Erdem Başçı'dan büyüme açıklaması
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı, Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği Üyeleri ile gerçekleştirilen toplantıda bir sunum gerçekleştirdi. Başkan Başçı sunumunda; cari işlemler dengesindeki iyileşmenin Ağustos verisi ile birlikte belirginleşeceğinin ve yıl boyunca devam edeceğinin öngörüldüğünü, Avrupa Birliği ekonomilerindeki talep artışının desteğiyle net ihracatın büyümeye katkısının yılın ikinci yarısında artacağını, TCMB’nin döviz kurunun etkileri ve enflasyon beklentilerindeki artıştan kaynaklanan riskleri sınırlamak için likidite politikasındaki sıkı duruşunu koruduğunu söyledi.
Merkez Bankası Başkanı Başçı sunumunda şu ifadelere yer verdi: "TCMB’nin açıklanan 'küresel para politikalarının normalleşme sürecinde yol haritası' kapsamında, yakın zamanda geniş bir tedbir paketi uygulamaya başladığını belirten Başçı, para politikasının enflasyon görünümüne karşı sıkı, döviz likiditesinde dengeleyici ve finansal istikrarı destekleyici bir duruş sergilediğini vurguladı.
DIŞ DENGE
Avrupa ekonomilerine yapılan ihracat büyümeyi ve dengelenmeyi desteklemektedir. Son dönemde jeopolitik gelişmeler ihracat artışını sınırlamıştır. Yakın dönem verileri, Avrupa ülkelerine yapılan ihracatın güçlü bir şekilde artmaya devam ettiğine işaret etmektedir. Petrol fiyatlarındaki düşüşün cari denge üzerindeki olumlu etkisi önümüzdeki aylarda daha belirgin hale gelecektir. Reel Efektif Döviz Kuru Endeksi tarihi düşük seviyelere ulaşmıştır. Cari işlemler dengesindeki iyileşmenin Ağustos verisi ile birlikte belirginleşeceği ve yıl boyunca devam edeceği öngörülmektedir. Temmuz itibarıyla cari işlemler açığı finansmanının neredeyse tamamı uzun vadeli borçlanma ve doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile sağlanmaktadır.
ENFLASYON
Enerji fiyatlarındaki gelişmeler enflasyonu olumlu etkilerken döviz kuru hareketleri çekirdek enflasyondaki düşüşü geciktirmektedir. Son dönemde dış ve iç piyasalardaki oynaklığa bağlı olarak enflasyon beklentilerinde bir miktar yükseliş gözlenmektedir.
BÜYÜME
Yılın ilk yarısında iç talep büyümeye ılımlı katkı verirken dış talep zayıf seyretmiştir. Tüketici güven endeksleri yılın ikinci yarısında özel tüketim talebinde bir miktar yavaşlama olacağına işaret etmektedir. Yılın ikinci yarısında ihracattaki toparlanmanın iktisadi faaliyetteki yavaşlamayı sınırlayacağı tahmin edilmektedir. İstihdam yılın ilk yarısında istikrarlı bir şekilde artmaya devam etmiştir; ikinci yarıda bir miktar yavaşlama beklenmektedir.
PARASAL VE FİNANSAL KOŞULLAR
Gelişmekte olan ülkelere yönelik portföy akımları oynak bir seyir izlemektedir. Benzer şekilde risk primi göstergeleri ve döviz kurları da oynak bir seyir izlemektedir. TCMB, enflasyon görünümüne dair riskleri sınırlamak için likidite politikasındaki sıkı duruşunu korumaktadır. TCMB’nin sıkı likidite politikasının etkisiyle getiri eğrisi yataya yakın konumunu korumaktadır. Sıkılaşan parasal koşullar tüketici kredisi faiz oranlarına yansımaktadır. Sıkı para politikası duruşu ve alınan makroihtiyati önlemlerin etkisiyle kredi büyüme hızları makul düzeylere inmiştir. Ticari kredilerin tüketici kredilerine göre daha hızlı büyümesi fiyat istikrarına, finansal istikrara ve dengelenme sürecine katkı yapmaktadır.
Toplam kredilerin TGA oranı ve karşılıksız çek oranları yatay bir seyir izlemektedir. Bankacılık sektörümüzün sermaye yeterlilik göstergeleri oldukça yüksek seviyelerdedir.
NORMALLEŞME SÜRECİ YOL HARİTASI
TL Likidite Yönetiminin Operasyonel Çerçevesinin Sadeleştirilmesi; piyasa yapıcılarına sağlanan repo uygulamasına, söz konusu bankaların TCMB’den sağladıkları fonlamanın maliyetini değiştirmeyecek şekilde, son verilmiştir.
Piyasa yapıcı bankalara, repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranı uygulaması yerine 1 hafta vadeli miktar ihalesi teklif limitlerinde avantaj sağlanmıştır.
Döviz Likiditesi Önlemleri: Döviz ve Efektif Piyasaları
TCMB nezdindeki döviz ve efektif piyasalarında işlem yapma limitleri artırılarak bankaların döviz likiditesine erişimi desteklenmiştir.
Bu çerçevede, bankalara tahsis edilen depo limitleri ile ROM kapsamında TCMB’de bulundurulan altın ve döviz varlıklarının toplamı, bankaların kısa vadeli borçlarının tamamını fazlasıyla karşılayabilecek seviyeye yükselmiştir.
Finansal İstikrarı Destekleyici Önlemler: Yabancı Para Çekirdek Dışı Yükümlülüklerin Vadelerinin Uzatılması; bankaların yeni yabancı para çekirdek dışı yükümlülükleri için zorunlu karşılık oranları üç yıldan uzun vadeyi teşvik edecek şekilde yeniden belirlenmiştir.
Finansal İstikrarı Destekleyici Önlemler: Türk Lirası Cinsi Çekirdek Yükümlülüklerin Desteklenmesi; bankacılık sektörünün aracılık maliyetini azaltmak ve çekirdek yükümlülükleri desteklemek için Türk Lirası zorunlu karşılıklara ödenen kısmi faizin yıl sonuna kadar üç adımda 150 baz puan artırılmasına karar verilmiştir.
Döviz Likiditesi Önlemleri: Zorunlu Karşılık Politikası; Türk Lirası zorunlu karşılıklara ödenen kısmi faizin artırılması finansal sisteme döviz likiditesi sağlarken, çekirdek olmayan yabancı para cinsi yükümlülükler için zorunlu karşılık oranlarının yükseltilmesi rezervleri artırıcı yönde etkileyecektir.
KÜRESEL PARA POLİTİKALARININ NORMALLEŞME SÜRECİNDE ÇALIŞMALAR
Teminat koşullarının sadeleştirilmesi ve şeffaflaştırılması amacı doğrultusunda bankaların, Merkez Bankası nezdindeki TL ve döviz likiditesi erişimine yönelik teknik çalışmalar tamamlanmıştır.
Piyasa yapıcı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranı uygulaması yerine 1 hafta vadeli miktar ihalesi teklif limitlerinde avantaj sağlanarak piyasa yapıcılığı sistemi desteklenmeye devam edilecektir.
Merkez Bankası, bankaların Türk Lirası ve döviz desteklemek amacıyla; Türk Lirası cinsi teminat karşılığında Türk lirası, döviz / YP cinsi teminat karşılığında Türk lirası, Türk Lirası / TL cinsi teminat karşılığında döviz, yabancı para cinsi teminat karşılığında döviz likiditesi sağlamaktadır.
Tranşlarda Sadeleşme: Fazla bulundurma oranları tüm tranşlar için eşitlenmiştir. İskonto ve Fazla Bulundurma Oranlarında Sadeleşme: Türk Lirası işlemlerde, Türk Lirası teminatlar için 13 adet iskonto/fazla bulundurma oranı 2 adede, Yabancı para teminatlar için 18 adet iskonto/fazla bulundurma oranı ise 3 adede indirilmiştir. Teminat Döviz Deposuna İlişkin Değişiklik: Türk lirası likidite imkanları için teminat olarak kullanılacak döviz depo alım faiz oranları günlük olarak yayınlanacaktır.
Teminat amaçlı döviz cinsinden sadece 1 ay vadeli depo kabul edilmesine, bankaların, Merkez Bankasına teminat olarak getirebilecekleri döviz depo tutarına üst sınır belirlenmesine, belirlenecek sınırın banka bazında tahsis edilmesine, değişikliğin 28 Eylül 2015 tarihinden itibaren geçerli olmasına karar verilmiştir.
Başlangıç aşamasında, TCMB Bankalararası Para Piyasasında bankaların yaptıkları borçlanmanın en az yüzde 50’si oranında DİBS ve/veya HMVKŞ tarafından yurt içinde ihraç edilen kira sertifikası cinsinden teminat bulundurma şartı korunacaktır".
