Diriliş Ertuğrul'da tarihi hata: Örnek bir şahsiyet olan Umur Bey kimdir?

Diriliş Ertuğrul dizisindeki bir hata izleyicilerin dikkatinden kaçmadı. Örnek bir kişiliğe sahip olan Umur Bey, tarihte Ertuğrul Bey'den sonraki dönemlerde gelmesine rağmen dizide Ertuğrul Bey'den yaşlı ve kötü karakter olarak tanıtılması tartışmalara neden oldu.

Diriliş Ertuğrul'da yeni bir karakter olarak görülen Umur Bey'in tarihteki hayatı tartışma konusu oldu. Umur Bey 1309 yılında doğarken Ertuğrul Bey'in vefat tarihi 1281 yılı olduğu bilinmektedir. Bu tarih uyuşmazlığıyla beraber, tarihte Umur Bey iyi bir kişiliğe sahipken dizide kötü olarak anlatılması da eleştirilere neden oldu. Diriliş Ertuğrul'daki bu tarihi hatalar izleyicinin dikkatinden kaçmadı.

Tarihte Umur Bey kimdir?

Umur Bey ya da tam sanıyla Aydınoğlu Gazi Umur Bey, Aydınoğulları Beyliği’nin ikinci ve en ünlü beyidir. Denizci olarak büyük şöhret kazanmış bir Türk askeri ve devlet adamıdır. Şair Enverî tarafından "Düstûr-Nâme” adlı eserde hayatı destanlaştırılmış bir şekilde anlatılır.

1309 yılında Leşkeri-eli’nde (Aydınoğlu topraklarında) dünyaya geldi. Aydınoğulları Beyliği’nin kurucusu Aydınoğlu Mehmet Bey’in beş oğlundan ikincisidir. İsmi "işler, yükümlülükler, görevler" anlamına gelir. İslami lakabı; “Dinin güzelliği” anlamına gelen “Bahaüddün”’dir. Genç yaşta İzmir valiliğine atandı ve babasının Ayasuluk’ta (bugünkü Selçuk) kurduğu donanma ile korsanlık yaparak ün kazandı. Sakız Adası, Bozcaada, Eğriboz, Mora Yarımadası ile Rumeli sahillerine akınlar düzenledi. Babasının ölümünden sonra diğer kardeşlerinin de onayıyla 1334 yılında beyliğin başına geçti. Saltanatı, 1348’de ölümüne dek 14 yıl sürdü. Beylik, onun idaresi altında en parlak günlerini yaşadı.

Umur Bey, İzmir kuşatması sırasında kale surlarına tırmanırken atılan oklarla şehit düştü. Cenazesi, Birgi’de babasının yanına defnedidi. Yerine ağabeyi Hızır Bey geçti. Umur Bey’in hayat hikayesi, yaptığı fetihler, akınlar, deniz seferleri Osmanlı Devleti’nin Fatih dönemi vakanüvislerinden olan Enverî tarafından 1465’te kaleme alınan “Düsturname-i Enveri”’de ayrıntılarıyla anlatılmıştır.

Yazar, şair ve alimleri koruyan bir devlet adamı olarak tanınan Umur Bey’in Kelile ve Dimne’yi ilk defa Farsça’dan Türkçe’ye çevirttiği bilinir. Ayrıca koruyucu hekimliğe dair bir tıp eseri olan “Tabiatname” Umur Bey adına “Tutmacı” tarafından Farsça’dan Oğuz Türkçesi’ne çevrilmiştir.