Guterres: Savaşta yapay zeka kullanılmamalı
Guterres, İsrail'in askeri saldırılarında başvurduğu yöntemi tepkiyle karşıladı. BM lideri, "Hiçbir yaşam, algoritmaların soğuk hesaplarına bırakılmamalı" dedi.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail ordusunun Gazze'ye saldırılarında yapay zeka kullanılmasına tepki gösterdi.
Guterres, İsrail hakkında çıkan haberlerden derin endişe duyduğunu söyledi.
Hamas'ın 7 Ekim saldırısını "terör saldırısı" olarak nitelendiren Guterres, BM ve kendisinin İsrail halkıyla birlikte yas tuttuğunu, 7 Ekim saldırılarını hiçbir şeyin meşru kılamayacağını dile getirdi.
Guterres, bunun ardından İsrail'in "askeri kampanyasının" ise 6 aydır Gazze'de Filistin halkına aralıksız "ölüm ve yıkım" getirdiğini belirterek, 32 binden fazla sivilin öldürüldüğüne, 75 biden fazla kişinin yaralandığına dikkati çekti.
"Hayatlar paramparça oldu"
Bunların çoğunun kadın ve çocuklardan oluştuğunu belirten Guterres, "Hayatlar paramparça oldu. Uluslararası insancıl hukuk paçavraya dönüştü." ifadesini kullandı.
Guterres, Refah sınırına ziyaretinde insani yardım çalışanlarının kendisine Gazze'deki kriz ve acının benzerini hiç görmediklerini aktardığını belirterek, aynı zamanda sınırda insani yardımlarla dolu tırların uzun sıralarda bekletildiğini gördüğünü anlattı.
"Yardım kapıları kapatılınca, açlığın kapıları açılır"
BM Genel Sekreteri, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
Yardım kapıları kapatılınca, açlığın kapıları açılır. Gazze'de nüfusun yarısı, 1 milyondan fazla kişi korkunç düzeyde açlık çekiyor.
Çocuklar su ve gıda yoksunluğundan ölüyor. Bunun anlaşılabilir bir yanı yok ve önlenebilir.
"Yapay zeka savaş yürütmek için kullanılmamalı"
Filistin halkının toplu şekilde cezalandırılmasını hiçbir şeyin meşru kılamayacağının altını çizen Guterres, "Yapay zeka savaş yürütmek için kullanılmamalı." diye konuştu.
Guterres, özellikle yoğun nüfuslu bölgelerde bunun yüksek sayıda sivil can kaybına yol açacağına işaret ederek, "Aileleri bütün olarak etkileyen hiçbir yaşam ve ölüm kararı algoritmaların soğuk hesaplarına bırakılmamalı." uyarısında bulundu.
Yapay zekanın silah olarak kullanılmasına karşı yıllardır uyarı yaptığını anımsatan Guterres, yapay zekanın endüstriyel düzeyde savaş yürüterek hesap verilebilirliği zorlaştırmak yerine, dünyanın iyiliği için kullanılması gerektiğini vurguladı.
"En ölümcül çatışmalardan biri haline geldi"
BM Genel Sekreteri Guterres, şöyle dedi:
Hızı, boyutu ve insanlık dışı vahşiliğiyle birlikte Gazze'deki savaş en ölümcül çatışmalardan biri haline geldi.
Bu siviller, insani yardım çalışanları, gazeteciler, sağlık çalışanları ve kendi meslektaşlarımız için geçerli. 175'i kendi BM personelimiz olan 196 insani yardım çalışanı öldürüldü.
"Gazze'deki yardım çabalarının bel kemiği"
Öldürülen insani yardım çalışanlarından çoğunun BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansından (UNRWA) olduğunu kaydederek, "UNRWA, Gazze'deki yardım çabalarının bel kemiği." vurgusunu yaptı.
Guterres, Gazze'ye uluslararası muhabirlerin girmesine izin verilmemesinin dezenformasyon ve yanlış bilgi yayılmasına da neden olduğunu belirterek, "Bilgi savaşı da travmayı artırıyor." uyarısını yaptı.
Gazze'de hayatını kaybeden tüm insani yardım çalışanlarını saygıyla andığını söyleyen Guterres, Dünya Merkez Mutfağı çalışanlarının öldürülmesinin ardından İsrail'in soruşturma yürüttüğünü ve hatasını kabul ettiğini kaydetti.
"Asıl sorun İsrail'in yürüttüğü askeri süreç"
Guterres, "Asıl sorun İsrail ordusunda kimin hata yaptığı değil, bu hataların tekrar tekrar yapılmasına izin veren askeri süreç." vurgusunu yaptı.
Hataların tekrarlanmaması için İsrail'in askeri strateji ve sürecinde temel değişiklikler yapması gerektiğini dile getiren BM Genel Sekreteri, "Hataları düzeltmek için bağımsız soruşturma ve sahada anlamlı değişiklik gerek." dedi.
"196 insani yardım çalışanımız öldürüldü"
Guterres, BM'nin bağımsız soruşturma konusunda oynayabileceği role ilişkin ise İsrail hükümetinin onayı gerektiğini, meselenin sadece Dünya Merkez Mutfağı (WCK) çalışanlarının öldürülmesi olmadığını belirterek şöyle konuştu:
196 insani yardım çalışanımız öldürüldü. Her birinin neden öldürüldüğünü bilmek istiyoruz.
"Eşikten dönme zamanı"
İsrail hükümetinin son olayın ardından insani yardım dağıtımını artıracağını bildirdiğini ifade eden Guterres, Gazze'de durumun korkunç olduğuna dikkati çekerek şu ifadeyi kullandı:
Dramatik insani durum koşulları büyük atılım ve gerçek bir yaklaşım değişikliği gerektirir.
"Çok geç olmadan kıtlığı durdurma zamanı"
Guterres, BM Güvenlik Konseyinin 25 Mart'ta aldığı kararla ateşkes ve insani yardımın hızlandırılması çağrısında bulunulduğunu anımsatarak, "Tüm talepler yerine getirilmeli. Getirilmemesi affedilemez." dedi ve ekledi:
6 ay geçti ve toplu açlık, çatışmanın bölgeye yayılma riski, küresel standart ve normlara güven kaybıyla karşı karşıyayız.
Bu eşikten dönme ve silahları susturma, acıyı dindirme ve çok geç olmadan kıtlığı durdurma zamanı.
