SELMAN ÖZTÜRK
İSTANBUL - 2003 yılı Nisan ayı, Irak'ı çeyrek asırdır baskıcı metodlarla yöneten Saddam Hüseyin rejiminin tarihe karışmasına şahitlik etti. Koalisyon güçlerinin başkent Bağdat'ı tamamen ele geçirmesinin ardından Saddam Hüseyin kayıplara karıştı. Halk ise Saddam'a olan öfkesini, heykellerini parçalayarak gösterdi.
ABD Savunma Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, 20 Mart'ta başlayan ve sonuna gelinen savaşta Amerikan güçlerinden 109 asker öldü. Irak rejiminin iki numaralı adamı Başbakan Yardımcısı Tarık Aziz, koalisyon güçleri tarafından yakalandı.
KKTC Bakanlar Kurulu'nun aldığı karar uyarınca, KKTC ile Kıbrıs Rum kesimi arasındaki günübirlik geçişler serbest bırakıldı.
Birçok Uzakdoğu ülkesinde başlayan 'gizemli zatürree' salgınında, her gün onlarca insan hayatını kaybetmeye başladı. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde rakip kabileler arasında çıkan çatışmalarda yaklaşık bin kişi öldü. Filistin'in ilk Başbakanı Mahmud Abbas, yemin ederek görevine başladı. Belçika'da Danıştay, Sabancı suikastı faillerinden terörist Fehriye Erdal'ın bu ülkeden sınırdışı edilmesine ilişkin İçişleri Bakanlığı kararını iptal etti. Dünyaca ünlü İtalyan tenor Luciano Pavarotti (67), sevgilisi Nicoletta Mantovani (33) ile gizlice evlendi. İtalyanların en saygın sinema ödülü olan ''David Di Donatello''da en fazla ödülü, yönetmenliğini Ferzan Özpetek'in yaptığı ''Karşıdaki Pencere'' filmi kazandı.
İşte 2003 yılı Mart ayında dünyada yaşanan olayların kronolojisi:
1 Nisan
- Belçika'da Danıştay, Sabancı suikastı faillerinden terörist Fehriye Erdal'ın bu ülkeden sınırdışı edilmesine ilişkin İçişleri Bakanlığı kararını iptal etti.
- Amerikan askerlerinin, Necef yakınlarında ''dur'' ihtarına uymayan bir karavana ateş açması sonucu 7 kadın ve çocuk öldü, 2 kişi yaralandı.
- ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell, çalışma ziyareti için Ankara'ya geldi. Özel bir uçakla Esenboğa Havalimanı'na gelen Powell'ı, ABD Büyükelçisi Robert Pearson, ABD Başkanı George Bush'un Irak danışmanı Zalmay Halilzad ve Dışişleri Bakanlığı protokol yetkilileri karşıladı.
- Irak Enformasyon Bakanı Muhammed Said Essahaf, ABD liderliğindeki güçlerin Irak'ta son bir günde toplam 56 sivili öldürdüğünü söyledi.
- Küba'da, elinde iki el bombası bulunduğunu iddia eden bir kişi, yolcu uçağını kaçırdı. Küba'nın Gençlik Adası'ndan ABD'ye kaçırılmaya çalışılan uçağın, yakıtı yeterli olmadığı için Havana'ya indiği belirtildi.
2 Nisan
- Amerikalıların Mardin Organize Sanayi Bölgesi'nde konuşlanan araçları, 27 TIR ile İskenderun Limanı'na taşınıyor. Amerikalı askerlere ait Hammer Jeep'ler, jeneratörler, kamyon ve kamyonetler, TIR'lara yüklenerek, İskenderun Limanı'na nakledilmeye başlandı.
- ABD kongresinin iki kanadı Temsilciler Meclisi ve Senato'nun Tahsisler Komiteleri, ABD Başkanı George Bush'un Türkiye'ye 1 milyar dolarlık hibe desteğini de öngören ek savaş bütçesi tasarısını kabul etti.
- Irak'ta bir Amerikalı savaş esiri kurtarıldı. ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, Irak'ta kurtarılan rehine askerin, Batı Virginia'dan Jessica Lynch olduğunu bildirdi. Açıklamada, Amerikan birliklerinin, Irak'ta 20 Mart'ta birliğinin Nasıriye yakınlarında pusuya düşürülmesinden bu yana savaş esiri olarak tutulan 19 yaşındaki Lynch'i kurtardığı belirtildi.
- ABD 3. Piyade Tümeni'nden birliklerin, Kerbela'nın kuzeyinde Fırat nehrini geçtikleri ve nehrin doğu yakasını ele geçirdikleri bildirildi.
- ABD savaş uçaklarının bugün düzenledikleri bombardımanda, Bağdat'taki bir doğumevi, bir pazaryeri ve bazı sivil yerleşim birimlerinin isabet aldığı belirtildi. Saldırıda 8 Iraklı sivilin öldüğü, 5'inin de yaralandığı kaydedildi.
- Rusya, ABD'ye, Bağdat'taki büyükelçilik civarının bombalanması nedeniyle protesto notası verdi.
3 Nisan
- ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yetkilileri, Irak'ın güneyinde bir Amerikan helikopterinin düşürüldüğünü, 7 kişinin öldüğünü açıkladı.
- Irak devlet televizyonunda, ABD'nin savaşta başarısız olduğu yönünde konuştuğu için NBC televizyonundaki işinden kovulan gazeteci Peter Arnett'ın, ABD'ye girişinde ''vatan hainliğinden'' tutuklanarak yargılanması talep edildi.
- Katar'daki Amerikan Merkez Komutanlığı, ABD'ye ait FA-18 Hornet savaş uçağının Irak tarafından atılan füzeyle düşürüldüğünü doğruladı.
- Irak'ın başkenti Bağdat'ın güneyinde 500 kadar Iraklı askerin çatışmada öldürüldüğü bildirildi.
4 Nisan
- ABD'nin Massachusetts eyaletinde küçük bir uçağın tek katlı binaya çarpması sonucu 4 kişi öldü.
- Amerikan deniz piyadeleri 1. Savaş Alayı Komutanı Albay Joe Dowdy görevden alındı.
- ABD Kongresi'nin üst kanadı Senato ve alt kanadı Temsilciler Meclisi, Türkiye'ye 1 milyar dolar yardımı da içeren yaklaşık 80 milyar dolarlık ek savaş bütçesi tasarılarını kabul etti.
- Irak'ta Hadisa Barajı civarındaki kontrol noktası yakınında bir araçla intihar saldırısı düzenlendi. Saldırıda 3'ü müttefik askeri 5 kişi öldü. Bağdat'ın kuzeybatısında Fırat Nehri üzerindeki baraj yakınında düzenlenen saldırıda, askerlerin yanı sıra aracın şoförgrt Pearson, ABD Başkanı Georgü ve hamile bir kadının öldüğü belirtildi.
- İngiliz kuvvetleri, güneydeki Basra kentinin dış mahallelerinde çıkan sokak çatışmasında 8 Iraklı milisin öldüğünü bildirdi.
- Uluslararası Saddam Havalimanı'nın büyük bölümünün denetimi ABD güçlerinin eline geçti.
5 Nisan
- Irak'ın orta kesimlerinde bu sabah AH-1W Süper Kobra Amerikan helikopterinin düştüğü, 2 pilotun öldüğü bildirildi.
- Amerikan askeri yetkilileri, birliklerinin Bağdat'a girdiğini açıkladı.
- Bağdat'ta Amerikan ve Irak güçleri arasında çıkan çatışmada, bir Amerikalı tank komutanının öldürüldüğü kaydedildi.
6 Nisan
- Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde rakip kabileler arasında çıkan çatışmalarda yaklaşık bin kişinin öldüğü belirtildi.
- ABD Başkanı George Bush, Amerikan özel kuvvetleri ve paraşütçü birliklerinin, Iraklı Kürtler ile birlikte çalışarak kuzey cephesini açtığını söyledi.
- İngiliz tanklarının, Irak'ın güneyindeki Basra kentinin merkezinde olduğu açıklandı.
- Kuzey Irak'ta, Amerikan özel güçlerinin eşlik ettiği bir konvoya ''dost ateşi'' açılması sonucu, 12 Peşmerge'nin öldüğü, 44'ünün yaralandığı bildirildi. Yaralananlar arasında bulunan, IKDP lideri Mesud Barzani'nin kardeşi Vecih Barzani'nin durumunun ciddi olduğu açıklandı.
- Rusya'nın Bağdat Büyükelçiliği'nden ayrılan Rus diplomatları taşıyan konvoya ateş açıldı.
7 Nisan
- Rusya'nın Sibirya bölgesinin doğusunda bulunan bir okulda çıkan yangında, bir öğretmen ile 21 öğrenci ölürken, 10 öğrenci ise yaralandı.
- Irak'ın başkenti Bağdat'ta bir mahalleye füze düştü. Kent merkezine düşen füzenin yol açtığı patlamada 9 kişi öldü.
- Yine Bağdat'ın bir dış mahallesinde, 4-5 Amerikan askerinin, top mermisinin isabet etmesi sonucu öldüğü bildirildi.
- Amerikan Savunma Bakanlığı (Pentagon), Irak savaşında ölen Amerikalı asker sayısının 81'e yükseldiğini açıkladı.
8 Nisan
- Irak'ta savaşın başladığı 20 Mart'tan bu yana 10 gazeteci öldü. Bağdat'ta yabancı gazetecilerin kaldığı Filistin Oteli'ni hedef alan bugünkü bombardımanda bir Reuters muhabiri, El Cezire televizyonunun bürosuna yönelik saldırıda da bir muhabir can verdi.
- Vietnam'da yeni ortaya çıkan bir virüsten 10 çocuk öldü.
9 Nisan
- Irak'ın başkenti Bağdat'ın tamamı ABD birliklerinin kontrolüne girdi. Savaşın sonuna gelindiği açıklaması yapıldı.
- Bağdat'ta bir grup Iraklı, ABD askerlerinin yardımıyla, Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in heykelini devirdi.
- Başkent Bağdat'a yönelik yoğun bombardıman sürerken, patlama seslerinin de duyulduğu bildirildi. Başkentte baş gösteren kargaşadan yaralananlar resmi hükümet binalarını yağmaladı.
- Batı Şeria'nın kuzeyinde, Cenin yakınlarındaki El Cabir'de bir okulda meydana gelen patlamada 29 Filistinli öğrencinin yaralandığı açıklandı.
10 Nisan
- ABD Başkanı George Bush ve İngiltere Başbakanı Tony Blair, Irak halkına seslenerek, ''Saddam Hüseyin rejiminin bittiğini ve Irak'ın Irak halkınca yönetileceğini'' duyurdular.
- Kerkük'te halk, kent merkezindeki Saddam Hüseyin heykelini devirdi.
- BM Irak'a, Amerikan kuvvetlerinin yanında görev yapacak uluslararası bir barış gücü yerleştirilmesini önerdi.
- Arap dünyası, Irak'ta Saddam Hüseyin'in 24 yıllık iktidarının fazla mücadele verilmeden sona erdirilmesi karşısında şoke oldu.
- İtalyanların en saygın sinema ödülü olan ''David Di Donatello''da en fazla ödülü, yönetmenliğini Ferzan Özpetek'in yaptığı ''Karşıdaki Pencere'' filmi kazandı.
11 Nisan
- Amerikan ordusundan yapılan açıklamada, Musul'da Irak 5. Kolordusu tamamen teslim oldu.
- Devlet Bakanı Ali Babacan, IMF ve Dünya Bankası'nın ilkbahar toplantıları için Washington'a gitti.
12 Nisan
- Uzakdoğu, SARS hastalığı ile sarsıldı. Birçok Uzakdoğu ülkesinde başlayan SARS salgınında her gün onlarca insan hayatını kaybetmeye başladı.
13 Nisan
- ABD Başkanı George Bush, Suriye'ye, ''bizimle işbirliği yap'' uyarısında bulunarak, kaçan Iraklı yetkililere sığınak oluşturmamasını istedi.
- Bangladeş'in kuzeyindeki bir nehirde, içinde 200 kadar kişinin bulunduğu bir feribotun alabora olması sonucu 100'ü aşkın kişi kayboldu.
- ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Irak savaşında Amerikan güçlerinden 109 askerin öldüğünü bildirdi.
14 Nisan
- Irak'ta Saddam Hüseyin iktidarının dağılmasından sonra yağmalama ve kargaşanın görüldüğü başkent Bağdat'ta düzeni sağlamak üzere 2 binden fazla polis göreve başladı.
- Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in son kalesi ve doğduğu yer Tikrit de düştü. Kentte yağma olayları başladı.
15 Nisan
- BM İnsan Hakları Komisyonu, İsrail'i, Filistin halkına karşı katliam yaptığı için kınadı.
16 Nisan
- İsrail Başbakanı Ariel Şaron, Suriye'nin çok büyük kimyasal silah deposuna sahip olduğunu ve biyolojik silahlar üretmeye çalıştığını öne sürdü.
17 Nisan
- Koalisyon güçleri bünyesinde görev yapan Avustralyalı özel birlikler, Irak'ın batısındaki bir havaalanında gizlenmiş 51 Mig savaş uçağı buldu.
19 Nisan
- Romanya Savunma Bakanlığı, Washington'un, kendilerinden savaş sonrası istikrara yardımcı olmak üzere Irak'a asker göndermelerini istediğini açıkladı.
- İsrail askerleri, Batı Şeria'nın Nablus kentinde silahlı kişilerle girdiği çatışmada bir Filistinli kameramanı öldürdü.
20 Nisan
- Çin Sağlık Bakanı Zhang Wenkang ve Pekin Belediye Başkanı Meng Xuenong, SARS hastalığının önlenmesinde etkili olamadıkları için Komünist Parti'deki görevlerinden alındı.
- Suriye, Iraklılar'ın ülkeye vizesiz girişini yasakladı.
21 Nisan
- Irak'ın başkenti Bağdat'ta, Irak Milli Kütüphanesi ile birlikte Osmanlı el yazmaları ile belgeleri de yandı.
22 Nisan
- Yaklaşık 5 bin Amerikan askeri, kentin kontrolünü almak için Musul'a girdi.
- Dünyaca ünlü İtalyan tenor Luciano Pavarotti (67), sevgilisi Nicoletta Mantovani (33) ile gizlice evlendi.
23 Nisan
- KKTC Bakanlar Kurulu'nun aldığı karar uyarınca, KKTC ile Kıbrıs Rum kesimi arasındaki günübirlik gefckçişler serbest bırakıldı.
25 Nisan
- Irak Başbakan Yardımcısı Tarık Aziz, koalisyon güçleri tarafından yakalandı.
- ABD Başkanı George Bush, adına internet siteleri açılan ve bebekleri piyasaya sürülen Irak Enformasyon Bakanı Muhammed Said Essahaf'ın halkla ilişkiler tarzına hayran olduğunu belirtti.
28 Nisan
- Filistin lideri Yaser Arafat, Filistin'deki siyasi bir sarsıntıyla ''bir kenara itilemeyeceğini'' söyledi.
- Dünya Sağlık Örgütü, SARS'ın Vietnam'da kontrol altına alındığını açıkladı.
29 Nisan
- KKTC ile Rum kesimi arasındaki geçişleri tek yanlı serbest bırakan KKTC Bakanlar Kurulu, bugün de Rumların otellerde 3 gün konaklamasına izin verdi.
- Irak'ın Basra Valisi Velid Hamid Tevfik El Tikriti teslim oldu.
30 Nisan
- Filistin'in ilk Başbakanı Mahmud Abbas, yemin ederek görevine başladı.
- Körfez ülkelerinde temaslarda bulunan ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Amerikan askerlerine teşekkür etmek amacıyla Irak'a gitti.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 21:16