KAYNAK : Haber Vitrini
Ekonomik kriz, imalattan sanayiye, tarımdan inşaata tüm mal ve hizmet üreten sektörler yanında makarna sektörünü de etkiledi.
Tahıl ürünleri içerisinde çok eskiden beri bilinen ve dünyada yaygın olarak tüketilen gıda ürünlerinden biri olan makarnanın satışı da Türkiye'de krizle birlikte azaldı.
Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) verilerine göre, Türkiye'de kişi başına yıllık 5.2 kilogram olan makarna tüketimi, 2001 yılında 4 kilograma düştü.
Dünya makarna sektörünün lideri konumunda olan İtalya'da 2000 yılı verilerine göre kişi başına 28 kilogram makarna tüketiliyor.
İtalya'dan sonra dünyanın en çok makarna ihraç eden 2. ülkesi olan Türkiye, sektörün ihracatının önemli ölçüde düşmesi sonucu 5. sıraya geriledi.
TMSD Başkanı Yavuz Omuroğlu, toplam cirosu 200 milyon dolar olan Türk makarna sektörünün yaklaşık 4 bin kişiye istihdam sağladığını ancak yaşanan krizin diğer sektörler gibi makarna sektörünü de derinden etkilediğini söyledi.
Omuroğlu, son 2 yıldır yeterli kredi sağlayamadığı için ekonomik darboğaza giren sektördeki birçok firmanın, çalışanlarının bir kısmını işten çıkarmak zorunda kaldığını belirterek, sektördeki toplam işten çıkarma oranının yüzde 30'a ulaştığını bildirdi.
Sektörde yer alan 2 firmanın yeterli işletme sermayesi bulamadığından üretime ara verdiğini ve kapanma noktasına geldiğini söyleyen Omuroğlu, ''Sektörde faaliyet gösteren ve önemli pazar payına sahip bazı firmalar da üretimine zaman zaman ara vermek zorunda kalmışlardır'' dedi.
"BÜYÜK BİR FİNANSAL KÜLFET GETİRDİ"
Omuroğlu, makarna sektöründe faaliyet gösteren firmaların hammadde ihtiyaçları olan durum buğdayını genellikle hasat döneminde kısa sürede üreticiden peşin ya da en çok 30 gün vade ile satın aldığını ve sektörün ürettiği mamullerde hammadde oranının yüzde 65 civarında olduğunu hatırlatarak, işletme masrafları ve yurtdışından alınan kredilerde Şubat devalüasyonu sonrası meydana gelen borç miktarı ve faiz artışlarıyla beraber beklenenin üstünde gerçekleşen enflasyondaki yükselişin büyük bir finansal külfet getirdiğini kaydetti.
Omuroğlu, ''Belirtilen bu hususlar, sektörde önemli miktarda işletme sermayesi ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Önceki yıllarda bu finansmanı bankalardan alınan ticari krediler ile karşılamaya çalışan firmalar, ekonomik kriz sonucu kredi kullanamaz duruma gelmişlerdir'' diye konuştu.
Yavuz Omuroğlu, besin değeri yüksek ve sağlıklı bir gıda olmasına karşın makarnanın Türkiye'de yeterince tüketilmediğine dikkat çekerek, tüketimin düşük olmasının, sos tüketim kültürünün Türk mutfağında yerleşik olmaması, makarna pişirilmesi konusunda halkın yeterince bilgi sahibi olmaması, üretimde çeşitliliğin çok yeni başlamış olması, makarnanın besleyici değerinin yeterince anlaşılamamış olması ve özelikle bayanların makarnanın şişmanlattığı kanısını taşımalarından kaynaklandığını ifade etti.
DÜNYADA MAKARNA TÜKETİMİ
2000 yılı verileriyle, Türkiye'de kişi başına yılda 5.2 kilogram
makarna tüketildiğini ve bunun makarna sektöründe söz sahibi olan diğer ülkelerdeki tüketime göre çok düşük olduğunu kaydeden Omuroğlu, dünya makarna sektörünün lideri konumunda olan İtalya'da kişi başına ortalama 28 kilogram makarna tüketildiğine dikkat çekti. İtalya'yı 12,7 kilogram ile Venezuella, 11,7 kilogram ile Tunus ve 10,1 kilogram ile İsviçre, 9 kilogram ile ABD ve 8,8 kilogram ile Yunanistan'ın takip ettiğini bildiren Omuroğlu, sektör olarak önümüzdeki 5 yıl içinde kişi başına yıllık tüketimi 8 kilograma çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Omuroğlu, krizle birlikte makarna iç satışlarında düşüş yaşandığını kaydederek, şunları söyledi: ''Kriz dönemine girilince herkes imkanları dahilinde çalışmaya başladı. İmkanı olan daha rahat çalıştı. İmkanı olmayan zaman zaman durdu, fabrikasını kapatan müesseseler de oldu. Kriz nedeniyle sektörde geçmiş yıllara göre bir kapasite düşüklüğü, arzda bir gerileme söz konusu oldu. O yüzden satışlar düştü. Tanıtım eksikliği de satışların düşmesinde önemli bir etken.'' Türkiye'de fatura ve KDV'nin olmadığı pazar ekonomisi devrinin başladığını savunan Omuroğlu, şöyle dedi: ''Bugün makarna artık pazarlarda satılmaya başladı. Pazar ekonomisi doğdu artık. Sebzede de, sanayi mamullerinde de bugün pazar ekonomisi doğdu. Düne kadar süpermarket, marketlere giden insanlar, fişle, faturayla mal alan insanlar, artık pazarlara yöneldi. Çünkü pazarlarda temel gıda maddelerinde yüzde 8 KDV avantajı var.'' Yavuz Omuroğlu, 1998 yılında 45 milyon dolar olan makarna ihracatının, 1999 ve 2000 yıllarında 15 milyon dolara gerilediğini ve geçen yıl da bu rakamın 35 bin tonla yine 15 milyon dolar civarında gerçekleştiğini ifade ederek, 2001 yılında iç pazarda makarna tüketiminin 350 bin ton olduğunu bildirdi. Sektörde kurulu kapasitenin büyüklüğü ve teknolojik olarak dünya üreticileri ile uluslararası pazarda rekabet edebilecek düzeyde bulunulması gözönüne alındığında, ihracattan yıllık 100-150 milyon dolar gelir elde etmenin mümkün olacağını kaydeden Omuroğlu, bugün buğday fiyatının 300 bin lira civarında olduğunu söyledi ve ''300 bin liraya bugün makarna da var'' dedi.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 16:43
