UCM Başsavcısı Han'dan Myanmar askeri yönetim lideri General Min için tutuklama talebi

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han, Myanmar askeri yönetim lideri General Min Aung Hlaing hakkında, Arakanlı Müslümanlara (Rohingya) karşı işlediği suçlar nedeniyle tutuklama emri çıkarılmasını talep etti.

UCM Başsavcısı Han, Myanmar'daki askeri yönetimin lideri General Min hakkında, tutuklama emri çıkarılması için mahkemeye başvurdu. Han’ın UCM sayfasından yayımlanan yazılı açıklamasında, tutuklama talebinin Arakanlı Müslümanlara karşı işlenen insanlığa karşı suçlardan olan sınır dışı etme ve zulüm suçları olduğu belirtildi.

Han, kapsamlı bir soruşturma sonucunda Min Aung Hlaing'in 25 Ağustos-31 Aralık 2017 tarihlerinde Arakanlı Müslümanlara yönelik sınır dışı etme ve zulüm suçlarından cezai sorumluluğu olduğuna dair makul gerekçeler bulunduğunu bildirdi.

Arakanlı Müslümanlara karşı işlenen suçların Myanmar ordusu Tatmadaw tarafından ulusal polis, sınır muhafızları ve Arakanlı olmayan sivillerin desteğiyle işlendiğini belirten Han, "Bu, Myanmar'daki üst düzey bir hükümet yetkilisi hakkında ilk tutuklama talebi. Başka (tutuklama) talepleri de gelecek." ifadesini kullandı.

Başsavcı, Myanmar'dan Bangladeş'e gitmek zorunda bırakılan 1 milyondan fazla Arakanlı Müslümanlardan toplanan tanık ifadeleri, belgeler, bilimsel kanıtlar, fotoğraf ve video materyallerinin delil olarak sunulduğunu kaydetti.

Başsavcı Han, dün de ziyaret ettiği Bangladeş'in Cox's Bazar bölgesindeki Kutupalong mülteci kampında son 3 yıl içinde birçok kez Arakanlı Müslüman kadınlarla görüştüğünü belirterek "Adalet arayışında kendi rollerini oynamak isteyen genç aktivistlerle bir araya geldim. Yaşlı ve hasta olanlar da dahil her yaştan erkekle konuştum. Hepsi başlarına gelenlerin hesabının sorulması talebinde birleşmişti. UCM olarak bizim çalışmamız, onların direncini ve hukukun gücüne olan umutlarını haklı çıkarmayı amaçlıyor." ifadelerini kullandı.

Myanmar askeri yönetim lideri Min, sağlık sorunları nedeniyle izinli olan Başkan Vekili Myint Swe'den Temmuz 2024'te görevi geçici olarak devralmıştı.

UCM'deki Myanmar soruşturması

UCM'nin Myanmar/Bangladeş soruşturması, mahkemenin Ön Dava Dairesi'nin 14 Kasım 2019'da Başsavcı'ya verdiği yetkiyle başladı.

Savcılık, etnik köken ve/veya din temelli zulüm ve sınır dışı etme eylemlerinin insanlığa karşı suç kapsamında değerlendirilebileceği sonucuna vardı.

Myanmar, UCM'nin Roma Statüsü'ne taraf olmamasına rağmen Bangladeş'in 2010'da statüyü onaylaması nedeniyle mahkeme, özellikle sınır dışı etme ve zulüm suçlarının bir kısmının taraf devlet olan Bangladeş topraklarında işlenmesi sebebiyle yargı yetkisini kullanabileceğine hükmetti.

Myanmar'ın Arakan eyaletinde 2012'de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış; olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti.

Arakan'daki sınır karakollarına 25 Ağustos 2017'de düzenlenen eş zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçilerin uyguladıkları kitlesel şiddetten kaçan 1 milyondan fazla kişi, komşu ülke Bangladeş'e sığınmıştı.

Bangladeş, Ağustos 2017'de Myanmar'da gerçekleştirilen askeri baskının ardından Arakan'dan kaçan 1 milyona yakın Arakanlı Müslüman'a ev sahipliği yapıyor.