Dünyanın en büyük devlet fonu, İsrail'e silah satan şirketlere yaptırım kararı aldı

Dünyanın en büyük devlet fonu, İsrail'e silah sağlayan şirketleri tehdit ediyor: Yatırımlarımızı sizinle birlikte yeniden değerlendireceğiz

İsrail gazetesi Globes, Dünyanın en büyük yatırım kuruluşlarından biri olan Norveç Varlık Fonu, Tel Aviv'e Gazze Şeridi'ndeki savaşta kullanılan silahları sağlayan bir dizi uluslararası ve İsrailli şirkete yaptığı yatırımları "yeniden değerlendirdiğini" duyurdu.
Sermayesinin 1,6 trilyon dolar olduğu tahmin edilen Norveç fonuna göre, bu inceleme bu hafta başında duyuruldu ve etik düzenlemelerin olası ihlalleri göz önüne alındığında geldi. 

"Yönetmelik ihlallerinin ciddiyeti"

Ayrıca Fonun Etik Komitesi başkanı Sven-Richard Brantsag, bu zamanlamanın yeniden değerlendirilmesinin nedeninin "yönetmeliklerde gördüğümüz hak ihlallerin ciddiyeti" olduğunu söyledi. 

Brantsag, Reuters'e verdiği röportajda, küresel en büyük borsalardaki ticari sermayenin yüzde 1,5'ine sahip olan ve toplamda 8 bin şirkete yatırım yapan fonun, yatırımlarının İsrail'e silah satan ve İsrail'de kullanılan şirketleri içerip içermediğini inceleyeceğini açıkladı. 
Özellikle de yatırım yaptığı şirketlerin silahlarının Gazze’de kullanılıp kullanılmadığı belirlenecek. Yatırım yaptığı şirketlerin silahlarının Gazze’de kullanıldığının belirlenmesi durumunda bu şirketlere yapılan bütün yatırımlar geri çekilecek.

Brantsag, bunun açıklığa kavuşturulması durumunda, Fonun etik yasalarını ihlal etmesi nedeniyle bu şirketlerden yatırımların çekilmesiyle sonuçlanabileceğini belirterek, bu yasaların Fonun uluslararası insani hakları ihlal eden faaliyetlerle ilgisi olmayan şirketlere yatırım yapmayı zorunlu kıldığını kaydetti. 

Brantsag şu anda değerlendirilen şirketleri belirtmedi ancak Israel Globes'a göre bunların "İsrailli veya İsrailli olmayan" olabileceğini söyledi.

Fonun etik kuralları

Fonun etik yasalarına göre atom silahı veya mayın üretenler dışındaki silah şirketlerine yatırım yapılabilmektedir. Fon tütün şirketlerine de yatırım yapmıyor. 

Fon, dünya çapında yasa dışı uygulamalarla ve yasa ihlalleriyle bağlantılı şirketlerin yatırımlarını geri çekmek için yatırımlarını sürekli gözden geçiriyor. Yatırımın sonlandırılması kararı genellikle hisselerin değerinin korunması amacıyla satıldıktan sonra yayımlanır.

Norveçli yetkili şunları söyledi: "İsrail'e olan ilgi eskisinden çok daha fazla hale geldi." 

Fon daha önce Yeşil Hat dışında faaliyet gösteren Shafir Engineering, Ashstrom, Electra ve Mebane Real Estate Company ile Dania Sibus gibi İsrailli şirketlerin yatırımlarını geri çekmişti. 

Fon, 2022 yılı sonunda benzer nedenlerle İsrailli yazılım şirketi Cognyte Software'deki yatırımlarından çekildiğini duyurdu. Bu vakaların her birinde Fon, bu şirketlere yatırım yapmaya devam etmenin insan haklarına yönelik "kabul edilemez bir tehdit" oluşturduğunu belirtti.