Amerika böyle harabeye döndü

KARAYİPLER'DE onlarca kişinin ölümüne yol açtıktan sonra ABD'nin Doğu yakasındaki eyaletleri vuran ve biri Kanada'da olmak üzere 58 kişinin ölümüne yol açan Sandy Kasırgası, ABD'ye maliyeti beklenenden büyük oldu. Hızı saatte 140 kilometreye yaklaşan rüzgar ve sağanak yağmur ile ABD'nin özellikle Doğu yakasındaki eyaletlerinde hayatı felce uğratan Sandy kasırgası, çoğunluğu ağaç devrilmelerinden kaynaklanan ve biri Kanada'da olmak üzere 58 kişinin ölümüne yol açtı. Birinci kategoride kasırga olarak öngörülen, ancak yavaş seyretmesi ve soğuk hava akımları ile buluşmasından kaynaklanan enerji birikimi ile ikinci kategori derecesinde, beklenenden çok daha büyük yıkımlara ve su baskınlarına neden olan Sandy Kasırgası'nın, önceleri 20 milyar dolar olarak görülen maliyetinin, 50 milyar doları geçeceği bildirildi.

Kasırganın yalnızca yıkıp, devirip, sular altında bırakarak yada yangın çıkmasına neden olarak yol açtığı hasarın 20 milyar doları geçtiğini belirten Amerikalı yetkililer, kasırga nedeniyle yaşanan iş kaybı, itfaiye, ilk yardim, arama kurtarma, polis ekipleri gibi birimlere ödenen fazla mesai ile birlikte maliyetin en iyimser bakışla 50 milyar doları geçeceğini açıkladı. Kasırga nedeniyle, 12 bini ABD içinde olmak üzere 18 bin uçak seferinin iptal edildiği, Doğu yakasındaki petrol rafinerilerinin yüzde 70'inin kasırga süresince kapatıldığı,

ABD ekonomisine yüzde 10 oranında katkı sağlayan New York'ta yaşanan hasarın umulandan çok daha yüksek olduğu bildirildi.

Pazartesi akşamı ABD'nin Doğu eyaletlerini etkisi altına alan ve yaşamı felce uğratan Sandy Kasırgası, iç kesimlere kaymaya başladıktan sonra, kar yağışına yol açtı. Sandy kasırgasının ülkenin Atlantik Okyanusu kıyı bölgelerinde durulmasının ardından, New York ile New Jersey sokakları, parkları, şiddetli rüzgarın etkisiyle kökünden sökülerek devrilen ağaçlar ve gövdeden kopan ağaç parçaları ile doldu. Biri Kanada'da, 58'i ABD'de olmak üzere yaşamını yitiren kişilerin çoğunluğunun devrilen ağaçlar altında kalarak öldükleri açıklandı. Dev gövdeli ağaçlar, çevrede bulunan araç ve evlerde de büyük hasarlara yol açtı. Elektrik telleri ve direklerine de hasar veren kasırga yüzünden milyonlarca kişi elektrik ve internet bağlantılarından yoksun kaldı. New York'un Queens bölgesinde su baskınlarının ardından çıkan yangında 11 ev neredeyse kül oldu.

Sandy kasırgası, ABD'nin Doğu yakasındaki 13 eyalette milyonlarca insanın karanlıkta kalmasına yol açtı. Şiddetli rüzgar ve sağanak yağış yüzünden, yeraltı ve yer ustu elektrik kablolarında meydana gelen hasarların yanı sıra, elektrik dağıtım şirketlerinin önlem almak için elektrikleri kesmesi sonucu ABD'nin Doğu yakası karanlığa boğuldu. New York Belediye Başkanı Michael Bloomberg, kasırga öncesi alınan önlemler kapsamında kapatılan metro hatlarının, tüneller ve metro hatlarındaki su baskınları nedeniyle önümüzdeki üç yada dört gün daha kapalı kalacağını açıkladı.

Sandy Kasırgası nedeniyle geleneksel olarak 39 yıldır 31 Ekim akşamı kutlanan Cadılar Bayramı iptal edildi. New York Belediyesi, Sandy Kasırgası'nın yol açtığı felaket yüzünden, Cadılar Bayramı'nda görevlendirilecek polis gücü ve öteki resmi görevliler olmadığını, önümüzdeki günlerde koşullar el verirse bayramın kutlanabileceğini açıkladı.

OBAMA NEW JERSEY'DE

ABD Başkanı Barack Obama, fırtınanın yol açtığı hasarı yerinde incelemek üzere New Jersey eyaletine geldi. Obama'ya, ziyaretinde, New Jersey'nin Cumhuriyetçi Valisi Chris Christie eşlik ediyor.

KASIRGA KATEGORİLERİ

Kategori 1: Mobil evler dışındaki binalara zararı yok denecek kadar az. Küçük ve zayıf ağaçlar ile yol işaretlerinde hasara yol açabiliyor. Kıyı bölgelerinde sel baskınları yaratabiliyor. Saatteki rüzgar hızı 119-153 kilometre arasında değişiyor.

Kategori 2: Binalarda çatı, kapı ve pencerelerde hasar yaratabiliyor. Mobil evler, bitki ve ağaçlara ciddi zararlar verebiliyor. Kıyılarda ve alçak bölgelerde sel baskınlarına yol açabiliyor. Saatteki rüzgar hızı 154-177 kilometre arasında değişiyor.

Kategori 3: Binalarda yapısal hasara ve zayıf duvarların yıkılmasına yol açabiliyor. Mobil evleri ise yerle bir ediyor. Büyük ağaçlar ve trafik işaretlerini devirebiliyor. Kıyı ve alçak kesimlerde küçük yerleşim birimleri sel altında kalabiliyor. Saatteki rüzgar hızı 178-209 arasında değişiyor.

Kategori 4: Perde duvarlarda ve çatılarda çok önemli hasarlar yaratıyor. Tüm ağaçlar ve trafik işaretlerini devirebiliyor. Kıyıdan 10 kilometre içeriye kadar olan yerleşim alanlarının boşaltılmasını gerektiriyor. Çok ciddi sel baskınları yaratıyor. Saatteki rüzgar hızı 210-249 kilometre arasında değişiyor.

Kategori 5: Neredeyse tüm evlerin ve endüstriyel binaların çatılarını uçurabiliyor yada çökertiyor. Tüm ağaç, trafik işaretleri ve küçük evlerin tamamen yıkılmasına yol açabiliyor. Kıyıdan 10-18 kilometreye kadar yerleşim alanlarının boşaltılmasını gerektirebiliyor. Saatteki rüzgar hızı 250 kilometreyi geçiyor.

DHA-Dış Haberler - ABD - Nafiz ALBAYRAK