GUARDIAN: ''ABD VE TÜRKİYE ARASINDAKİ İLİŞKİ O KADAR KÖTÜLEŞTİ Kİ ARTIK SİYASİ TEHDİT YAPILIYOR''

LONDRA - Avrupa basınında yer alan haber ve yorumlarda, muhtemel Irak savaşı ve Türkiye konuları ağırlıklı olarak ele alındı. İngiltere gazetelerinin ortak manşet konusunu muhtemel Irak savaşı oluşturdu. Birinci sayfalara İngiltere Başbakanı Tony Blair ile Amerika Başkanı George Bush'un fotoğrafları yansıdı. Bazı gazeteler İspanya Başbakanı'na da bu iki lider arasında yer verdi. Tüm başlıklarda bu konuda bir kader anına gelindiği vurgulandı. Guardian, ''Irak: Son 24 Saat'' başlığını attı. Times ''Dünya bugün karar anıyla karşı karşıya'' dedi. Independent'ta ise ''Dünya için dönüm noktası'' şeklinde bir başlık yer aldı. Daily Telegraph, ''Dünya için karar anı'' dedi, Financial Times ise ''Müttefikler savaş için geri sayıma başladı'' ifadesini kullandı. İngiliz gazetelerindeki muhtemel savaş konulu haber ve değerlendirmeler arasında Türkiye'yi konu alanlar da bulunuyor. Daily Telegraph'a göre Amerika, Türkiye üzerinde baskıyı arttırdı. Habere göre Amerika, Türkiye'den savaş sırasında Kuzey Irak'a asker sokmamasını istedi. Gazete Amerika Dışişleri Bakanı'nın böyle bir adımın Türkiye ile bölgedeki Kürtler arasında bir krize neden olabileceği uyarısı yaptığını ileri sürdü. Guardian da Amerika'nın Türkiye'yi Kuzey Irak'a girmeme konusunda uyardığını bildirdi. Gazeteye göre NATO bünyesinde müttefik olan bu 2 ülke arasındaki ilişki o kadar kötüleşti ki artık siyasi tehditler yapılıyor. Habere eşlik eden fotoğrafta ise İskenderun'daki savaş karşıtı protestolar sırasında Türk bayrakları altında Atatürk anıtı önünde gösteri yapanlar görüntülendi. Financial Times'a göre Türkiye son birkaç hafta içinde Washington için bir sıkıntı kaynağı olmaktan çıkıp derin bir kaygı kaynağı haline geldi. Washington'da, Türkiye'nin Irak'a yönelik planlarına yardımcı olmamak bir yana engel bile teşkil edebileceği kaygısının büyüdüğünü belirten gazete, Ankara'nın Amerika'nın iyiniyetini kaybetme riskini almakta olduğunu ileri sürdü. Times'taki Türkiye konulu 2 haberden birinde, Ankara'nın Kuzey Iraklı Kürtlerle barış arayışında olduğu belirtildi. Haberde, Ankara'da Kuzey Iraklı Kürt yetkililerle yapılacak toplantıda taraflar arasındaki gerilimi azaltmanın yollarının aranacağı bildirildi. Gazete, Türkiye'yi Kuzey Irak'a girmemeye ikna etmenin pek muhtemel görünmediğini de belirtti. Times'taki diğer haberde ise Kuzey Iraklı Kürtlerin bölgeye girmesi halinde Türkiye ile savaşmaya hazırlandıkları bildirildi. Amerikan güçlerinin, Saddam Hüseyin karşıtı saldırı için Kuzey Iraklı Kürtlerle işbirliği içinde olduğu belirten Independent ise, Kürtlerle Amerikalıların Türkiye'nin hakaret olarak görebileceği bir şey yapmamaya çalıştıklarını belirtti. ''BUGÜN KARAR ANI KARAR GÜNÜ'' Kıta Avrupası gazetelerinde ise, Irak'a muhtemel saldırı yine bir numaralı gündem maddesi oldu. İngiliz gazetelerinde olduğu gibi diğer Avrupa gazetelerine de Irak'a yönelik bir saldırının artık kaçınılmaz olduğu düşünce ve havasının hakim olduğu gözlemlendi. Fransız Le Figaro, ''Bush'un Birleşmiş Milletler'e ültimatomu'' başlıklı yazısında, Amerika Başkanı'nın Güvenlik Konseyi'ne Irak'ta askeri operasyonu onaylamak için 24 saat verdiğini belirtti. Bush'un bugünün ''karar anı, karar günü'' olduğu sözünü Figaro da öne çıkardı. İspanyol gazetesi El Pais, Başbakanları'nın, İngiltere Başbakanı ve Amerika Başkanı ile yaptığı zirvenin bir savaş toplantısı olduğunu belirtti ve Güvenlik Konseyi nihai desteği verse de vermese de zarların atılmış olduğunu yazdı. Son zirve ile Amerika Başkanı'nın iplerin kimin elinde olduğunu ortaya koyduğunu belirten gazeteye göre, diplomatik girişimler tükendi çünkü hem Amerika Başkanı pazarlıktan bıktı, hem de askeri yığınağın momentumu ağır bastı. Alman gazetesi Die Welt Berlin'de Irak'la savaş karşıtı 100 bin kişinin 35 kilometre uzunluğunda bir insan zinciri oluşturduğunu yazdı. Gazeteye göre eyleme katılım beklenenin çok üzerinde oldu. Gazete Almanya'nın stratejisini eleştirdi. Gazeteye göre Almanya, savaş sonrasında yardım için boynu bükük Birleşmiş Milletler'e başvurmasını sağlamak için Amerika'yı Güvenlik Konseyi'nde tek başına bırakıyor. Ancak gazeteye göre bu taktik geri tepebilir. Fransız gazetesi Liberation'a göre, bir Amerika Başkanı nadiren bu kadar çok ülke tarafından bu kadar bir kenara itildi. Gazeteye göre geniş tabanlı bir koalisyon kurup, dikkatleri Amerika'nın küresel rolünden başka yöne çeviremeyen Bush, sonunda en sıkı iki müttefiki ile baş başa kaldı. Fransız gazetesi, bu üç ülke liderinin Atlas Okyanusu'nun uçsuz bucaksızlığı içinde yitip giden bir Amerikan üssünde yaptıkları son zirvenin, ''kendi sıradanlığının kurbanı'' olarak nitelediği Amerika Başkanı'nın yalnız kalmasını çok iyi simgelediğini yazdı. Gazeteye göre çabuk bir zafer kazansa bile Amerika, uluslararası kamuoyu önünde kaybederek, başladığı savaşı unutamayacak. İspanyol El Mundo, başbakanları Jose Maria Aznar'ın Amerika ve İngiltere liderlerine verdiği desteğin çok ciddi sonuçları olabileceğini belirtti. Gazeteye göre İspanya Başbakanı, hiçbir zaman kontrol edemeyeceği siyasi ve askeri bir süreci başlatarak muazzam bir sorumlulukta pay sahibi oluyor. Gazeteye göre, Amerika Başkanı Bush'un ''küçük görür bir tavırla'' elini İspanya Başbakanı'nın omuzuna atması, Aznar'ın oynamaya gönüllü olduğu rolü ortaya koydu. İsviçre gazetesi La Liberte ''Londra Kulesi Mahkumu'' başlıklı yazısında İngiltere başbakanı Tony Blair'i nerdeyse trajik bir kişilik olarak tasvir etti. Gazete, Avrupa yanlısı olduğunu gizlemeyen ve uzun süredir Fransız dostu olan bu İngiliz Başbakanı için, ''Kendisini Amerika'nın çekici ile Fransa'nın örsü arasında ezilmiş buluverdi'' dedi. Gazete, İngiltere'nin konumunun bu kadar huzursuz olmasının nedeninin Amerika'nın bir tür ''tek yanlılığa'' yönelmesinin olduğunu yazdı. Gazete, ''Dünya düzeninin bu yeni görüntüsünde İngiltere gibi ikincil güçler seslerini çok zor duyurabilir. İngiltere Başbakanı Tony Blair siyasi açıdan parçalanmanın fiziksel eşiğine varmış durumda'' dedi. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:34