ZAFER ÇAKMAK
ANKARA- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Norveç Başbakanı Kjell Magne Bondevik ile yaptığı ortak basın toplantısında Bondevik'in Türkiye'ye resmi ziyaret gerçekleştiren ilk Norveç Başbakanı olduğunu söyledi.
Türkiye ile Norveç'in iki müttefik ve dost ülke olduğunu belirten Erdoğan, iki ülke ticari ilişkilerinin gelişme halinde ancak Türkiye ve Norveç'in potansiyellerini yansıtmaktan uzak olduğunu ifade etti. Bu ilişkilerin daha ileri ve dengeli bir düzeye erişmesi için ortak çaba harcanması konusunda mutabık olduklarını kaydeden Erdoğan, görüşmede iki ülke arasında özellikle enerji alanında yeni işbirliği olanakları bulunduğunu tespit ettiklerini vurguladı. Hazar bölgesi petrol ve doğalgaz kaynaklarının değerlendirilmesi ve ürünlerin dış pazarlara iletilmesi konusunda Norveç'in, Türkiye'nin yakın işbirliği yaptığı ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Erdoğan, Norveç şirketlerinin Türk doğalgaz piyasasıyla da ilgilendiklerini ve bu alanlarda işbirliğini geliştirerek sürdüreceklerini ifade etti.
Norveç'te 12 bin 500 Türk'ün yaşadığını ve bunlardan 7 bin 500'e yakınının Norveç vatandaşı olduğunu kaydeden Erdoğan, görüşmede Norveç Başbakanı'nın, Türk vatandaşların uyum sorunu yaşamadıkları yönündeki açıklamalarının memnuniyetle karşılandığını kaydetti.
Bondevik ile Türkiye ve Norveç'in Avrupa Birliği (AB) ile ilişkileri konularını da görüştüklerini belirten Erdoğan, Norveç'in AB üyesi olmadığını ancak Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması çerçevesinde AB ile sıkı ilişkilere sahip olduğunu ve bu açıdan genişleme ile ilgili sorunları bulunduğunu vurguladı. Erdoğan görüşmede kendisinin de Türkiye'nin AB üyeliği sürecine ilişkin bilgi verdiğini aktardı.
Görüşmede Türkiye'nin acı tecrübeler yaşadığı terör ve terörle mücadelede işbirliği konusu üzerinde de durduklarını kaydeden Erdoğan, Türkiye'nin hemen yanı başında oluşan ve dünya gündemini işgal eden Filistin-İsrail sorunu, Irak'taki durum, Kafkaslar'daki gelişmeler gibi konuları da ele aldıklarını anlattı. Erdoğan, Ortadoğu'daki kanın durmasını ve istenmeyen sürecin sona ermesini ümit ettiklerini ifade ederek bunun için iki ülkenin gerektiğinde müşterek adım atmaları konusunda görüş birliğine vardıklarını anlattı. Türk ve Norveç emniyet teşkilatlarının Orta Asya ve Kafkaslar'da polis eğitimi alanında başlattıkları işbirliğine yönelik teknik temasları destekleme kararı aldıklarını kaydeden Erdoğan, geçen yıl Türkiye'ye 100 bine yakın Norveçli turist geldiğini hatırlatarak bu sayının artarak devam etmesini beklediklerini söyledi.
Norveç Başbakanı Bondevik ise Norveç Parlamentosu'nun bir üyesi olarak 1995 yılında Türkiye'ye geldiğini hatırlatarak o dönemden bu yana Türkiye'de yaşanan gelişmelerin kendisini çok etkilediğini ifade etti. Türkiye ve Norveç'in, NATO'nun iki kanat ülkesi olduklarını söyleyen Bondevik, Türkiye'nin sadece doğu ile batı arasında bir köprü olmadığını aynı zamanda Avrupa Akdeniz bölgesinde hristiyanlığın da bir merkezi olduğunu dile getirdi. Görüşmede iki ülkenin özellikle enerji alanıda işbirliği yapabileceklerini tespit ettiklerini kaydeden Bondevik, Türkiye'nin enerji piyasasının liberalize etme çabalarını takdirle karşıladıklarını belirtti.
Görüşmede insan hakları konusuna da değindiklerini ifade eden Erdoğan, Türkiye'nin güneydoğusundaki durumda büyük bir iyileşme olduğunu gördüğünü bildirdi. Şimdiye kadar yapılan siyasi reformların devam ettirilmesinin önemine dikkat çeken Bondevik, yargı alanındaki ve azınlık dillerinin kullanılması yönündeki reformları memnuniyetle karşıladıklarını anlattı. Bondevik, terörle mücadelede en başarılı yolun terörizmin köklerine inmek olduğunu savunarak, ''Bu açıdan eğitim ve dinler arası diyaloğun geliştirilmesi önemlidir. Sevgi, saygı, kardeşlik, hoşgörü bütün büyük dinlerin ortak değerleridir'' dedi.
İki Başbakan açıklamaların ardından basın mensuplarının sorularını cevapladı. Başbakan Erdoğan Norveçli bir gazetecinin 'Türkiye ve Norveç neden Orta Asya'da ortak obalilir?' şeklindeki sorusuna, ''Sadece Orta Asya'da değil üçüncü ülkelerin hepsinde müşterek yapabileceğimiz çok şeyler var. Ama öncelikler sırasında Orta Asya ön alabilir. Irak'ta da müşterek çok şeyler yapabiliriz. Türkiye-Norveç İş Konseyi bu konuda önemli adımlar atabilir'' karşılığını verdi.
Norveç Başbakanı Bondevik ise bu bölgelerde bulunan bazı ülkelerde istikrarın eksik olduğuna işaret etti. Norveç'in ABD ve İngiltere'nin Irak harekatına destek vermediğini hatırlatan Bondevik, ''Bundan sonra yapabileceğimiz şey Iraklılara yardım edebilmek ve Irak'ı istikrara kavuşturabilmek için neler yapabileceğimizi belirlemektir. Norveç bu yüzden İstikrar Gücü'ne katıldı. Bu ülkelerde yapılacak çalışmalarda Türkiye'nin lider ülke rolü oynayabileceğini düşünüyoruz'' şeklinde konuştu. Ortadoğu'nu ise şu anda kilitlenmiş gibi gözüktüğünü anlatan Bondevik, tarafları çözüm yolunda teşvik edebilecek ülkelerin bu yönde çaba sarfetmeleri gerektiğini ifade etti. Bondevik bununla ilgili temasların da süreceğini belirterek asıl önemli sorumluluğun çatışmanın taraflarına düştüğünü vurguladı. Bondevik, Ortadoğu'da yol haritasının belirlenmesinde ABD'nin daha etkin rol üstlenmesi gerektiğine işaret etti.
Norveçli bir başka gazetecinin, Norveç ile Türkiye arasında polis teşkilatları arasında yapılan işbirliğinin, Türkiye'nin AB üyeliği sürecine katkı sağlayıp sağlamayacağı sorusu üzerine Başbakan Erdoğan, bu konunun AB sürecine katkısı olsun diye düşünülmüş bir konu olmadığını ifade etti. Erdoğan, ''Sadece dost Norveç'le Kafkaslar'da oluşturulan dayanışmanın güzel bir adımı. Çünkü AB'ye giriş süreci ile ilgili Kopenhag siyasi kriterleri belli. O kriterler içinde böyle bir kriter yok'' şeklinde konuştu. Erdoğan, aynı gazetecinin 'Türkiye'de mevzuat değişikliklerine rağmen polisin uygulamalarında yaşanan sıkıntılar var. Soruyu bu bağlamda sordum' sözlerine ise şu karşılığı verdi: ''Bu Türkiye'nin kendi içindeki sorunudur. Türkiye bu sorunu uyum yasaları ile aşmıştır ve çok olumlu gelişmeler vardır. Türkiye'deki bu tür gelişmeleri herhalde bizim kadar iyi takip edemezsiniz''.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 20:59
