Bilim
  • 1.2.2006 12:33

İNSANOĞLU EŞİNİ NEYE GÖRE SEÇİYOR?

Sumatra'daki Toba yanardağının patlaması ve dünyanın 6 yıl boyunca karanlıkta kalmasının ardından ilk insanlar dünyanın dört bir yanına dağıldı. 10 bin yıl önce dünyada 5 milyon insan yaşıyordu. Buzlar yavaş yavaş çözüldü, insanlar toprağı ekmeyi öğrendi ve tarım devrimi gerçekleşti.

Uzmanlara göre toplayıcılık yaparak hayatta kalan gruplar uzun yaşıyordu ama onlara oranla ömürleri daha kısa olan çiftçilerin yaşam kalitesi yüksekti. Köyler kasabalara dönüştü. Tarihte ilk kurulan yerleşim birimi olan Çatalhöyük'ten metropollere uzanan süre aslında kısa. Bu süreçte modern insanın ihtiyaçları evrimsel gelişimlerine göre şekillendi. Danvinci teori her bilimdalmda tartışılmaya başlandı. Son yıllarda psikoloji bilimi de Darwin'in üzerinden teoriler üretiyor.
Kendilerine "evrimci psikolog" diyen bilimadamları sadece insan tarihini değil insan davranışlarının altındaki nedenleri de evrimin temelinde arıyor.

Bunlardan belki de en önemlisi cinsiyetler arasındaki ilişki. New Mexico Üniversitesi bilimadamı Geoffrey Miller, insan beynini bir "tavuskuşu kuyruğuna" benzetiyor. Bu kuyruk, sahibinin tüm genetik özelliklerini taşıyor. Miller'a göre erkek tavuskuşu kuyruğunu dişileri
etkilemek için kullanıyor. Çünkü eş seçiminde kararı erkek değil dişiler veriyor. Doğada çocuk yetiştirmek de öncelikle dişinin görevi. Miller'ın öne sürdüğü teze göre insan beyni ve davranışları da işte bu yönde gelişti, yani"eş seçme ya da seçilme" yönünde, îlk insanların mağara duvarlarına çizdikleri resimler, el işçiliği, şarkı söylemesi hatta dans gösterileri de aslında karşı cinsi etkilemenin bir yoluydu.
Peki tüm bunlara rağmen evrimsel açıdan insanlar eşlerini nasıl ve neye göre seçiyor? Teksas Üniversitesi'nden David Buss'a göre kadınların bir erkekte aradığı en büyük özellik sosyal statü. Kadınlar için bir eşin sosyal statüsünün yüksek olması, erkeklerden daha önemli. Rutgers Üniversitesi'nden Helen Fisher'a göre bir evliliğin yürüyüp yürümemesi tamamen evrimsel nedenlere dayalı. Dış görünüş de eş seçmede önemli bir rol oynuyor. Güzellik her kültüre ve döneme göre değişiklik gösterse de temel olarak yüz hatlarının ve bedeninin simetrik olmasıyla ilişkili. Çünkü simetri sağlıklı, bağışıklık sistemi kuvvetli olmayla yani uzun yaşamla ilgili. Aynı şekilde vücut kokusu da beyin tarafından bağışıklık sistemi yüksek olmak ve simetrik olmakla ilintilendiriliyor.

Sosyal statü merakı
Diğer bir etken ise güven. Kadınlar eş olarak güvendikleri ya da kendi ırkından olan erkekleri seçiyor. Dişinin beyni, tercihini kendi klanından olandan yana kullanıyor. Dişi kırlangıçlar eş seçerken, tüyleri daha renkli ve parlak yani statüsü yüksek erkekleri tercih ediyor. Modern yaşamda da insanlar özellikle erkekler karşı cinsi etkilemek için çeşitli yollara başvuruyor. Çok para kazanmak da bunun bir yolu. Ancak para tek başına her şeyi başaramıyor. Çevrenizdeki insanlar çok kazanıyorsa sizin çok kazanmanızın hiçbir anlamı kalmıyor.

Sadece eş seçimi değil insan yaşamındaki tüm davranışların temelinde evrimsel gelişme var. Kanadalı McCaster Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada babaların kendi çocuklarını öldürme olasılığının üvey çocuklarını öldürmekten daha az olduğunu belirledi. Çünkü evrimsel açıdan bakıldığında kendi genlerini taşıyan öz çocuğu onun için daha önemli. Erkek aslanlar ve babunlar haremine kattıkları dişilerin tüm çocuklarını öldürüyor. Erkek hayvanların çocuğu çok eşli bir yaşam sürerken, bir sürü eşle aynı hayatı paylaşan dişi türlerin sayısı yok denecek kadar az.

(vatan)

Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 10:07

İLGİLİ HABERLER