Hakan Fidan : Trump Avrupalıları panik hale getirdi

Şam-YPG anlaşmasıyla ilgili Bakan Fidan'dan çarpıcı uyarı! "Yakından gözetliyoruz"

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye'de terör örgütü YPG'nin devlet kurumlarına katılmasını öngören anlaşmaya ilişkin ilk kez konuştu. Fidan, "İyi niyetle imzalanmış olan bir anlaşma varsa gereği yapılsın. Fakat orada ileriye yönelik döşenmiş mayınlar olabilir. Türkiye olarak bunu yakından gözetliyoruz." dedi.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, tv100 Genel Yayın Yönetmeni Deniz Gürel ve tv100 Moderatörü Başak Şengül’ün sorularını yanıtladı.

Suriye'de YPG terör örgütü ile yeni yönetim arasında yapılan anlaşmaya ilişkin ilk kez konuşan Bakan Fidan, anlaşmanın kıymetli olduğunu ancak dikkatle takip ettiklerini vurguladı.

BAKAN FİDAN: YENİ YÖNETİME TELKİNİMİZ SURİYE KÜRTLERİNİN HAKLARININ VERİLMESİ

Bakan Fidan şunları söyledi: "Bizim en baştan beri söylediğimiz şuydu: Yeni Suriye yönetiminin YPG işgaline ve korsanlığına son verecek inisiyatifi ele alması gerekiyor. Her zaman için yeni yönetime telkinimiz Suriye Kürtlerinin haklarının verilmesi. Esad döneminde bu maalesef sağlanmamıştı. Şimdi böyle bir tarihi fırsat var. Buna mukabil bölgede gayriresmi olan terör faaliyetlerine bulaşan bütün denklem dışına çıkması hayatın normale dönmesi, bütün nüfuzların normal bir hayata dönmesi elzem.

"İLERİYE YÖNELİK DÖŞENMİŞ MAYINLAR OLABİLİR"

Artık 21'inci yüzyılda herkesin mutluluğu ve refahı yaşadığı bir dünyada hala sınırımızda silahların kan kusması kabul edilebilir bir şey değil. Bizim için hassas olan güvenliğe ilişkin konular var. Özellikle YPG ile ilgili olan konularda ileriye yönelik tezgahlar başta olmak üzere her şey gündemde olabilir. İyi niyetle imzalanmış olan bir anlaşma varsa gereği yapılsın. Fakat orada ileriye yönelik döşenmiş mayınlar olabilir. Türkiye olarak bunu yakından gözetliyoruz. İnşallah çok fazla kan dökülmeden sulh içinde normal hayata geçiş olur ve terör biter.

PKK TAMAMEN TASFİYE OLACAK MI?

İmralı'dan yapılan çağrıyla örgütün kurucu liderinin örgütün kendisini feshetmesi zamanının geldiğini ve geçtiğini söyledi. Bu mevcut gerçeklerle de örtüşen bir konu. Umarız bu çağrıya örgüt kulak verir. Biz devlet olarak bunu zaten yıllardır söylüyoruz. 

Son 15 yıldır Türkiye'deki demokratik ortamın meyvelerini verdiği ortamı görmeyip hala eski metotlarla soğuk savaş dönemine devam eden bir yapının kendisini çoktan sorgulaması ve feshetmiş olması gerekirdi. Aslında 2013’te bu sürece girilmişti. Ama Suriye’deki birtakım fırsatları varmış gibi göstererek örgütü kandırdılar. O zaman aklını çelen bölgesel aktörlerin kimler olduğunu örgüt biliyor.

Bu olayın mücadeleye bakan kısmında Türkiye 10 sene öncesine nazaran katbekat ileride. Bu süreçte geliştirdiğimiz yeni anlayışlar, teknolojiler var. Sadece terörle mücadeleye değil aynı anda birden fazla savaşın içinde olduk. Bugüne gelecek olursak yapılan çağrıya kulak verilmeli ve bunun tarihi bir fırsat olarak görülmesi ve örgütün kendisini feshetme sürecini başlatması gerekiyor.

"BİZ HER TÜRLÜ SENARYOYA HAZIRIZ"

Biz yıllardır ne yapıyorsak onu yapacağız. Demokrasimizi sağlamlaştırmaya ilerletmeye devam edeceğiz ve en yıkıcı güçle düşmanlarımızla savaşacağız. Artık örgüt yöneticilerinin de İmralı’dan gelen çağrıya yanıt verip bundan kurtulması gerekiyor ki siyasi ayak da bir vesayetten kurtulsun. DEM uzun süredir bir vesayet altında siyaset yapmaya çalışıyor. Örgütün silahlı terör unsurlarının vesayeti altında siyaset yapmaya çalışan bir unsur var. Hiçbir zaman gerçek bir siyasi problemin ortada olduğunu söylemek mümkün olmuyor. Ben inanıyorum ki bu fırsat penceresini değerlendirirlerse Türkiye ve bölge için büyük bir açılım olur. Bunu değerlendirmeme yolunda bir adım atarlarsa, başkaları bunların aklını çelerse 2013’te çeldiği gibi kendi bilecekleri iş. Biz her türlü senaryoya hazırız.

“TRUMP’IN ADIMLARI AVRUPALILARI PANİK HALE GETİRDİ”

Financial Times’a verdiğim “Cin şişeden çıktı” söylemiyle kastettiğim şuydu: ABD’nin Avrupa ile ilişkilerde Ukrayna üzerinden gündeme getirdiği bazı argümanlar, söylemler ve hareketlerine bakınca Avrupalı aktörler için geri dönülemez bir noktaya girildiğini görüyoruz. Bu bizim özellikle bir senaryo olarak son birkaç yıldır belirli çevrelerde dillendirdiğimiz bir konuydu ama son 3 ayda bu ihtimalin çok hızlı şekilde hayata geçtiğini görüyoruz.

Avrupalılar şunu görüyorlar: Uzun zamandır kendi güvenliklerini ABD’ye bağlamışlar. Bu ABD’nin koruyucu çemberini kaldırın her şeyin bozulacağı görülüyor zaten. Avrupalılar ama bunu uzun yıllar kendilerinin yaptığını düşündüler. ABD şimdi bu koruyucu şemsiyeyi çekebileceğini söyleyince Trump’ın attığı bu adımlar Avrupalıları daha da panik hale getirdi. Rasyonel çıkarımı yaparak kendi güvenliklerini yüzde 100 ABD’ye bağlayamayacakları yönünde karar verdiler. Orta ve uzun vadede ABD’nin sağladığı kabiliyetleri kendilerinin geliştirip artık ABD’den güvenlik konusunda bir bağımlılığı azaltmaya yönelik durum başladı. Cin şişeden çıktı, derken bunu kastettim.

TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİNDE SON DURUM NE?

Türkiye-AB ilişkileri çok dinamik bir alan. Burada 2 tane kuvvetli ayrıma gidiyoruz. İlki Avrupa ülkeleriyle birebir ilişkilerimizin mükemmel olması önemli. Burada bir sıkıntımız yok. Avrupa’nın tamamıyla toplamda 200 milyar dolardan fazla ticaret hacmimiz var ve dünyanın olabilecek ne dengeli ticaret hacmi her iki taraf için de. Teknoloji aktarımı, sermaye hareketliliği var.

AB kurumlarıyla 2019’da belirli ölçüde duraksamaya uğrayan bazı ilişkilerin yeniden geliştirilmesi bir sorun şu anda. AB üyeliğiyle ilgili Cumhurbaşkanımız son olarak yaptığı konuşmalarında da iradesinin ne olduğunu vurguladı. Hala bizim için stratejik bir önceliktir. Bu bizim milli pozisyonumuz ama AB’nin konuyu aynı şekilde ele almadığını görüyoruz.

Yeni değişen güvenlik sisteminde Türkiye-AB ilişkileri hangi perspektifte nasıl ilerleyecek? Bu konuya ilişkin iyi niyetli açılımların beklenebileceğini söyleyebilirim. Şu anda her şey çok fazla birtakım muhtemel senaryolar üzerinden götürülüyor. Bunu daha gerçekçi olaylar önümüze çıktıkça bir müzakere sürecine evireceğiz.

Çok şık ve usulüne uygun bir müzakere süreci olması lazım. Ülkemizin, milletimizin menfaatini gözeten maksimum stratejik kazanç neyse ona odaklanacağız. Bunu yaparken de kazan-kazan mantığıyla ortak menfaati nasıl üretebiliriz ona bakacağız.  

RUSYA-UKRAYNA ATEŞKES İLAN EDER Mİ?

Şu anda 2 aşamalı bir tartışma alanı var. İlk olarak ateşkes nasıl olacak ve uzun dönemli bir barış anlaşması nasıl hayata geçecek? Cumhurbaşkanımız hem ilgili toplantılarda hem de kamuoyuna açık alanlarda ifade ettiler. Türkiye bu alanlarda şimdiye dek oynadığı rolü artırarak oynamaya hazır. Yeter ki insanlar ölmesin, barış olsun. Bir ateşkesin olması için tarafların da birçok konuda mutabık kalması lazım. Buna gözetleme mekanizmaları da dahil. Cumhurbaşkanımız tarafların ittifak ettiği düzenlemelerde Türkiye’nin yer alması konusunda bir sıkıntının olmadığını ısrarla ifade ettiler. Biz prensiple hareket etmenin hem zorluklarını hem faydalarını görüyoruz. Uzunca bir süre NATO içinde ateşkes olması gerektiğini söylüyorduk. Barış görüşmeleri de oluyordu bazen ama buraya Rusya çağrılmıyordu. Bunun yanlış olduğunu ifade ediyorduk. Dönem değişti bu sefer Rusya ile görüşmeler başladı. Ukrayna dışarıda tutuldu. Bu kez yine aynı şeyi söyledik. Ukrayna’nın da masada olması gerektiğini…

Gelinen noktada Trump’ın ortaya koyduğu 30 günlük ateşkes çağrısına Ukraynalılar Suudi Arabistan’daki Cidde toplantısında olumlu yanıt verdiler. Şimdi Ruslarla özel temsilci önceden giderek geniş bir görüşme yaptı ve arkasından da Trump’ın görüşmeleri. Sanıyorum ki bir ateşkese doğru gidiş olabilir. Umulan o ki bu ateşkesin getirdiği sükunetin tarafları daha kalıcı bir şekilde ateşkese ve uzun süreli de barışa yöneltici bir havanın oluşması. Tekrar savaşın olmaması… Ama bu varsayım çok güçlü bir varsayım olmayabilir. Sağlam müzakere temellerine oturtulması gerekiyor bu konunun.

Türkiye böyle bir ateşkes olursa ev sahipliği yapmaktan tutun da diğer yapıcı katkılara kadar her bir faaliyetin içerisinde olacağını söyleyebilirim.