Sağlık
  • 5.5.2002 09:19

KORTİZON HEM HAYAT KURTARIYOR, HEM HAYATI TEHDİT EDİYOR

KAYNAK : Haber Vitrini İHSAN ALTIKARDEŞ BURSA - Başbakan Bülent Ecevit'in rahatsızlığıyla gündeme gelen kortizonun hem hayat kurtarıcı, hem de hayatı tehdit eden bir ilaç olduğu belirtildi. Uzmanlara göre, kortizonun tek çare olduğu yüzlerce hastalık bulunuyor, ancak ilacın çok dikkatli kullanılması gerekiyor. www.hastarehberi.com adlı siteden alınan bilgiye göre, kortizon doğru şekilde kullanıldığında hasta için hayat kurtarıcı etki yapıyor. Yanlış kullanıldığında ise, hastalığı iyileştireceği yerde hastaya, geri dönülmesi imkansız zararlar veriyor. Kortizonun tek çare olduğu yüzlerce hastalık var. Bu nedenle de kortizondan vazgeçmek mümkün değil. Uzmanlar, "Etkileri nedeniyle yüzlerce hastalığın rakipsiz tek ilacı kortizondan vazgeçme şansı olmadığına göre, yapılabilecek tek şey ilacı çok dikkatli bir şekilde kullanmak. Bu da başvurulan uzmanın tedaviye titiz yaklaşımı ile mümkün" açıklamasında bulundu. KORTİZON VÜCUTTA DA BULUNUYOR Uzmanlar tarafından çağın ilacı olarak adlandırılan kortizonun, insan vücudunda da bulunduğu, istirahat halindeki normal bir insanın vücudunda 24 saatte yaklaşık 15-40 mg kortizon üretildiği ifade edildi. Uzmanlar, kortizon üretiminin şişmanlarda yüzde 50 daha fazla olduğunu, vücut ısısı, kan basıncı, gece ve gündüz olmasına bağlı olarak üretilen kortizon miktarının da değiştiğini kaydetti. Uzmanlara göre, vücut kortizonu en çok sabahları üretiyor. Sinir anında ise bu üretim normalin 10 katına kadar çıkıyor. Kortizon yapımı gece yarısına doğru giderek azalıyor. Vücudun bu kendi kendine kortizon üretimi doğumdan sonraki üçüncü haftada başlıyor ve ölünceye kadar devam ediyor. Aynı yüksek doz kortizon tedavilerinde olduğu gibi, vücudun kortizonu normalden çok üretmesi de kişi açısından zararlı. "Cushing" olarak adlandırılan bir hastalık vücutta kortizon salgılanmasını sağlayan beyindeki merkezde (hipofiz) bir kontrol bozukluğu olmasından kaynaklanıyor. KORTİZON NERELERDE KULLANILIYOR? Kortizonun, romatizmadan, zehirlenmelere, yüzlerce hastalığın tedavisinde kullanıldığı bildirildi. Bazı hastalıklarda ve şoklarda kortizon kullanılması şart. - Romatizmal hastalıklar: Romatizma her yaşın hastalığı. Erken teshis edildiğinde ve tedavisi doğru şekilde uygulandığında, kolayca iyileştirilebiliyor. Çoğunlukla çocuklarda ve gençlerde görülen, eklemlerde başlayıp zamanında tedavi edilmeyen romatizmanın kalbe vurma olasılığı çok yüksek. Romatizmal hastalıkların vazgeçilmez ilacı ise kortizon. - Bağ dokusu hastalıkları: Vücuttaki destek ve bağ dokusunun, aynı zamanda bağışıklık sisteminin de bozulduğu tipteki hastalıklarda, çoğunlukla adele dokusu ya da eklemler deforme oluyor. Yoğun iç organ harabiyeti ile de karşılaşılabilen bu tip hastalıklarda kortizon kullanılması çoğu zaman kaçınılmaz oluyor. - Alerjik hastalıklar: Kortizonun en çok kullanıldığı hastalıklardan biri de alerjiler. Kimi zaman hayatı tehdit eden, kişiyi şok durumuna sokan alerjik krizlerde, hastaya vakit kaybetmeden kortizon enjekte edilir. Alerjik astım krizleri bu durumun en çok rastlandığı hastalıklar olarak niteleniyor. Kortizonla tedavi edilen bir diğer alerjik reaksiyon ise kan verme sırasında oluşuyor. Çoğunlukla kan grubu uyuşmazlığında, bazen de soğuk kanın damarlara verilmesi sorucu alerjik bir reaksiyon oluşuyor. Bu reaksiyonun etkilerini ortadan kaldırmak için kortizona başvuruluyor. Kortizon, yılan sokması, böcek ısırması gibi zehirlenmelerde de ortaya çıkan alerjik durumun acil tedavisinde kullanılıyor. Bazen nedeni bilinmeden ciltte ve ağız, boğaz gibi bölgelerde şiddetli yanma, kaşıntı, şişlik, kabartı, döküntü ile birlikte görülen durumlarda diğer ilaç tedavileri yetersiz kalabiliyor. Bu durumda kortizona uygulanıyor. - Kan hastalıkları: Kortizon kan hücrelerinin parçalanması sonucu ortaya çıkan ciddi kansızlıklarda (hemolitik anemi) destek tedavi olarak uygulanıyor. Kan hücrelerinin aşırı çoğalmasına bağlı olarak oluşan lösemi vakalarında da kortizon tedavisine başvuruluyor. Böyle vakalarda kortizon hastanın hayatını daha rahat sürmesini sağlamak için tek yol. - Tümör tedavilerinde: Bilim adamları kanser tedavisi konusundaki çalışmalarını hızla sürdürüyorlar. Kanser hastalarının bir bölümüne "kemoterapi"olarak adlandırılan ilaç tedavisi uygulanıyor. Ameliyat edilemeyecek kadar ilerlemiş kanserlerde ise, kemoterapiye destek olmak ve radyoterapi reaksiyonlarını zayıflatmak için kortizon kullanmak çoğunlukla tek çare oluyor. - Karaciğer hastalıkları: Karaciğerin artık tamamen iflas ettiği komalarda, ilerleyen siroz vakalarında ve virüslerin neden olduğu öldürücü karaciğer iltihaplanmalarında kortizon çoğunlukla vaşvurulabilecek tek çare. - Böbrek ve idrar yolu hastalıkları: İdrardan yüksek miktarda protein atılmasına ve vücutta yaygın şişliklere neden olan nefrotik sendromlarda kortizon kullanımı genelde şarttır. Hastalık çoğunluk çocuk yaşta görülüyor ve tedavinin asıl şartı da geç kalmamak. - Kalp damar hastalıkları: Kalbin zarı, kası ve iç tabakasının tutan iltihaplı durumlar ile alerjik ve bağışıklık sistemi ile ilgili, tıkamaya yol açan tipteki damar hastalıklarının tedavisinde de kortizon kullanılır. - Sinir sistemi hastalıkları: Sinir köklerinin alerjik, ani ve iltihaplı hastalıklarında, bazı özel vücut felçlerinde, yüz felçlerinin başlangıç döneminde ve Multiple Skleroz hastalığında da kortizon kullanmak gerekiyor. Beyinde damar tıkanıklığı ile gelişen felçlerin başlangıç dömeminde, beyin basıncının arttığı durumlarda veya beyinde ödem olduğu zaman da kortizon tedavisine başvuruluyor. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 16:44

İLGİLİ HABERLER