20 SORUDA REFLÜ VE TEDAVİSİ...

Türkiye'de her beş kişiden biri reflü hastası. Ankara Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Türkçapar reflüyle ilgili bilinmesi gerekenleri anlatı...
1. Reflü nedir?
Halk arasında mide reflüsü (gastroözofageal) olarak bilinen reflü türü mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması olarak açıklanır.
2. Reflü bir hastalık mıdır?
Reflü bir hastalık değil bir bulgudur. Günümüzde her 5 kişiden birisinde reflü hastalığı görüldüğü için reflü denildiği zaman akla yaygın olarak bu hastalık gelir.
3. Reflüye neden olan kaç tür hastalık vardır?
Reflünün hafif formu olan yemek borusu ile mide arasındaki kapağın açıldıktan sonra geç kapanması durumu en yaygın görülen reflü türüdür. Reflünün diğer iki formu ise, kapağın devamlı açık kaldığı; kapak yetmezliği ile kapağın karın içerisinden göğüs boşluğuna fıtıklaştığı ağır şiddette seyreden mide fıtığıdır.
4. Belirtileri nelerdir?
Midede yanma, ağza acı su gelmesi, kaynama, ekşime, bazı yiyeceklerin rahatsızlık vermesi, yenilenlerin boğazdan yukarı gelmesi, bulantı ve şişkinlik hissi reflünün en sık görülen belirtilerindendir. Reflüsü olanlarda kuru öksürük, ses kısıklığı ve astım da gelişebilir.
5. Reflünün az bilinen belirtileri hangileridir?
Sürekli boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, kuru öksürük, ses kısılması, tükürük salgındaki artış reflünün az bilinen belirtilerindendir.
6. Reflü en çok hangi hastalıklar ile karıştırılır?
Reflünün en çok karıştırıldığı hastalıklar kalp krizi, kronik öksürük, astım, zatürree, farenjit, larenjit ve gastrittir.
7. Reflü farenjit ve benzeri sağlık sorunlarına neden olur mu?
Yemek borusuna kaçan mide suyu gırtlak bölgesinde tahriş yaparak sürekli boğaz ağrısına neden olabilir. Bu hastalarda sıklıkla boğaz iltihabı yanılgısı ile gereksiz antibiyotik kullanımına rastlanır. Bu tip reflülerde tedavi daha zor ilaca verilen olumlu yanıt ise çok daha azdır.
8. Hamilerde ve anne karnındaki bebekte reflü görülür mü?
Hamilelerde karın içi basıncı artışı ve hormonal değişikliklere bağlı geçici reflü atakları görülebilir. Bu durum genellikle hamilelik sonrası dönemde düzelir. Bebek reflülerinin büyük çoğunluğu ise ilerleyen zamanlarda normale döner.
9. Reflü hastalarının uzak durmaları gereken besinler hangileridir?
Portakal, poğaça, yeşil soğan, domates, nane, çikolata, kahve, yağlı yemekler vb.
10. Kişide mide şikâyeti olmadan, reflü meydana gelebilir mi?
Şart değildir. Hastalarda şikâyetlerin hepsinin bir arada olduğu grup nadirdir. Kimi hastalarda mide şikâyeti olmadan boğaz ağrısı, ses kısıklığı, öksürük gibi belirtiler görülebilir.
11. Reflü hastalığını sadece diyet yaparak yenmek mümkün müdür?
Kapak yetmezliği ve mide fıtığı nedeniyle reflü hastalığı gelişenlerde diyetle kalıcı bir iyileşme sağlanması mümkün değildir. Diyet süresince şikâyetler azalırken, diyet bırakıldığında aynı şikâyetler tekrar yaşanır.
12. Zayıflamak reflüye iyi gelir mi?
Zayıflamanın kapakta mekanik bozukluk olan hastalara faydası olduğunu gösteren bilimsel bir kanıt yoktur. Buna karşın yapılan diyette daha az yemek tüketilidği için yemek borusuna kaçışlarda azalma olabilir.
13. Sigara ve alkol reflü yapar mı?
Sigara mide asidini artırarak yemek borusunda tahrişi artırır. Alkolün de (özellikle bira ve şarap) kapak sisteminin daha fazla genişlemesine yol açarak reflüyü artırma özelliği vardır. Buna rağmen sigara ve alkolün tek başına reflüye neden olduğu söylenemez.
14. Reflü kansere yol açabilir mi?
Reflü hastalığı ile yemek borusunun alt uç kanserleri arasında ilişki vardır. Fakat reflü hastalarında kanser gelişme olasılığı son derece düşüktür. Kanser ancak bazı öncül bulgulardan sonra ortaya çıkabilir.
15. Reflünün ilaçla tedavisi mümkün müdür?
Reflüde ilaç olarak proton pompa inhibitörü (PPI) denilen asit düşürücüler kullanılır. Bu ilaçlar yemek borusunda asidin yaptığı tahrişi ve midenin içindeki asidi ortadan kaldırmaya yardımcı olur. Eğer kapak yapısında mekanik bir bozukluk varsa ilacın kullanım süresi ve etkinliği hastalığın şiddetine bağlı olarak değişir. Yemek borusunda yara açılması veya kapak bozukluğu olması durumunda ilacın kesilmesini takiben hastaların şikâyetleri yeniden başlar. Mide fıtığı olan, yemek borusunda yara açılan veya kapak yetmezliği bulunan hastaların yaklaşık yüzde 30'unun bu ilaçları yaşam boyu kullanmaları gerekebilir.
16. Bu hastalığa yakalanan herkese ameliyat gerekli midir? Laparoskopik cerrahi her reflü hastasına uygulanabilir mi?
17. Reflüsü olan her hastada cerrahi tedavi şart değildir. Sürekli ilaç içmek zorunda kalanlar, ilacı kestiğinde şikâyeti tekrarlayanlar, ilaca rağmen yemek borusundaki yaraları geçmeyenler, yemek borusunda ileri safhada hücresel değişiklik gelişenler ve özellikle genç yaş grubunda olanlara laparoskopik cerrahi önerilir. Reflü hastalarının yaklaşık yüzde10'unda cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulur.
18. Laparoskopik cerrahi ne kadar sürer ve hasta günlük yaşamına ne zaman döner?
Laparoskopik cerrahi genel anestezi altında, yaklaşık bir saat süren bir işlemdir. Hasta operasyondan 4 -5 saat sonra tuvalete gidip, ertesi gün tabucu edilir. Masa başı çalışanlar operasyondan 2–3 gün sonra işlerine dönebilir.
19. "Reflü ameliyatlarının tekrarlanması gerekir" inanışı doğru mudur?
Bu inanış doğru değildir. Laparoskopik cerrahide başarıyı sağlayan en önemli faktör cerrahın tecrübesidir. Tecrübeli cerrahlarda 10 yıllık nüks oranı özellikle yama yönteminin gelişmesi ile yüzde 5'in altına düşmüştür.
20. Ameliyattan sonra ömür boyu diyet gerekli midir?
Reflü ameliyatı sonrası hastaların sürekli ilaç kullanmaları, diyet yapmaları, yüksek yastıkta yatma zorunlulukları ortadan kalkar. Bu durumdaki hastalara operasyon sonrası bir hafta boyunca sulu gıdayla beslenme önerilir. (Gazetehaberturk)