KIZLAR OKURSA KAN ÇIKAR

Dedesi, ninesi, amcası ne der? Okumayıp çalışan kız eve ayda 200 YTL getirir.

Milli Eğitim Bakanlığı ve UNICEF'in araştırmasına göre kızların okula gönderilmeme nedenleri yörelere göre değişiyor. 'Kız Çocuklarının Okullulaşma Oranının Düşük Olmasının Nedenleri ve Okullulaşma Oranının Artırılmasına Yönelik Çözüm Önerileri' konulu araştırmanın ilk aşaması Edirne, İstanbul, Şanlıurfa ve Van'da yapıldı. Rapor haline getirilen bulgular şöyle:

Karara karışan çok
Kızların okula gönderilmesi kararı babada. Annenin baba üzerinde etkisi büyük. Anne ve babanın kararını belirlemede, dede, nine, çalışan abla veya ağabey ile özellikle amca oğlu-amca kızı evliliğinin desteklendiği topluluklarda amcanın da etkisi büyük.
Özellikle köylerde aileler kadar muhtar, imam ve köy öğretmeni de etken.

Anneler korkuyor
Aşiretleri dışarıya kapalı tutabilmek en önemli amaçlardandır. Bu, akraba evlilikleriyle sağlanır. 'Okula giden kızların kendi çevrelerinden olmayan birisiyle evlenmeyi istemesi ve bu yüzden namus cinayeti yaşanması endişesi anneler arasında yaygın.

Kızların okula gitmesi konusunda anne-babanın eğitim seviyesi, kardeş sayısı ve annenin Türkçe konuşup konuşmadığı temel faktörler.

Anneler açısından, okuma-yazma bilen ve Türkçe konuşan kızlar, hastanede, adres sorarken, telefon ederken birer tercüman işlevi de görüyor. Bazı aileler, kızların ilk üç yıl okula gidip okuma yazma öğrenmesi ve Türkçe öğrenmesini yeterli bir sosyal sermaye oluşturması bakımından önemli görüyor.

Evi çocuk geçindiriyor
İstanbul, Şanlıurfa ve Van'da kızını ekonomik sorunlar nedeniyle okula göndermeyen ailelerin kastettiği, okul donanımını karşılayamamaktan öte, ailenin çocuk emeğine duyduğu ihtiyaç. Son 20 yılda İstanbul'da göçen ailelerin ortak noktası, kız ya da erkek çocuklarının emeğiyle geçinmeleri. Kızların çalışmaya başlama yaşı 10. Bu yaşta 'ortacı' olarak işe başlayan bir kız, ayda ortalama 200 milyon lira alıyor. Edirne'de ise kız çocuklarının okullulaşmasına 'Roman grupların sosyal dışlanması' engel oluyor.

Raporda okullaşmaya ikna sürecine paralel olarak burs, harçlık, okula giden kızların ailelerine sağlık hizmetlerinden yararlanmada ekonomik kolaylık sağlanmasının etkili olabileceği belirtildi. Kız çocuklarına nüfus cüzdanı çıkarma kampanyasının düzenlenmesi gerektiği vurgulandı.