Lise birinci sınıfın özel bir önemi var. Bu sınıfın sonucunda öğrenciler başarı durumuna göre alan seçimi yapıyor. Bu da onların üniversite sınavındaki alanı ve mesleğini belirliyor.
Bahçeşehir Koleji Psikolog Rehber Öğretmeni Tuğba Türksoy, dokuzuncu sınıf öğrencilerinin geleceklerine yönelik alanlarla tanıştıklarını belirterek, ''Her öğrencinin, tüm alanlara karşı ilgisi olamaz. Bazılarına ilgi daha fazla ya da daha az olur. Öğrencinin, lise ikinci sınıfa geçerken ilgilerini, yeteneklerini fark ederek kendini belli bir alanda geliştirmeye başlaması gerekiyor. Doğru alan seçimi sonuçta öğrencinin üniversite sınavlarında da kendisine en uygun meslek gruplarından tercih yapabilme şansını doğuruyor'' dedi. Türksoy, alan seçimi konusundaki sorularımızı cevapladı:
Alan seçimi ne zaman yapılıyor?
Lise birinci sınıfın bittiği yıl sonunda yapılıyor. Veli bir dilekçe ile çocuğunun lise ikinci sınıfta okuyacağı bölümü resmi olarak okul yönetimine bildirmek zorunda. Tabii bu konuda öğrenci, veli ve öğretmen birlikte karar verebilmeli.
Bir alanı seçmek için yalnızca ilgi ve yetenek yeterli mi?
Hayır, yeterli değil. Eğitim sistemimiz içinde tanımlanmış alanları seçebilmek için Milli Eğitim Bakanlığı'nın getirdiği birtakım kriterler var. Öğrenci kendi ilgi ve yeteneklerini, ileride seçmeyi düşündüğü mesleği dikkate almakla beraber, belirli düzeyde bir ders başarısını da göstermek durumunda.
Bu kriterler nedir?
İlk olarak alan seçimi yapacak öğrencinin seçmek istediği alana ait derslerin yılsonu ağırlıklı ortalamasının 3.00 olması gerekiyor.
Ortalama yeterli değilse ne yapılabilir?
Öğrencinin seçmek istediği alan için ders notları yeterli düzeyde değilse, öğrenci ders notu en yüksek olan alana yönlendirilir.
Eğer birden fazla alan için not ortalaması uygunsa...
Birden fazla alana ders notları tutan öğrenciler seçmiş bulundukları alandan memnun olmadıkları takdirde, yeni ders yılının başlamasından itibaren bir ay içinde alan değiştirebilirler.
Sonuçta istenilen alan için lise birde başarılı olmak mı gerekiyor?
Evet. İstediğiniz bir alanı tercih edebilme şansını yakalayabilmek için gerçekten kendinizi göstermeniz gerekiyor. Bazen bazı yeteneklerimizi yeterince kullanmadığımız, onları geliştirme fırsatlarını yaratmadığımız olur. Ancak, alan seçimi aşamasında kendinizi böyle bir durumda bırakırsanız, maalesef size hiç uygun olmayan bir alanda öğrenim görmek zorunda kalabilirsiniz.
Üniversite yolunu dokuzuncu sınıfta mı belirliyoruz?
Üniversite sınav sisteminde öğrenciler tercih yaparken, aldıkları üniversite puanlarının dışında, hesaplanan ortaöğretim başarı puanlarının da katkısını alarak bir seçimde bulunuyor. ÖSYM eğer öğrenci kendi alanından tercih yaparsa ortaöğretim başarı puanını 0.8 ile, alanı dışından tercih yaparsa 0.3 ile çarparak öğrenciye katıyor. Bu nedenle seçtiğiniz alan, sizin üniversite programlarından tercih yapma aralığınızı da belirliyor.
Lise birinci sınıf bir yerde mesleğin de başlangıcı oluyor.
Evet. Alan seçimi neticede üniversitede okuyacağınız bölümleri de etkilediği için, belli bir mesleğe doğru da yön almanıza sebep olan bir başlangıç noktası. Yani bu seçimi yaparken ileride yapmak isteyeceğiniz mesleği de düşünmeniz gerekiyor.
Ailelere öneriler
ANNE babaların gençlerin akılcı meslek ve alan seçimlerinde rol oynamaları gerekiyor. Çocuğunuzun seçim yapması için şunlara dikkat etmelisiniz:
Çocuğunuzun geçmiş öğrenim yıllarına bakarak, hangi derslerde başarılı olduğunu saptayın.
Ders dışında, yapmadan duramadığı, zevkle çalıştığı özel uğraşlarını gözlemleyin.
Zevk aldığı uğraşların zaman içinde değişip değişmediğini araştırın.
O meslek çalışanlarının yaptığı başlıca faaliyetleri, çalışma ortamını, çalışma koşullarını meslekte ilerleme ve iş bulma olanaklarını, ortalama kazancı nesnel olarak inceleyin. Var olan koşulların çocuğunuza uyup uymadığını değerlendirin.
Bu hatalara düşmeyin
KAVRAM Dershanesi Rehber Öğretmeni Nur Kulaksızoğlu, alan ve meslek seçiminde yapılan önemli yanlışları şöyle sıraladı:
Lisede genç gruptan ayrılmak istemez. Alan seçiminde de gruptan ayrılmamak için yetenekleri dışında seçim yapabiliyor. Yapacağı mesleki tercihler de doğru olmuyor.
Öğrenci, çevresinin etkisinde kalarak kendine uygun alanı seçmeyebiliyor. Türkçe-Matematik okumak isterken, 'Fen alanı meslekleri daha saygın' gibi baskılarla ilgi alanının dışına çıkabiliyor.
Meslek seçiminde önemli olan bir etken de çok popüler ve gelir getiren mesleklere olan eğilim. Eğer ders başarısı ve kişilik özellikleri bu mesleklere uygun değilse ileride mutsuzluklar yaşanıyor.
MİLLİYET
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 22:55
