Gündem
  • 19.7.2025 13:18

Akıllı Deprem Ağı, Milyonlarca Telefonu Erken Uyarı Sistemine Dönüştürdü

Bilim insanları, Android akıllı telefonları gerçek zamanlı deprem dedektörlerine dönüştüren ve büyük depremler meydana gelmeden önce bölge sakinlerini uyarmanın daha hızlı bir yolunu sunma potansiyeline sahip yeni bir sistem geliştirdiler.

Google, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) ve diğer kurumlardan araştırmacılar tarafından geliştirilen bu sistem, sismik titreşimlerin ilk belirtilerini tespit etmek için milyonlarca telefondan gelen verilere dayanıyor. 

Bir grup cihaz aynı zemin hareketini kaydettiğinde, sistem bunu tanımlıyor ve yakın bölgelerdeki kullanıcılara uyarılar gönderiyor. 

Bu sistemi devrim niteliğinde kılan şey, genellikle yıkıcı ana dalgalardan (S dalgaları) sadece birkaç saniye önce gelen ilk sismik dalgaları (P dalgaları) kontrol altına alabilmesidir. Bu birkaç saniye, yaşamla ölüm arasındaki fark anlamına gelebilir ve insanlara siper alma veya ameliyatlar ya da ulaşım sistemleri gibi tehlikeli operasyonları durdurma fırsatı verebilir.

Sistemin Science dergisinde yayınlanan ilk sonuçları, etkileyici bir performans ortaya koyuyor. Sistemin test edildiği bölgelerde, kullanıcıların büyük çoğunluğu depremi hissetmeden önce uyarı aldı.

Sistem, ayda 300'den fazla depremi başarıyla izledi. Uyarı gönderilen bölgelerde, depremi daha sonra hissedenlerin %85'i uyarıyı aldıklarını doğruladı. Deprem başlamadan önce uyarı alanların oranı %36, deprem sırasında uyarı alanların oranı %28 ve depremden sonra uyarı alanların oranı %23 oldu. 

Daha da heyecan verici olanı ise sistemin, özellikle akıllı telefonların çok olduğu ve istikrarlı internet bağlantısının bulunduğu yoğun nüfuslu kentsel alanlarda etkili olduğunun kanıtlanmış olması.

Ancak sistem, geleneksel sismik izleme ağlarının tam bir alternatifi değildir. Telefon numaralarının az ve iletişim ağlarının zayıf olduğu kırsal veya nüfus yoğunluğunun düşük olduğu bölgelerde, sistemin doğruluğu ve hızı düşüktür. Doğruluğu da özel bilimsel cihazların doğruluğuyla aynı olmasa da, geleneksel izleme sistemlerini karşılayamayan bölgeler için pratik bir çözüm sunmaktadır.

Sistem teknik olarak Android işletim sistemine doğrudan entegre edilmiş durumda, yani herhangi bir kullanıcı müdahalesine veya ek uygulama indirmeye gerek kalmadan arka planda çalışıyor.

Bu özellik, Japonya, Türkiye, Endonezya gibi deprem riski taşıyan birçok ülkede halihazırda mevcut olması nedeniyle sistemin yaygın olarak kullanılmasını sağlayacaktır.

Akıllı telefonların depremleri tespit etmede kullanılması fikri tamamen yeni olmasa da, MyShake uygulaması gibi önceki girişimlerle de gösterildiği gibi, sistemin doğrudan işletim sistemine entegre edilmesi ölçeklenebilirlik ve hız açısından önemli bir avantaj sağlıyor.

Araştırmacılar, gelecekte geleneksel bilimsel izleme sistemleri ile bu akıllı kolektif ağlar arasında daha fazla entegrasyon olacağını ve bunun daha kapsamlı ve güvenilir erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesine olanak sağlayacağını doğruluyor.

Bu teknolojik gelişme, özellikle sismik izleme altyapısı olmayan gelişmekte olan ülkelerde doğal afetlere karşı korunma alanında yeni ufuklar açıyor.

Kaynak: Bağımsız

 

 


 

Güncellenme Tarihi : 19.7.2025 16:32

İLGİLİ HABERLER