
Hem HAMAS hem de Netanyahu barış planını reddetti
Netanyahu ve Hamas, Trump'ın Gazze'deki savaşı durdurmaya yönelik taslak planındaki maddeleri reddetti.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirme planındaki temel hükümler konusunda Hamas ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasında temel görüş ayrılıkları ortaya çıktı.
Müzakerelerde ilk etapta ilerleme kaydedilmesine rağmen anlaşmazlıklar bir anlaşmaya varılmasını engelleme tehlikesi taşıyor.
Planın en önemli maddeleri
Geçici ateşkes : Hamas'a garantiler verilerek kademeli olarak başlayacak ve daha sonra kalıcı bir anlaşmaya dönüşecek.
Tutukluların Serbest Bırakılması : Anlaşma, ateşkesin başlamasından itibaren 48 saat içinde tüm İsrailli tutukluların serbest bırakılmasını öngörüyor; buna karşılık İsrail, 7 Ekim'den bu yana tutuklu bulunan 1.700 kişi ile müebbet hapis cezasına çarptırılan 250 Filistinli tutukluyu serbest bırakacak.
Hamas ve Filistin Yönetimi : Hamas'ın saldırı silahlarının imha edilmesi ve iktidardan uzaklaştırılması, ayrıca "barışçıl bir arada yaşama" taahhüdünde bulunup Gazze Şeridi'ni terk edenlere genel af çıkarılması ve daha sonra geri dönmelerinin sağlanması.
Gazze Yönetimi : Uluslararası uzmanlardan oluşan, Amerikalı ve Filistinli temsilcilerin önderliğinde "geçici bir geçiş yönetimi" ile birlikte alternatif, Hamas dışı bir hükümetin kurulması.
Filistin Yönetiminin Reformu : Kurumlarının geliştirilmesi, şeffaflığın artırılması ve aşırıcılıkla mücadele edilmesi, reformların başarıya ulaşmasının ardından Gazze Şeridi üzerinde idari yetkinin kademeli olarak verilmesi hedefleniyor.
Uluslararası yeniden yapılanma çerçevesi : Sağlık, eğitim ve konut alanındaki projeleri kapsar.
Uluslararası güvenlik koordinasyonu : "Ilımlı" Arap ve İslam ülkelerinin katılımıyla, ortak bir izleme sistemiyle.
Filistinliler için siyasi bir ufuk : İsrail'in, Filistin Yönetimi'nin yeniden inşası ve reformunun başarısına bağlı olarak, gelecekteki bir Filistin devletine giden yola olan bağlılığı.
İnsani yardım : Gazze Şeridi'ne tam ve sınırsız giriş.
Plan, Filistin Yönetimi'nin ateşkesi, yeniden inşası ve reformunu gelecekteki siyasi bir yolla birleştirerek kağıt üzerinde kapsamlı görünüyor. Ancak, Hamas'ın iktidar ve silahlarından arındırılması ve alternatif bir yönetim kurulmasına ilişkin hükümleri, özellikle Filistin'deki bölünmüşlük ve sahadaki karmaşıklıklar göz önüne alındığında, hâlâ büyük tartışmalara yol açıyor.
Netanyahu'nun itirazları
Netanyahu, bu akşam Fox News'e verdiği özel röportajda, taslaktaki birkaç maddeyi kesin bir dille reddettiğini belirterek, Filistin Yönetimi'nin Gazze Şeridi'ni kontrol etmek için gerekli güvenlik ve idari reformları uygulama yeteneği konusunda derin şüpheleri olduğunu ifade etti.
Hamas'ın silahsızlandırılmasına ilişkin maddeyi, özellikle "saldırı silahları" tanımı açısından "muğlak ve yetersiz" olarak değerlendiren Trump, bu muğlaklığın daha sonra İsrail'in güvenlik çıkarlarına karşı kullanılabileceğini vurguladı.
Netanyahu, savaşın sona ermesinin ardından Hamas mensuplarının Gazze Şeridi'ne geri dönmelerine izin verilmesi konusunda da çekincelerini dile getirdi ve "Filistin devletine giden yol"dan açıkça veya dolaylı olarak bahsedilmesini kesin bir dille reddetti. Bunun, ideolojik olarak karşı çıktığı iki devletli çözümün İsrail tarafından fiilen kabul edilmesi anlamına geleceğini savundu.
Diplomatik kaynaklar, bu maddenin tasarıya, İsrail ile başta Suudi Arabistan olmak üzere başlıca İslam ülkeleri arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin kapısını açmak amacıyla eklendiğini belirtiyor.
Kaynaklar, ekibine göre Netanyahu'nun, Trump'ın uluslararası baskı altında Washington'un böyle bir hamleye izin vermeyeceğini açıklamasına rağmen, Batı Şeria'nın bazı bölgelerinde İsrail "egemenliğini" uygulama konusunda kararlı olduğunu belirtti.
Netanyahu, ABD'ye gelişinden bu yana, kalan boşlukları kapatmak amacıyla ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile üç yoğun görüşme gerçekleştirdi. Müzakerelere aşina bir kaynak, "İfadeler konusunda temel anlaşmazlıklar var ve tüm hükümler bizim için kabul edilebilir değil. Esaslı değişiklikler getirmek için çalışıyoruz." dedi.
Hamas'ın itirazları
Hamas ise, karşıt bir bakış açısıyla da olsa, paralel çekinceler dile getirdi. Harekete yakın bir kaynak, silahsızlanma maddesinin "karmaşık ve adaletsiz" olduğunu belirterek, bunun Filistinlilerin kendilerini savunma yeteneğini engelleyeceğini ve İsrail'e liderlerini öldürmeye devam etmesi için yasal bir dayanak sağlayacağını belirtti.
Kaynak, bu maddenin "Gazze Şeridi'nde yaygın bir halk ve siyasi direnişle karşılaşacağını" belirterek, "temelden sorunlu bir madde" olarak nitelendirdi.
Hamas ise, savaş bittikten sonra kurulabilecek geçici Filistin hükümetine prensip olarak katılmamaya karşı olmadığını açıkça ortaya koydu, ancak Gazze Şeridi'ni yönetecek "teknokratların" kimliğinin kendi liderleri tarafından onaylanması gerektiğini vurguladı.
Kaynak, "sadece Filistin Yönetimi tarafından ve ulusal mutabakat olmadan" herhangi bir oluşumun "tamamen kabul edilemez" olacağı uyarısında bulundu.
Trump, Truth Social platformunda yaptığı paylaşımda, "Orta Doğu'da büyük bir şey başarmak için gerçek bir fırsatımız var. Herkes ilk kez olağanüstü bir olaya hazır ... Bunu başaracağız." ifadelerini kullandı.
Trump'ın pazartesi günü Beyaz Saray'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir araya gelerek 21 maddelik ABD planının ayrıntılarını sunması bekleniyor. İsrail medyasında yer alan haberlere göre Trump, süreci ilerletmesi için Netanyahu'ya baskı yapacak.
Trump'ın Arap ve Müslüman liderlerle yaptığı toplantıya katılan üç kaynağa göre Trump, savaşın devam etmesinin "İsrail'in uluslararası alanda yalnızlığını daha da derinleştirdiğini" vurguladı.
Kaynak: RT