BM Genel Sekreteri : Gazze'de kıtlık insanlığın başarısızlığı

 olduğunu doğruladı

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, Gazze Şehri ve çevresinde teyit edilen kıtlığı "insanlığın bir başarısızlığı" olarak nitelendirdi.

Antonio Gutteres, BM destekli, dünya genelindeki açlık seviyelerini tespit eden bir kuruluşun, bölgedeki bazı bölgelerdeki gıda güvensizliği durumunu en yüksek ve en ciddi seviye olan 5. Aşamaya yükseltmesinin ardından durumun "insan yapımı bir felaket" olduğunu söyledi.

Entegre Gıda Güvenliği Faz Sınıflandırması'na (GKF), Gazze genelinde yarım milyondan fazla insanın "açlık, yoksulluk ve ölüm" gibi "felaket" koşullarla karşı karşıya olduğu belirtiliyor.

İsrail, bölgede açlık yaşandığı iddialarını yalanlayarak, raporu "tamamen yalan" olarak nitelendirdi.

BM, İsrail'in Gazze'ye giren yardım miktarını kısıtlamaya devam ettiğini söylüyor; İsrail ise bu iddiayı reddediyor.

İsrail'in inkarları , 100'den fazla insani yardım kuruluşu , sahadaki tanıklar, çok sayıda BM kuruluşu ve aralarında İngiltere'nin de bulunduğu İsrail'in bazı müttefiklerinin söyledikleriyle doğrudan çelişiyor .

IPC, kıtlıkla bağlantılı ölümlerde "kabul edilemez bir artış" yaşanması halinde "acil ve geniş çaplı bir müdahale" yapılması gerektiğini belirtiyor.

Ağustos ortası ile eylül sonu arasında kıtlığın Deyr el-Belah ve Han Yunus'a kadar yayılacağı öngörülüyor.

Bu dönemde, IPC 5. Aşamada nüfusun yaklaşık üçte birinin (yaklaşık 641 bin kişi) "felaket koşulları" ile karşı karşıya kalması beklenirken, IPC 4. Aşamada "acil" koşullarla karşı karşıya kalacak kişi sayısının 1,14 milyona, yani nüfusun yüzde 58'ine çıkması bekleniyor.

Raporda ayrıca, 2026 yılı Haziran ayına kadar beş yaş altı 132 bin çocuğun yetersiz beslenme nedeniyle yaşamının tehdit altında olacağı öngörülüyor.

Savaşın başlangıcından bu yana Gazze'deki Hamas yönetimindeki sağlık bakanlığı, 112'si çocuk olmak üzere 271 kişinin yetersiz beslenmeden öldüğünü bildirdi.

IPC'nin 2004'te kurulmasından bu yana sadece dört kıtlık sınıflandırıldı; en sonuncusu 2024'te Sudan'da yaşandı.

IPC resmi olarak kıtlık ilan edemez; bu genellikle hükümetler veya Birleşmiş Milletler tarafından yapılır.

Gazzeli beş çocuk annesi 41 yaşındaki Riem Tevfik Kadir, "Kıtlık ilanı çok geç geldi ama yine de önemli." dedi.

"Beş aydır protein yemiyoruz. En küçük çocuğum dört yaşında; meyve ve sebzelerin nasıl göründüğünü veya tadının nasıl olduğunu bilmiyor."

29 yaşındaki Rida Hijjeh, beş yaşındaki kızı Lamia'nın kilosunun 19 kg'dan (42 lbs) 10,5 kg'a (23 lbs) düştüğünü söyledi. Lamia'nın savaş başlamadan önce sağlıklı olduğunu ve daha önce herhangi bir hastalığının bulunmadığını belirtti.

"Bütün bunlar sadece kıtlık yüzünden oldu," dedi. "Çocuğun yiyecek hiçbir şeyi yok. Sebze yok, meyve yok."

Lamia, şu anda bacaklarında şişlik, saçlarında incelme ve sinirsel sorunlar yaşadığını söyledi.

BM Yardım Koordinatörü Tom Fletcher ise rapora yanıt olarak, kıtlığın tamamen önlenebilir olduğunu belirterek, "İsrail'in sistematik engellemeleri nedeniyle" Filistin topraklarına gıda ulaştırılamadığını söyledi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'deki cehennemi tarif edecek kelimelerin kalmadığı bir anda, bunlara bir yenisi eklendi: 'kıtlık'" dedi.

Bunu "bir gizem" olarak değil, "insan eliyle yaratılmış bir felaket, ahlaki bir suçlama ve insanlığın kendi başarısızlığı" olarak nitelendirdi.

İsrail'in "uluslararası hukuk kapsamında, halkın gıda ve tıbbi ihtiyaçlarının karşılanması da dahil olmak üzere, kesin yükümlülükleri" olduğunu da sözlerine ekledi.

BM Filistinli Mülteciler Ajansı (UNRWA) Başkanı Phillipe Lazzarini, "Bu, İsrail hükümetinin tasarladığı ve insan eliyle yarattığı bir açlıktır" dedi.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Turk, kıtlığın "İsrail Hükümeti'nin yardımların girişini "yasadışı bir şekilde kısıtlamasının" "doğrudan sonucu" olduğunu söyledi.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, kıtlığı "ahlaki bir skandal" olarak nitelendirdi.

"İsrail hükümetinin Gazze'ye yeterli yardımın girmesine izin vermemesi insan eliyle yaratılan bu felakete yol açtı" diye yazdı X.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu yaptığı açıklamada, "İsrail'in açlık politikası yok, açlığı önleme politikası var. Savaşın başlangıcından bu yana İsrail, Gazze Şeridi'ne 2 milyon ton yardım ulaştırdı; kişi başına bir tondan fazla yardım düşüyor." dedi.

İsrail, son aylarda Gazze Şeridi'ndeki yardım durumu nedeniyle uluslararası alanda yaygın bir kınamaya maruz kalıyor.

Geçtiğimiz ay, haftalardır artan baskıların ardından İsrail ordusu, Gazze'ye havadan insani yardım malzemesi attığını duyurdu. Bu hareket, o dönemde yardım kuruluşları tarafından " tuhaf bir dikkat dağıtma " olarak eleştirilmişti.

O zamandan beri başka yardımlar da atıldı, ancak sivillerin düşen paletlerden etkilenerek öldüğü yönündeki haberlerle, yardımların güvenliği konusunda uyarılar yapıldı.

BBC Verify , bu hafta başında İsrail ordusunun insanlara girmemeleri konusunda açıkça uyardığı bölgelere yardımların atıldığı 10 ayrı olay tespit etti .

İsrail, hava yoluyla yapılan yardımların yanı sıra BM konvoyları için insani yardım koridorları tahsis edeceğini de açıkladı. Ancak Salı günü BM, Gazze'ye giren "yardım akışının" "yaygın açlığı önlemek" için yeterli olmadığı konusunda uyardı.

İsrail'in yardımlardan sorumlu askeri kuruluşu Cogat, günlük yaklaşık 300 yardım kamyonunun bölgeye girdiğini belirtirken, BM ise günde 600 kamyon malzemeye ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

IPC raporu, İsrail'in Gazze Şehri'ni işgal etmeyi amaçlayan yeni bir askeri saldırı başlatmaya hazırlandığı sırada geldi.

İsrail ordusu, Hamas öncülüğünde 7 Ekim 2023'te güney İsrail'e düzenlenen ve yaklaşık 1.200 kişinin öldüğü, 251 kişinin rehin alındığı saldırıya yanıt olarak Gazze'ye operasyon başlattı.

Hamas'ın kontrolündeki Gazze Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre, o tarihten bu yana Gazze'de en az 62 bin 122 kişi öldürüldü.

Gazze nüfusunun büyük bir kısmı da birçok kez yerinden edildi; evlerin yüzde 90'ından fazlasının hasar gördüğü veya yıkıldığı tahmin ediliyor; sağlık, su, sanitasyon ve hijyen sistemleri çöktü.