4 DAKİKA KARANLIKTA KALACAĞIZ!

TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nden Tuncay Özışık, bugün ''tarifi imkansız bir karanlık yaşanacağını'' söyledi.
Tam tutulma başladığı anda havanın alacakaranlık olacağına ve ısının 2-3 derece düşeceğine dikkati çeken Özışık, bu değişimin hayvanları olumsuz etkileyeceğini bildirdi. ''Tam tutulma sırasında hayvanlar huzursuz olacak ve çeşitli sesler çıkaracak'' diyen Özışık, tutulmadan haberi olmayanlar insanların da ani karanlık nedeniyle kısa süreli şok yaşayacaklarını ifade etti.
Akdeniz Üniversitesi Manavgat Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Ali Erdoğan da, hayvanların tutulma sırasında karanlık yaşanacağı için 24 saatlik ritmlerinin bozulacağını kaydetti. Hayvanların tepkilerini ölçmek için 29 martta deneyler yapacaklarını ifade eden Erdoğan, kuşların tam tutulma anında yere indiklerini kaydetti.

TUTULMA SIRASINDA GÖKYÜZÜ

      Tam tutulmadan 15 dakika önce hava alışılmışın dışında daha karanlık olacak. Bu arada ışın geometrisi değişecek ve cisimlerin gölgeleri bozulup, bükülecek.
      Tam tutulmadan 2 dakika önce, ışık şiddetindeki azalma hızla fark edilebilir düzeye gelecek ve ufuk, soluk sarı renkte görünecek. Bu esnada, hava açık olursa, güneşin batısında Venüs ve Merkür gezegeni görülecek. Aynı zamanda sıcaklığın azalmasıyla birkaç dakika için hafif ve serin bir rüzgar hissedilecek.
      Tam tutulma zamanına bir dakika kala güneşin sadece küçük ve ince bir bölümü görünecek. Ufuk çizgisinin aydınlık, gökyüzünün karanlık olduğu tam tutulma sırasında, sadece bu anda görülebilen güneşin korona (taç) tabakası da artık göz önüne serilecek.
      Gökyüzünde Mars gezegeni ile Avcı, Kuğu ve Çalgı takım yıldızlarını izlemek mümkün olacak.

TUTULMA EFSANELERİ

      Tarihte ilk kez Thales tarafından hesaplanan ve ünlü matematikçinin bu öngörüsüyle, MÖ 585 yılında Medlerle Lidyalılar arasındaki savaşı engelleyen güneş tutulması, çeşitli kültürlerde farklı efsanelere yol açtı.
      Çin'de ejderhanın güneşi yemesi olarak düşünülen güneş tutulması, Mısır'da kötü kalpli yılanın güneş tanrısı Ra ile kavgası olarak açıklandı.
      Vietnam'da bir kurbağanın marifeti olduğuna inanılan tutulmaya, Güney Amerika'da kara bir jaguarın, İskandinavya'da ise bir kurdun neden olduğu düşünüldü. Kızılderililerde tutulma, ay ile güneşin savaşı olarak tanımlanırken, Mezopotamyalılar tutulma anında yaktıkları meşalelerle güneşi tekrar parlatmaya çalıştılar Tam Güneş tutulmasının en iyi izleneceği ülkenin Türkiye olması ve tutulmanın Antalya'dan başlaması, tüm gözleri turizmin başkentine çevirdi. İki yıldır bu büyük doğa olayına hazırlanan Antalya'ya çok sayıda turist ve bilim adamı geldi. Cumhuriyet Meydanı, Konyaaltı Beach Park ve Lara'da izleme merkezleri oluşturuldu. Antalya'da 1 milyon ithal gözlük piyasaya sürüldü.

     100 bin turist bölgede

      Turizmciler, 50 bin yerli ve 100 bin yabancı turistin tutulma için bölgeye geldiğini söyledi. İngiltere'den dün 1.5 saatte 6 uçakla 1650 bilim adamı ve gazeteci Antalya'ya geldi. İlk defa bu kadar İngiliz turist bir günde Antalya'ya giriş yaparak rekor kırdı. Bilim adamlarının yanı sıra yabancı basın mensupları da bölgeye akın etti.
      Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç tutulmayı Antalya'da, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ekibiyle birlikte izleyecek.
      Sektöre canlılık geldi Yüzyılın ilk tam Güneş tutulması Akdeniz, Orta Anadolu ve Karadeniz'de tutulma hattı içinde kalan 13 ilde tam, hat dışında kalan yerlerde parçalı izlenebilecek.
      Turizmde yaşanan yüzde 40'lık düşüşe rağmen bölgedeki açık oteller tutulma haftasında yüzde 90 oranında doldu. Akdeniz Turistik Otelciler Birliği (AKTOB) Başkanı Osman Ayık, Güneş tutulmasının kötü giden sezon öncesi sektöre büyük canlılık kazandırdığını söyledi.

     Japonlar çadırkent kurdu!

      Almanya'nın Nürnberg kentinden bir heyetle, Norveç Oslo Üniversitesi Astronomi Bölümü ve Norveç Astronomi Kulübü'nden yaklaşık 150 kişilik bir grup, tutulmayı Manavgat'tan izleyecek.
      İmparatorlarını "Güneş'in oğlu" sayarak kutsallaştıran Japonlar, Manavgat'ın Sağırin köyündeki Feridun Kandıra isimli vatandaşa ait özel mülke "çadırkent" kurdu. Japonya Ulusal Rasathanesi'nden 4 profesörle NHK televizyon kanalının 4 muhabiri de, tam Güneş tutulmasını izlemek için Kumluca'nın Adrasan beldesine yerleşti.
      Sky Havayolları Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yalım Tilev, "Bir uçağımız, Güneş tutulması esnasında havada olacak ve yolcularımız tutulmayı havada izleyecek" dedi.
      Tam Güneş tutulmasının 3 dakika 36 saniyeyle en uzun süre izleneceği Konya'da tüm hazırlıklar tamamlandı. Beyşehir Gölü kıyısında özel platformlar oluşturuldu. Aralarında bilim adamları ve fotoğrafçıların da bulunduğu 600 kişilik Japon kafilesi, 2 gün boyunca Konya'da konaklayacak. Almanya'dan da 160'ı özel uçakla günübirlik Konya'ya gelecek yaklaşık 300 Alman turist, Güneş tutulmasını Başgötüren köyünde izleyecek.
      Aksaray'da Niğde Üniversitesi'ne bağlı Beden Eğitimi ve Sağlık Meslek Yüksek Okulu'nun 500 öğrencisi sabahın erken saatlerinde Hasan Dağı'nın eteklerine tırmanacak.
      Ürgüp Ortahisar'a bağlı Kızılçukur bölgesinde düzenlenecek etkinlikte, 1000'i yabancı turist olmak üzere oluşan 3000'i aşkın kişi, peribacalarının eşsiz manzarasında, şarap eşliğinde Güneş tutulmasını izleyecek.
      Ordu kent merkezinde ve ilçelerde bulunan oteller de yerli ve yabancı turistlerce doldu. Ordu Belediye Başkanı Seyit Torun, "Hollandalı ve Fransızlardan oluşan 80 kişilik bir grupla, 600 yerli turist otellerde rezervasyon yaptırdı" dedi.

      TÜBİTAK iyonosferle haberleşecek

      TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Bilim Teknolojileri Enstitüsü (BTE) Müdürü Prof. Dr. Ersin Tulunay, AB Bilimsel ve Uygulamalı Teknik İşbirliği (COST) çerçevesinde Antalya'da bir radyo deneyi yapacaklarını, bu deneyde Türk ve İngiliz bilim adamlarının ortaklaşa çalışacağını söyledi. Dedeman Oteli'nin çatısına ölçümlerde kullanılacak cihazların yerleştirildiğini belirten Tulunay, bu cihazlar yardımıyla tutulma anında dünyaya 1500 kilometre uzaklıktaki iyonosfer tabakasında gerçekleşecek değişimlerin ölçüleceğini bildirdi. Tulunay şunları kaydetti:
      "İyonosfer, iyonlardan oluşan bir tabaka ve bu tabaka uydunun işlevini yerine getiriyor. Yerden gönderilen radyo dalgası, iyonosferden yansıyıp uzaktaki bir noktaya düşüyor ve böylece haberleşmiş oluyoruz. Bu eski bir sistem, fakat son zamanlarda değeri yeniden anlaşıldı. Hiçbir modern sistemin çalışmadığı zamanlarda iyonosfer basit alıcı ve vericilerle haberleşmeyi sağlıyor." Dünya ölçeğinde benzer araştırmaların birkaç kez yapıldığına dikkati çeken Tulunay, "Ancak bizim yapacağımız çalışma çok ses getirecek. Güneş tutulması bize bu araştırmayı yapmak için çok özel bir laboratuvar ortamı yaratacak. Bu öyle bir laboratuvar ki, insan hiçbir para ve güçle bu laboratuvarı oluşturamaz" diye konuştu.

(milliyet)