2021 e-İrsaliye kimler için zorunlu?
e-İrsaliye uygulaması bir e-Dönüşüm yöntemidir. e-İrsaliye, malın taşınması ve sevki sürecinde kağıt formunda düzenlenen irsaliyenin elektronik ortamda hazırlanmış halidir. Hukuki açıdan kâğıt formdaki irsaliyeden farklı değildir. Diğer e-Dönüşüm uygulamaları için geçerli olduğu gibi başvuruda bulunmak ve kullanmak için birtakım şartlar gereklidir.
e-İrsaliye operasyonel süreçlerinin yönetilmesini kolaylaştıran bir sistemdir. e-İrsaliye avantajları zaman ve maliyet tasarrufu sağlaması, doğa dostu olması ve muhasebe sistemlerine entegre olabilmesi şeklinde sıralanabilir.
e-İrsaliye geçiş zorunluluğu
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayınlanan 509 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu gereği 01.07.2020 tarihi itibarıyla e-İrsaliye geçiş zorunluluğu bulunan mükellefler aşağıdaki gibidir:
E-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya takip eden hesap dönemleri brüt satış hasılatı 25 milyon TL ve üzeri olan mükellefler
Demir ve çelik ile demir veya çelikten eşyaların imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan e-Fatura kullanıcıları
Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı sahipleri ve bu şirketler ile sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükellefler
Özel Tüketim Vergisi Kanunu I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK’dan (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) bayilik lisansı dâhil olmak üzere lisans alan mükellefler
Özel Tüketim Vergisi Kanunu III sayılı listedeki mallara ilişkin imal, inşa, ithal ve ana bayi/distribütör şeklinde pazarlama faaliyetleri yapan mükellefler
Şeker Kanunu gereğince şekerin imalini gerçekleştiren mükellefler
Gübre Takip Sistemi’nde kaydı bulunan kullanıcılar
Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşme imzalayan sağlık hizmeti sunucuları ile medikal malzeme ve ilaç/etken madde temin eden tüm mükellefler
e-İrsaliye uygulaması kullanabilmek için e-Fatura sisteminde kayıtlı olmak zorunludur. Ayrıca mükelleflerin e-İrsaliye uygulamasını kullanma yöntemi e-Fatura kullanma yöntemi ile aynı olmalıdır. Bu yöntemler GİB Portal, entegrasyon ve özel entegrasyon yöntemidir. Özel entegrasyon yönteminde başvuru işlemleri ile özel entegrasyon hizmeti veren kurum ilgilenir. GİB sistemine entegrasyon için GİB’e hitaben bir dilekçe doldurmak ve test tanım formu ile birlikte Başkanlık’a başvuruda bulunmak gereklidir. Başkanlığın mevcut portalı için https://portal.efatura.gov.tr/efatura/egiris.jsp adresine giriş yaparak başvuruda bulunmak gereklidir.
e-İrsaliye’de yol denetimi
Sevkiyat sırasında araç içinde e-İrsaliye belgesinin kâğıt çıktısının bulundurulması veya elektronik olarak görüntülenmesi zorunludur. Yol denetiminde devlet memurları irsaliyede bulunması zorunlu olan karekod veya barkodu tablet ile okutup e-İrsaliye bilgilerine erişebilir. Belgede araç dorse şasi numarası, plaka, şoför bilgisi kısımlarının zorunlu olmamakla birlikte doldurulması tercih edilmektedir.
e-İrsaliye’de kabul ve ret süreci
Kendisine e-irsaliye düzenlenen mükellefler zorunlu olmamakla birlikte irsaliye yanıtı düzenleme hakkına sahiptir. Gelen irsaliye için tek bir yanıt oluşturmak mümkündür. Mükellefler isterlerse e-İrsaliye belgesine konu olan malların ne kadarlık kısmını kabul ettiğini, ne kadarlık kısmını neden reddettiğini ve eksik ya da fazla mal miktarı durumunu uygulama üzerinden e-irsaliye düzenleyene iletebilir. İrsaliye yanıtının iade işlemlerinde düzenlenen irsaliyenin yerine kullanılması mümkün değildir.
İade işlemlerinde ayrıca e-İrsaliye düzenlenmesi gereklidir. İrsaliye yanıtı için süre kısıtlaması tebliğ ve teknik kılavuzda belirtilmemiştir. e-İrsaliye iptali mümkün olmamakla birlikte malın muhteviyatının ya da alıcının hatalı olduğunun tespit edilmesi durumunda alıcı tarafından e-İrsaliye muhteviyatının tamamı reddedilebilir. Yani, e-İrsaliye yalnızca alıcı tarafından fiili sevk tarihi öncesinde reddedilebilir. 7 günü geçen e-İrsaliye için red yanıtı verilemez. Uygulamaya yeni geçiş yapan mükellefler uygulamaya dâhil oldukları ayın son gününe kadar e-İrsaliye yerine kâğıt İrsaliye düzenleme ve alma hakkına sahiptir.
Güncellenme Tarihi : 11.3.2021 23:57