İŞTE DÜNYAYI KRİZE SOKAN ADAM!

Fransa'nın ikinci büyük bankası Societe Generale'de Perşembe günü patlak veren yolsuzluk skandalının boyutları ilk bakışta sanılandan çok daha büyük olabilir. Geçen hafta ortaya çıkarılan dünya tarihinin en büyük dolandırıcılığı olarak kayıtlara geçen olayla ilgili ilginç bir değerlendirme yapıldı...

Mali uzmanlara göre, bankayı 7 milyar zarara uğratan işlemler, bankanın pozisyonunu kurtarmak için büyük mali hareketlere girmesine yol açtı. Bu durumun, Avrupa borsalarında hafta başında görülen çalkantıya; hatta Amerikan Merkez Bankası'nın sürpriz şekilde faiz kesme kararına katkıda bulunduğu öne sürülüyor.

BBC Türkçe servisinin haberine göre, dünya piyasalarında milyarlarca dolarlık zarara yol açan hareketleri bankada gizlice yaptığı usülsüz işlemlerle Jerome Kerviel tetiklemiş olabilir.

Hafta sonunda banka müfettişleri tarafından sorgulanan Kerviel'in nerede bulunduğunu avukatı ve ailesi dışında kimse bilinmiyor.

Avukatı, Kerviel'in polisle görüşmeye hazır olduğunu söyledi.

Societe Generale, yatırım bankacılığı tarihindeki en büyük dolandırıcılık olarak ifade edilen bu işlemlerin sorumlusunun kimliğini resmen açıklamadı.

Banka yöneticileri çalışanın tüm bu işlemleri yaparken şahsi çıkar sağlamak gibi bir niyeti olmayabileceğini kayddiyorlar.

Banka sadece, söz konusu kişinin 2007 ve 2008'de sınırlı yetkisini aşar şekilde, muazzam büyüklükte pozisyonlar aldığını bildirdi.

Ancak sözü edilen kişinin bankanın Paris'teki merkezinde, Delta One adlı birimde çalışan 31 yaşındaki Kerviel olduğuna pek şüphe kalmadı.

Kerviel'in görevi, piyasaların gelecekte izleyebileceği seyri öngörmeye çalışarak yatırım hareketleri yapmaktı.

Societe Generale yönetim kurulu başkanı Daniel Bouton sahteciliğin bir kerelik, münferit bir olay olduğunu söyledi ve bunun bankanın risk yönetimi veya ticari işlemler birimlerinin hatasından kaynaklandığı eleştirilerini reddetti.

Banka, işten çıkardığı çalışanı hakkında suç duyurusunda bulundu.

Bazı mali gözlemciler zaten huzursuz olan piyasaların bankanın işlemlerindeki olumsuz hareketlerden etkilenmiş olabileceğini öne sürüyorlar.

Zira vadeli işlemler ve türevler konusunda uzman olan çalışanın usülsüz işlemleri geçen hafta sonuna dek, yaklaşık bir buçuk sene boyunca devam etmiş.

Bankanın bilgisayar sistemini iyi tanıyan çalışanın alım satım işlemlerinin izlerini gizlemek için karmaşık işlemler yaptığı, sahte isim ve şifreler kullandığı kaydediliyor.

Tutar 40 ila 60 milyar euro arasında

Bu şekilde yapılan işlemlerin tutarının 40 ila 60 milyar euro arasında olduğu tahmin ediliyor.

Sorun ise çalışanın 2007'de aldığı pozisyonların Amerikan emlak sektöründeki sorunlar nedeniyle hızla zarara doğru gitmesiyle büyüyor.

Banka sorunu farketmesi üzerine 21 ve 22 Ocak'ta süratli bir şekilde bu pozisyonları değiştirmeye, yapılan işlemleri çözmeye başladı.

Böylesi büyük hacimde bir hareketin piyasalara da yansıdığı düşünülüyor.

Financial Times gazetesi bu gelişmelerin Amerikan Merkez Bankası'nı da faiz kesintisine zorladığını öne sürdü.

Ancak Fed, kararı verirken bu durumdan haberdar olmadığını kaydediyor. Bankaya yakın isimler de bu açıklamayı doğruluyorlar.

Mali uzmanlar, Societe Generale açısından da, uğranan zararın bankayı bir satın alma teklifi karşısında zorda bırakabileceğini söylüyorlar.

Le Parisien gazetesi Montsegur Finance adlı mali kuruluştan Alain Crouzat'nın "Societe Generale böylesi bir operasyon sonrasında şüphesiz bağımsızlığını yitirecek. Bankacılık dünyasının yeniden tanımlanması gerekecek ve Fransa da buna istisna olmayacak" sözlerine yer verdi.

Banka ise uğradığı zararı telafi etmek için 5,5 milyar euro tutarında yeni kaynak sağlıyor.

Bu sorunlara rağmen 2007'de 600 ila 800 milyon euro kar edildiği bildiriliyor.