Türkiye, bor işlemede son noktaya ulaştı

SERHAT ŞENKÖKÇÜ
BALIKESİR - Dünyadaki rezervinin yüzde 70’i Türkiye’de bulunan Bor konusunda Türkiye’nin saflaştırma ve kullanıma hazır hale getirebilme başarısı, bilim alanında büyük yankı uyandıracak.
Öncelikli olarak; Savunma sanayi, cam sanayi, cam elyafı, optik cam elyafı, seramik sanayi, temizleme ve beyazlatma sanayi, yanmayı önleyici (Geciktirici) maddeler, tarım, Metalurji, nükleer uygulamalar, enerji depolama, atık temizleme, yakıt, sağlık ve daha bir çok alanda kullanılan Bor, bu güne kadar yabancı ülkelerde saflaştırılarak ülkemize satılmakta idi. Türkiye’deki Bor yatakları, dünyadaki Bor rezervinin yaklaşık yüzde 70’ini oluştururken, ülkemizde Bor üzerinde bir çalışma yapılmaması konusunda olumsuz söylemler yapılmaktaydı.
Türkiye’deki 20 üniversite ile ortak çalışmalar yaparak, taşı sıvı hale getirmeyi başarıp yanmayan malzeme üretimi konusunda dünyada çığır açan, zeytin yaprağı çayını bulan, bitki özlerinden kök boyalar, zeytin çekirdeğinden aktif karbon üreten, zeytin üreten dünya ülkelerinin 3 bin yıldır çözüm bulamadığı zeytin kara suyunu çevreye zararsız hale getirip, bu sudan da 3 ayrı gıda takviyesi madde elde etmeyi başaran, Domuz Gribi’ne karşı etkili bir aşı bulan, ürettiği doğal gıda takviyesi ürünler ile doğal bitki çaylarını Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın da zaman zaman kullandığı Türk kaşif Faruk Durukan, uzun zamandır sürdürdüğü Bor saflaştırma çalışmalarını neticelendirdi. Ülkemizdeki Bor rezervlerinin kullanılmamasından dolayı halk arasında olumsuz konuşmalar olduğunu ve bu durumdan rahatsız olarak işe koyulduğunu ifade eden Faruk Durukan, şimdiye kadar gelişmiş dünya ülkelerinden temin edilen saflaştırılmış Bor’u Türkiye’de daha kaliteli biçimde saflaştırarak kullanıma hazır hale getirmeyi başardı.
Elde ettiği saflaştırılmış Bor’u bazı alanlarda da test eden Faruk Durukan, Türkiye’yi Bor temininde dışa bağımlılıktan kurtaran büyük bir çalışmaya imza attı. Amacının Türk AR-GE’sinin başarısını dünyada kabullenilebilmesini sağlamak olduğunu ifade eden Faruk Durukan, Balıkesir’in Edremit ilçesinde oluşturduğu dünyanın en büyük bitki özü üretim tesisi ve Türkiye’nin en gelişmiş özel laboratuarında yürüttüğü Bor çalışmasını bazı üniversitelerde görevli bilim adamlarına da onaylattı.

BOR HAKKINDA BİLİMSEL VERİLER:
Bor, atom numarası 5 ve kimyasal sembolü B olan kimyasal elementtir. Bor bir yarı metaldir. Gerek Güneş Sistemi'nde gerek Dünya'nın kabuğunda düşük miktarlı bir elementtir. Buna rağmen, doğada rastlanan bileşiklerinin (borat minerallerinin) suda çözünürlüğü nedeniyle belli yerlerde yüksek yoğunlukta bulunabilir. Bu mineraller boraks ve kernit olarak topraktan çıkarılır. Elemental bor doğada bulunmaz. Endüstride yüksek saflıkta bor zorlukla elde edilebilir çünkü bor, karbon ve başka elementlerle bileşikler oluşturur. Borun çeşitli allotropları vardır: amorf bor kahverengi bir tozdur; kristal bor ise siyah, son derece sert (Mohs sertlik skalasında yaklaşık 9,5) ve oda sıcaklığında düşük iletkendir. Elemental bor, yarı iletken endüstrisinde bir dopant olarak kullanılır.
Bor bileşiklerinin ana kullanım alanları, çamaşır tozunda beyzalatıcı olarak (sodium perborat) ve ısı yalıtımında kullanılan cam elyafının boraks bileşeni olaraktır. Bor bileşklierinin ayrıca, yüksek kuvvetli düşük ağırlıklı yapısal malzemelerde özlleşmiş rolleri vardır. Camlar ve seramiklerde onların ısı şokuna dayanıklı olması için kullanılır. Boron içeren reaktanlar organik bileşiklerin sentezinde kullanılırlar, ve boron içermeyen bazı ilaçların yapımında ara ürün olurlar. Biyolojide boratlar memelilere düşük düzeyde toksiktir (sofra tuzu kadar) ama eklem bacaklılarda çok daha etkilidirler. Boron içeren doğal bir antibiyotik bilinmektedir. Bitkilerde az miktarda boron hücre duvarının sertleşmesi için gereklidir, bu yüzden toprakta boronun varlığı bitki büyümesi için gereklidir. Deneylerde boronun hayvanlarda da eser seviyede dahi olsa gereklşi bir element olduğu bulunmuştur, ama hayvan fizyolojisindeki rolü bilinmemektedir.

(İHA - ÖZEL HABER)