İşte Suriyeli provokasyonunu yapan medya kuruluşları
Bir provokasyonun anatomisi: Suriyeli sığınmacılara destek eylemine yönelik saldırı
Suriyeli mültecilere destek eylemi öncesi sosyal medyada büyütülen nefret söylemi, yayılan yalan haberler ve provokasyonlar bu saldırıya zemin hazırladı.
27 Temmuz Cumartesi günü İstanbul'da yerlisivil toplum kuruluşları tarafından düzenlenen destek eylemine provokatör gruplar saldırı düzenlemişti.
İstanbul Fatih'te bulunan Saraçhane Parkı'nda Türkiyeli sivil toplum kuruluşları (STK) tarafından gerçekleştirilen ve mültecilere yönelik hukuksuz uygulamaların protesto edildiği eylem, kim olduğu bilinmeyen gruplar tarafından saldırıya uğramıştı.
Polis koruması altındaki eylem alanının etrafında toplanan ve slogan atan grup, basın açıklaması yapılan bölgeye ilerlemek istemiş, saldırgan grup ve polis arasında arbede yaşanmıştı.
Suriyeli mültecilere destek eylemi öncesi sosyal medyada büyütülen nefret söylemi, yayılan yalan haberler ve provokasyonlar bu saldırıya zemin hazırladı.
Olayların başlangıcı
Türkiye’de uzun süredir yaşayan Suriyeli sığınmacıların hukuksuz bir şekilde Suriye’ye geri gönderildiği iddiaları üzerine tasarruf sahibi resmi kurumlara yönelik tepkiler yükseldi.
İstanbul’da gözaltına alınan bazı sığınmacılar, kendilerine “gönüllü geri dönüş” kağıtları imzalatılarak İdlib’e geri gönderildi.
İstanbul dışındaki şehirlere kayıtlı olan sığınmacıların bir kısmı da İstanbul’dan bu şehirlere ve kamplara gönderildi.
Suriyeli sığınmacılara yönelik nefret söyleminin tavan yaptığı bir dönemde gerçekleşen bu olaylar, medya kanallarında ve sosyal medyada Suriyeli sığınmacılara karşı söylemin dozunun artmasına yol açtı.
Özellikle belirli odakların ısrarla yaptığı yalan ve çarpıtma haberler, kamuoyundaki gerginliği artırdı.
Türk STK’ların eylem kararı
Tüm bu gelişmeler arasında, insan hakları alanındaki inisiyatifleriyle bilinen İstanbul merkezli bazı Türk STK’lar, Suriyeli sığınmacılara destek için eylem kararı aldı.
ÖZGÜRDER, Mülteci Hakları Derneği, Mazlumder ve Hukukçular Derneği öncülüğünde planlanan eylem “Suriyeli Muhacirlere Yönelik Sürgün Politikasını Protesto Ediyoruz” adı altında organize edildi.
Eylem kararıyla birlikte, sosyal medyadaki provokasyonlar doruğa çıktı.
Provokasyonların merkezinde, eylemi Suriyelilerin organize ettiği ve bu eyleme ‘izin verilmemesi gerektiği’ söylemi vardı.
Provokasyonların merkez üssü
Provokatif ve saldırgan söylemlerle çarpıtma haberlerin odağındaki kişiler ve medya kuruluşları, olayların tırmanmasında ve eyleme yönelik saldırının gerçekleşmesinde aktif rol oynadı.
Çarpıtma haberleri yapanlar arasında yerli basın kuruluşları ve siyasiler olduğu gibi, yabancı medya kaynakları ve yabancı sosyal medya trolleri de vardı.
Sputnik Türkiye
Rusya’nın Türkiye’de faaliyet gösteren medya yapılanması Sputnik Türkiye, Suriyeli mültecilere yönelik nefret söyleminin arkasındaki en önemli medya ağlarından biriydi.
Türk STK’ların eylemini “Suriyeliler Eylem Kararı Aldı” şeklinde lanse eden Sputnik, Türkiye’de hassas ortamı ve gerginliği dikkate almadan provokatif yayınlar yapmaya devam etti.
Sputnik'in konuya dair haberi: Soylu 'Yaptırmayız' demişti; Suriyeliler eylem kararı aldı
Daha önce de Suriyeli sığınmacılara karşı çok sayıda çarpıtma ve provokatif amaçlı habere imza atan medya kuruluşu, eyleme yönelik saldırıdan sonra da benzeri yayınları sürdürdü.
Özellikle sosyal medyada aktif bir takipçi kitlesi bulunan Sputnik, sosyal medya kullanıcılarını nefret söylemi paralelinde tahrik etti.
BirGün
Türk STK’ların eylemini Suriyeliler olarak lanse eden ve eyleme karşı kitlesel tahrike yol açan medya kanallarından biri de BirGün’dü.
BirGün’ün yaptığı haberde, eyleme dair ayrıntılı bilgiler yer almasına rağmen, eylemin Türk STK’larca gerçekleştirileceği bilgisine yer verilmeyerek, eylemi “Suriyeli sığınmacılar gerçekleştirecek” algısı oluşturuldu.
T24
Eyleme dair çarpıtma haberleri servis eden bir diğer medya kuruluşu ise T24.
Diğer kaynaklar gibi T24 de, Türk STK’ların eylemini “Suriyelilerin eylemi” olarak sosyal medyayı kullanarak dolaşıma soktu. Ancak bir süre sonra T24’ün eylemle ilgili bazı paylaşımlarını sildiği anlaşıldı.
Haber içerisindeki görselde eylemi gerçekleştiren STK’ların ismi yer almasına rağmen T24 haberde eylemi Suriyelilerin düzenlediğini iddia etti.
T24, olayın ardından yaptığı haberlerde eylemi kimin gerçekleştirdiğini belirtse dahi, eylemi Suriyelilerin yapacağına dair çarpıtma haberleri kitleleri çoktan kışkırtmıştı.
Artı Gerçek
Artı Gerçek, eyleme dair çarpıtma haberleri yayan bir diğer haber kaynağıydı.
Yapılan haberde, eylemi Suriyeli sığınmacıların gerçekleştiriyor olduğuna dair yalan bilgi ısrarlı bir şekilde servis edildi.
En Son Haber
Daha önce de birçok defa Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılara karşı çarpıtma haberlere ve hakarete varan yayınlara imza atan En Son Haber, Saraçhane’deki eylemi “Suriyelilerin eylemi” olarak yansıtan ve eyleme yönelik kini kışkırtanlar arasındaydı.
En Son Haber, yaptığı yayınlarda söz konusu eylemi Suriyeli sığınmacıların yaptığına dair doğru olmayan bilgiyi, toplumda nefreti körükleyecek biçimde dolaşıma soktu.
Eylemin ardından yaptığı haberde En Son Haber, Türkiye’de bulunan yaklaşık 4 milyon Suriyeli sığınmacıdan 10 bininin Suriye’ye bayramda geri dönmesini gündeme taşıyarak, eylemi Suriyelilerin düzenlediği çarpıtmasını tekrar etti.
Halk TV
Ana muhalefet partisi CHP’ye yakınlığıyla bilinen Halk TV, Saraçhane’de sığınmacılara destek eylemini Suriyelilerin gerçekleştireceğini öne süren bir başka medya kanalıydı.
Diğer birçok haber kanalında yer alan çarpıtma haberin metni aynı şekilde Halk TV’nin internet sitesinde yer aldı.
Cumhuriyet
Söz konusu eylemi Suriyelilerin düzenleyeceğini öne sürerek sanal ortamda kitleleri kışkırtan bir diğer yayın organı ise Cumhuriyet.
Cumhuriyet, Saraçhane’de düzenlenen eylemi Suriyeliler tarafından düzenlendiğini iddia ederek bir çarpıtma habere imza attı.
kşi Sözlük
İnteraktif bilgi paylaşım sitesi olan 'Ekşi Sözlük' platformu üzerinden, Saraçhane’deki eyleme dair çarpıtma bilgiler hızlı bir şekilde yayıldı.
65 sayfa yorumun büyük bir kısmı, eylemi Suriyelilerin gerçekleştirdiği yönünde provokatif söylemlerden oluşuyordu.
Ekşi Sözlük'teki ilgili içerik sayfası: 27 temmuz 2019 suriyelilerin miting yapması
Vaziyet
Sosyal paylaşım sitesi Twitter üzerinden haber yapan Vaziyet, Suriyeli sığınmacılara karşı provokatif haberleriyle biliniyor.
Teyit.org’un seçim döneminde yalan haberlere en çok katkı sağlayanlar listesinde ilk beşte yer alan Vaziyet, eylemi Suriyelilerin düzenlediğini iddia etti.
Sözcü
Sözcü, eylem öncesi ve sonrasında yapılan provokatif yayınların bir diğer adresiydi.
Eylemi Suriyelilerin organize ettiği algısını yayan Sözcü, eylem sırasında polis ile Suriyeli sığınmacıların karşı karşıya geldiği yönünde yalan bilgi servis etti.
Sözcü'nün konuya dair paylaştığı manşet başlığı:
Al Arabiya
Türkiye karşıtı tutumuyla bilinen Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli Al Arabiya, Türkiye’deki tehlikeli kışkırtmaların yurtdışı ayağını oluşturan yayın organlarından biriydi.
22 Temmuz tarihli haberinde Al Arabiya, Türkiye’deki Suriyeli sığınmacıların eylem yapacağına ve genel greve gideceklerine dair gerçek olmayan bir bilgi servis etti.
Söz konusu bilgi sosyal medyada ve Türk medya kaynaklarında kendisine yer bularak eyleme yönelik provokasyona önemli ölçüde hizmet etti.
Sinan Oğan
Siyasetçi Sinan Oğan, eyleme yönelik çarpıtma haberleri paylaşan kişilerin başlıcalarından biriydi.
Twitter’da bir milyonu aşkın takipçisi bulunan Oğan, eyleme dair aslı olmayan birçok bilgiyi takipçileriyle paylaştı.
Sosyal medyada birçok kez Suriyeli sığınmacılara karşı gerçek dışı bilgilerin yayılmasına katkıda bulunan Oğan’ın paylaşımları sosyal medyada provokasyonun boyutunu artırdı.
Kaynak: Mepa News
