyku hastalıkları uzmanına mutlaka başvurmalıdır. Zira tüm uyku hastalıkları gibi uyuyamama problemi de tedavi edilebilen bir sorundur.