Atlantik kıyısındaki büyük beyaz köpekbalıklarının gizemli ölümü

Kuzey Amerika sahillerine vuran ve beyinleri büyümüş büyük beyaz köpekbalıklarının sayısının artması, Kanada ve ABD'deki bilim insanlarını ve bilim camiasını şaşırtıyor.

Bilim insanları şimdiye kadar bu gizemli ensefalitin kesin nedenini belirleyemediler.

Yaban hayatı sağlığını inceleme konusunda uzmanlaşmış Kanada Yaban Hayatı Sağlık Konsorsiyumu (CWHC), Ağustos 2023'e kadar 30 yıldır beyaz köpekbalığı ölümünü kaydetmemişti . Ancak bu balıklardan birinin Prens Edward Adası sahillerinde herhangi bir yaralanma belirtisi olmadan ölü bulunması, uzmanlar arasında soru işaretlerine yol açtı.

Yapılan incelemede ölüm nedeninin beyin dokusunu iltihaplandıran ve normal bilişsel fonksiyonları etkileyen meningoensefalit hastalığı olduğu belirlendi.

Sonraki aylarda, Kanada'nın Atlantik kıyısında 4 büyük beyaz köpekbalığının daha ölümüyle aynı fenomen tekrarlandı ve ABD'de de benzer vakalar kaydedildi - ilk vaka Temmuz 2022'de Massachusetts açıklarında ortaya çıktı.

Büyük beyaz köpek balıklarının güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olması, aralarındaki hastalıkların yayılmasının bilim insanları için endişe kaynağı olmasına neden oluyor. CWHC Bölge Müdürü ve Veteriner Patolog Dr. Megan Jones, New York Times'a yaptığı açıklamada, ensefalite neden olan bakteriyel enfeksiyonun daha önce de belgelendiğini söyledi. “İncelediğimiz beş balıktan üçünde aynı potansiyel bulaşıcı hastalık görülüyor ve buna neyin sebep olduğu konusunda daha fazla bilgi edinmemiz gerekiyor.”

Jones, beyin şişmesinin köpekbalığının beslenme veya yönünü bulma yeteneğini etkileyebileceğini, bunun da kaybolmasına veya sahillere vurmasına yol açabileceğini belirtti.

Bu olguda iklim değişikliğinin rol oynamış olması muhtemel; zira ısınan Atlantik suları bu yırtıcı hayvanları kuzeye doğru itti ve birincil avları olan fok popülasyonlarının toparlanması bol miktarda besin kaynağı sağladı.

Bu olguya olan ilgi giderek artmasına rağmen, balinalar ve yunuslar gibi diğer deniz canlılarıyla karşılaştırıldığında büyük beyaz köpekbalıkları hâlâ araştırma fonlarının eksikliğinden muzdariptir ve bu da birçok sorunun cevapsız kalmasına neden olur.

Bu balıkların doğası da yanlış anlaşılıyor; bunun bir nedeni de Jaws ve Deep Blue Sea gibi filmlerde, kasıtlı olarak insanlara saldıran vahşi yırtıcılar olarak gösterilmeleri; oysa kasıtlı saldırılar son derece nadirdir.

Öte yandan, bu balıklar için en büyük tehdidi insanlar oluşturuyor; çünkü ticari balıkçılık, bu balıkların sayılarının önemli ölçüde azalmasına neden oluyor. Sonuç olarak, büyük beyaz köpekbalıkları artık küresel çapta tehlike altındaki türler arasında sınıflandırılıyor ve vahşi doğada sayılarının 3.500 ila 5.000 arasında olduğu tahmin ediliyor.

Kaynak: Daily Mail