KAYNAK : Haber Vitrini
İZMİR- Bergama Ovacık’ta Sağlık Bakanlığı’nın deneme üretimi izniyle altın çıkartan Normandy şirketinin çalışmasının mahkeme kararıyla durdurulması, ardından da Bakanlar Kurulu’dan üretim izni verilmesi çeşitli tepkileri beraberinde getirdi.
Mahkeme kararıyla tesisin altın üretim alanları mühürlenirken, Sağlık Bakanı Osman Durmuş altın madeninin Bakanlar Kurulu kararıyla çalışmalarını sürdüreceğini açıkladı. Çevre köylüler, yargının kararına “hükümetin” de uymasını isterken çalışanlar, ülke kaynaklarını yer yüzüne çıkarılmasını engelleyenlere tepki gösterdi. İzmir Barosu Başkanı Noyan Özkan da, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’e başvurarak hükümetin anayasa suçu işlediğini belirterek olaya el koymasını istedi.
Bergama’da yaklaşık 11 yıldır süren altın üretim macerası “yılan hikayesi”ne döndü. İzmir Bölge İdare Mahkemesi’nin Sağlık Bakanlığı’nın verdiği bir yıllık deneme üretimi izniyle ilgili yürütmeyi durdurmasının ardından dün akşam saatlerde madene gelen Bergama Sağlık İlçe Müdürlüğü ekipleri üretim birimlerini mühürledi.
360 KİŞİ MADENDE ÇALIŞIYOR
Madende üretimin durdurulmasına çalışanlar tepkili. Daha önce madene karşı gerçekleştirilen eylemlere de katılan Vildan Güleç, madende çalışmaya başladıktan sonra anlatılanlarla uygulamanın farklı olduğunu gördüğünü söyledi. Güleç, “Bize eylemler sırasında anlatılanlar çok farklıydı, burada gördüğümüz manzara da çok farklı. 360 kişi burada çalışıyor ve çevreyi kirletmeden altın çıkartılıyor. Buranın kapanması, krizde olan ülke ekonomisine de Bergama’ya da büyük zarar verecek” dedi.
Madende çalışan Güler Ersöz de, madende en kritik noktalardan siyanür liçi tanklarında çalışıyor. Ersöz, “Dünyanın en güvenli, en çevreci işletmesi burası. Madene karşı yapılan eylemler insanların olayı bilmemesinden kaynaklanıyor” diye konuştu.
Madenin hemen yanındaki köyde yaşayan Yılmaz Topçu da, madenin çevreyi kirlettiği iddialarının asılsız olduğunu savunanlardan. Topçu, “Bu maden çalışmalı. Üretimini sürdürmeli.
360 kişi çalışıyor ve hepimiz buradan ekmek yiyiyoruz. Ayrıca ülke ekonomisine de büyük katkı sağlıyor. Ancak buna karşı yapılan eylemlerin kasıtlı olduğu görüşündeyim” dedi.
MADENİN 11 AYLIK ÜRETİMİ
Ovacık’taki altın madeni Mayıs 2001’de üretime başladı. Bu süreçte 2.5 ton altın ve yaklaşık 3 ton gümüş üretimi yapıldı. Madenin 11 aylık üretiminde 24 milyon dolarlık satış geliri elde edildi. Şirket 2 milyon dolar işçi ücreti, yurt içi mal ve hizmet alımlarında 7 milyon dolar, 5.8 milyon dolar da vergi ödedi.
100 hektarlık alan üzerine kurulu olan madenin ekonomik ömrü şimdilik 8 yıl. Madenden bu süreçte 24 ton altın, 24 ton da gümüş çıkarılması hedefleniyor.
KÖYLÜLERDE BURUK SEVİNÇ
Mahkeme kararının uygulanması bölgede buruk bir sevinç yarattı. Narlıca Köyü’nden Hüseyin Doğan, yer altı zenginliklerin çıkarılması için verilen savaşta yer üstü zenginliklerinin yok edildiğini savundu. Doğan, “Bizim için zeytin altın, pamuk altın, arıcılık altın, tütün altın... Şu gördüğünüz herşey altın. Ancak bu altınları biz yerin altındaki altınların çıkarılmasıyla kaybedeceğiz” dedi. Köylülerin ortak istemi ise mahkeme kararlarının uygulanması.
”HÜKÜMET YARGIYA UYMALI”
Bu konuda Bölge İdare Mahkemesi’nin kararını anımsatan köylüler, “Bakın bir karar var. Bu karar eğer Türkiye hukuk devleti ise ki öyle, yaşama geçmeli. Bizim tek isteğimiz, hükümetin bu yargı kararlarına uyması” diyor.
Peki kullanılan siyanürün bir etkisi var mı? Narlıca Köyü’nden İsmail Kurhan, bölgede üretim kayıplarının başladığını dile getirdi. Kurhan, “Hayvanlarımız sakat doğmaya, ölü doğurmaya başladı. Zeytinlarimiz çok küçük bu yıl üretim kaybımız var. Eskiden buralarda kuşlar uçardı, şimdi yok. Daha fazla birşey anlatmaya gerek yok. Bize söylenen 5 yıl sonra siyanürün etkisini göstereceğiydi. Ancak biz şimdiden olumsuzluklarını yaşamaya başladık” diye konuştu.
İZMİR BAROSU’NDAN SERT TEPKİ
İzmir Barosu Başkanı Noyan Özkan da, İzmir 3. İdare Mahkemesi’nin faaliyeti durdurma kararını işletmeye tebliğ ettiği günde, Bakanlar Kurulu’nun maden işletmesinin devam etmesine karar vermesine sert tepki gösterdi.
Özkan, müdahalenin anayasa suçu olduğunu savunarak “Başbakanlar ve bakanlar ağır bir Anayasa ihlalinde bulunmuşlardır. Türk milleti adına verilen mahkeme kararları bakanlar kurulu üyeleri tarafından çiğnenmiştir. Hukuk devletinin temelinde dinamit patlatılmıştır. Kuvvetler ayrılığı ilkesine darbe vurularak, yargı erkine ağır ve ciddi saldırıda bulunulmuştur” dedi.
SEZER’E BAŞVURU YAPILDI
Özkan, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’e de bir faksla başvuru yaptı. Özkan, anayasa suçu işlendiğini bu aşamada Cumhurbaşkanı Sezer’in olaya müdahale etmesi gerektiğini söyledi.
MADEN ÇALIŞMIYOR
Bergama Sağlık İlçe Müdürlüğü ekiplerinin madende üretim birimlerini mühürlemesinin ardından madende üretim durdu. Sağlık Bakanı Osman Durmuş’un açıklamalarına karşın madende bugün üretim yapılmıyor. Normandy yetkilileri, Bakanlar Kurulu kararı gelene kadar üretim yapmayacaklarını bildirdiler.
Bergama'da altın üretiminin süreci
1990'lı yılların başında o dönemde Eurogold adıyla bölgeye gelen şirket altın arama çalışmalarına başladı.
• 1994'te Çevre Bakanlığı'nda altın madeni işletme ruhsatı alan şirketle hukuki mücadele başladı. Çevre hareketi avukatları İzmir Üçüncü İdare Mahkemesi'ne başvuru yaparak Çevre Bakanlığı'nın verdiği iznin iptalini istedi. Mahkemenin istemi reddetmesi üzerine Danıştay'a itiraz edildi. Mayıs 1997'de Danıştay "siyanürlü yöntemle altın madeni işletmeciliğinde kamu yararı yoktur" diyerek mahkemenin kararını iptal etti. Danıştay'ın kararına yapılan itirazların rededilmesiyle madene karşı açılan ilk dava kazanılmış oldu. Buna karşın Eurogold atık projesinin geliştirildiğini belirterek Çevre Bakanlığı'ndan yeni bir izin istedi. Bu aşamada başbakanlığın Tübitak'a hazırlattığı rapor doğrultusunda Sağlık Bakanlığı bir yıllık deneme üretimi izni verdi. İzmir Barosu izinle ilgili idare mahkemesine dava açtı. Ayrıca Orman Bakanlığı'nın verdiği iznin de iptali istendi. Ocak 2002'de İdare Mahkemesi her iki konuda da lehte karar verdi. Sağlık Bakanlığı ile Normandy şirketi Bölge İdare Mahkemesi'ne götürerek itirazda bulundu. Ancak bölge idare mahkemesi de mahkemenin kararını onayarak verilen izinlerle ilgili yürütmeyi durdurma kararı verdi. İzmir Valiliği'ne kararın ulaşmasının ardından Bergama Sağlık Müdürlüğü ekipleri dün üretim birimlerini mühürledi. Ancak Sağlık Bakanı Osman Durmuş bakanlar kurulu kararıyla tesisin çalışacağı açıkladı. İzmir Barosu da bakanlar kurulu kararını Danıştay'a götürme kararı aldı...
ALTIN NASIL ÜRETİLİYOR
• Bergama Ovacık'ta 100 hektar üzerine kurulan Normandy şirketi iki damarda altın araması gerçekleştiriyor.
• Sudan esinlenerek S adı verilen damar açık maden olarak işletiliyor. Burada hergün gerçekleştirilen dinamitlenmeyle toprak ve kayalar yumuşatılıyor.
• Kepçelerle bölgeden alınan toprak ve kayalar öğütülmek üzere değirmenlere götürülüyor. Merhaba'dan esinlenerek M adı verilen damarda ise çalışma yer altında yapılıyor.
• Burada da çıkarılan toprak ve kayalar aynı işlem için değirmene götürülüyor. Çamur haline gelen altın ve gümüş karbon asit su ve siyanürle yıkanıyor.
• Buradaki dev elekler karbona kutunan altın ve gümüşü topluyor, çamurdan ayırıyor. Siyah parçaçık haline gelen altın ve gümüş daha sonra siyanür liçi yöntemiyle karbondan ayrıştırılıyor.
• Daha sonra dökümhaneye gönderilen parçalar burada eritilerek kalıplaştırılıyor. Gümüş ve altının ayrılması için de külçeler İsviçre'de bir rafineriye gönderiliyor.(NTV)
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 16:12
