O YASAK 'AVRUPA'YA UYUM' İÇİN KALDIRILDI...
SABAH, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın adının karışması nedeniyle kamuoyunda tartışma yaratan Bülent Ersoy'a sahne yasağının dayanakğını ve bugünkü durumu araştırdı. Ersoy'a konan yasak, "erkeklerin kadın kıyafetiyle sahneye çıkması" çerçevesindeydi. Ve Ersoy'a 12 Eylül döneminde uygulanan bu yasak, Başbakan Tayyip Erdoğan'ı siyasetten kısıtlayan düzenlemelerle birlikte, AB uyum yasaları ile yürürlükten kaldırıldı. Şiir okuduğu için aldığı mahkumiyet nedeniyle AK Parti Genel Başkanı olan Erdoğan'ın başbakan olmasını engelleyen yasak, CHP lideri Deniz Baykal'ın açık desteğiyle 2002 yılında "AB'ye uyum paketi" kapsamında kaldırıldı.
1981'DE ÇIKAN GENELGE
Ersoy'a sahne yasağı, İçişleri Bakanlığı'nın 19 Mart 1981 tarihli bar, pavyon gibi içkili yerlerde, kadın kıyafetiyle erkeklerin çalıştırılmasının engellenmesini içeren genelgeyle uygulandı. İstanbul Valiliği de, Polis Vazife ve Selahiyetleri Kanunu'ndaki yetkisine dayanarak, 13 Haziran 1981'de "kadın kıyafetiyle sahneye çıkan erkek" olduğu gerekçesiyle Ersoy'a "sahne yasağı" koydu. Yasa şöyleydi: "Polis; genel ahlak ve edep kurallarına aykırı olarak, utanç verici ve toplum düzeni bakımından tasvip edilmeyen tavır ve davranışlarda bulunanlar ile bu nitelikte söz, şarkı, müzik ya da benzeri gösteri yapanları herhangi bir şikayet olmasa bile engeller." Yine aynı yasada, "Kız ve kadınların gazino, bar, kafeşantan ve bunlara benzer içki kullanılan yerlerde çalışabilmeleri o yerin mülki idare amirinin iznine bağlıdır" hükmü yer alıyordu. Ersoy, 14 Nisan 1981'de Londra'da ameliyatla cinsiyet değiştirdiği halde, "kadın kıyafeti giyen erkek" statüsündeydi. Kadın olduğunu ispatlamak için 7 yıl sürecek hukuk savaşına giren Ersoy, dönemin Başbakanı Turgut Özal ve eşi Semra Özal'ın devreye girmesiyle, Haydarpaşa Numune Hastanesi'nden "kadın" raporu almış, Yargıtay onamış ve yasak 7 Ocak 1988'de kalkmıştı.
2002'DE BİR GENELGE DAHA
Ersoy açısından sorun bitti, ancak Polis Vazife ve Selahiyetleri Kanunu'ndan kaynaklanan uygulama sürdü. İçişleri Bakanlığı, 1981'de Ersoy'a yasak getiren genelgeyi, sahne adı "Huysuz Virjin" olan Seyfi Dursunoğlu gibi erkek olmasına rağmen kadın kıyafetiyle sahneye çıkan sanatçılara izin verilmemesi için 2002 yılının 12 Haziran'ında tekrarladı: "...Mevzuata aykırı olarak bar, pavyon, kafeşantan ve benzeri gibi açılması izne bağlı, umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde kadın kıyafetleriyle erkekler çalıştırılmaktadır."
4 GÜN SONRA 'UYUM' ÇIKTI
Genelge çıktıktan 4 gün sonra, 1. AB Uyum Paketi onaylandı ve polisin "kadın kıyafetiyle sahneye çıkan erkeklere yasak getirme" yetkisi kaldırıldı. Bu paketle, daha önce, içkili eğlence yerlerinde sahneye çıkan kadınların polise parmak izi vermesi, zührevi hastalıklar hastanesinden rapor alması gibi uygulamalar da kaldırıldı.
DÖNEMİN İÇİŞLERİ BAKANI ANLATIYOR
DÖNEMİN İçişleri Bakanı Mustafa Kalemli, yıllar sonra yazdığı "Kalemli'nin kaleminden" adlı kitabında şunları anlatıyor: Başbakan Özal beni çağırıp, "Doktor, bu hadise çok değişik mecralara kaydı. Toplumun ahlaki ve moral değerleri açısından da gidişatı iyi görmüyorum. Lütfen bu olayla ilgilen, sonuçlandır" dedi. İstanbul Valisi Nevzat Ayaz'ı arayıp, bilgi aldım. Birkaç gün içinde İstanbul'a gittim, Emniyet Müdürü Ünal Erkan şehir dışında olduğundan, yardımcısı Mehmet Ağar'a telefon edip beni havaalanında beklemesini istedim. Ağar'a Bülent Ersoy'un evine gitmesini, Haydarpaşa Numune Hastanesi'nden tıbbi durumunu tespit eden raporun alınacağını bildirmesini söyledim. Numune Hastanesi Başhekimliği'ne telefonla ricacı oldum. Sonuçları alıncaya kadar da Vilayet'te oturup bekledim. Ağar emniyete düşen bürokratik işlemleri bir günde halletti. Kişinin cinsiyeti kadın olarak tespit edildi ve tıbbi rapor verildi. Bu tespitin nüfus cüzdanına işlenmesi için evrak adliyeye intikal ettirildi. Bülent Ersoy da kendisine yapılan bu jeste ilk polis balosunda Ankara'da muhteşem bir konserle karşılık verdi.
/Ersan Atar - Sabah Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 11:16
