OTOYOLLARA TASARRUF CİHAZI...
Yıllık 1,5 milyar dolarlık gelir kaybına sebep olan kaçak elektriğin faturası otoyollarda yanan lambaların voltajından tasarruf edilerek hafifletilecek. Otoyollarda her gün yanan ve yıllık 2005’te yaklaşık 7 milyon YTL elektrik tüketecek aydınlatma lambalarına tasarruf cihazı takılıyor.
Araçların yoğunluğunun azaldığı akşam saatlerinde devreye girecek cihaz, otoyolların elektriğini sürücülerin görüş açısını etkilemeyecek şekilde kısacak. Lambaların bağlı olduğu trafolara yerleştirilecek cihaz sayesinde elektrikten yüzde 20 tasarruf edilecek. Tasarrufla ilgili ilk deneme bin 50 kilometrelik otoyolun bağlı olduğu İstanbul 17. Bölge Müdürlüğü’nde yapılıyor. Karayolları Genel Müdürü Hicabi Ece, yurtdışında bazı ülkelerde uygulanan sistemden istenilen verimin alınması durumunda cihazın otoyollara takılacağını kaydetti. Voltaj düşüren cihazın karayolları aydınlatma giderlerini yüzde 20 azaltması bekleniyor.
Son yıllarda Türkiye’de kaçak elektrik kullanımı hızla artarken özellikle sanayi bölgelerinde kullanılan kaçak elektrik ekonomik kaybın büyümesine sebep oldu. Kaçak elektriğin faturasının azaltılması için yoğun çalışmalar yapılıyor. Karayolları Genel Müdürlüğü de otoyollardaki aydınlatma lambalarının harcadığı elektrikten tasarruf edebilmek için bir çalışma başlattı. Türkiye genelinde bin 892 kilometrelik otoyol ağında toplam 26 bin aydınlatma direği ve 45 bin aydınlatma lambası bulunuyor. İstanbul, Ankara, Mersin ve İzmir’de Karayolları bölge müdürlüklerinin sorumluluk alanındaki otoyolların büyük bir bölümü ampullerle aydınlatılıyor. Aydınlatmaya 2002’de 5 trilyon, 2003’te 6 trilyon, 2004’te ise 6,6 trilyon lira elektrik faturası ödendi. Akşam hava kararmaya başladıktan sonra yakılan ampuller sabah güneş doğana kadar açık kalıyor. Şehir içlerindeki otoyollarda aydınlatma lambalarının yanması zorunlu. Bu zorunluluk yol kenarındaki reklam panosu gibi ışık saçan cisimlerin sürücülerin gözüne yansımasını engellemeye yönelik. Uluslararası aydınlatma standartlarına göre otoyolda normal zamanlarda aydınlatma oranı 2 kandela/metrekare. Standartların belirlenmesinde ışık miktarı ile araç yoğunluğu arasında orantı kuruluyor.
Tasarruf cihazının ilk deneneceği, 17. Bölge Müdürlüğü’nün özel bir firmadan aldığı cihaz, Kumburgaz’da otoyol gişeler bölgesindeki aydınlatma lambalarının bağlı olduğu trafoya yerleştirilecek. Performans ölçümleri yapıldıktan sonra cihazdan istenen verim alınırsa, bütün Türkiye’ye yayılacak. Karayolları Genel Müdürü Hicabi Ece, “Verimlilik açısından istenen sonuçlar elde edildiği takdirde maliyet hesapları yapılacak. Bu aşamadan sonra eğer fizibilite çalışmaları da olumlu sonuçlanırsa cihaz diğer trafolara da yerleştirilecek.” dedi.
Zaman