HALİL ÇELİK
ROMA - Romanya'nın AB'ye uyum yasaları çerçevesinde çıkarttığı ve 27 Ocak 2003'de yürürlüğe girecek olan yabancılar yasası, Türk iş adamlarını zor durumda bıraktı.
Romanya'da sayıları 20 bini bulan ve yaklaşık 1.5 milyar dolarlık yatırımı bulunan iş adamları son 1 yıldır iş oturum vizesi almakta zorlanırken, yeni çıkan yasa ile daha da zor durumda kaldı. Avrupa Birliği'nden 2007 için tarih alan Romanya ve AB'ye uyum çerçevesinde çıkarttığı yeni yasalardan biri de yabancı iş adamlarının Romanya'da yatırım yapmasını zorlaştıran "Yabancılar Yasası". Bu yasayla AB üyesi dışındaki ülkelerden gelen yatırımcılara yeni yükümlülükler getiriliyor. Bu yasa ve yasada yer alan yeni yatırımcılara yeni yükümlülükler getiriliyor. Bu yasa ve yasada yer alan yeni yükümlülükler (En az 50 bin Euro sermaye göstermek, yapılacak yatırımın Romanya'da ihtiyaç olması ve Romanya ekonomisine katkıda bulunacak vasıfta olması, her ay sahibinin veya sahiplerinin en az 500 dolar kr etmesi, ortakların her birinin ayrı ayrı 500 dolar kr şartı, Romen elemanın bulunamaması şartıyla dışarından sınırlı sayıda eleman getirilebilmesi ve bunlara en az 500 dolar maaş verilmesi vb.) en çok Türkiye, Asya ve Ortadoğu ülkelerinden gelen yatırımcıları etkiliyor.
Türkiye ile Romanya arasında varolan İkili Serbest Tİcaret Anlaşması'na dayanarak buraya gelen ve yatırım yapan 8 bin firması bulunan yaklaşık 20 bin Türk iş adamı zor günler geçiriyor. İş Oturum Vizesi alamayan veya varolan vizelerinin iptali gibi uygulamalarla karşılaşan iş adamları ne yapacaklarını şaşırmış durumdalar. Ayrıca yine Türkiye ile Romanya arasında varolan ve süresi 2004 yılında sona erecek olan "Karşılıklı Vize Muafiyeti" anlaşması uyarınca şimdiye kadar oturum vizesi olmayan Türk iş adamları yeni yasada var olan ama son 6 aydır zaten uygulanmakta olan "Turistik vizenin yılda bir kez uygulanması" nedeniyle Romanya'da kalan ve 2 ayda giriş-çıkış yapan Türk iş adamları gümrüklerden içeri alınmama ve geri gönderilme uygulamalarıyla karşılaşıyorlar.
Romanya'da panik halinde olan Türk iş adamları, Türk yetkililerden acil yardım istiyorlar. Yeni çıkan yasanın iş adamlarını ve Türk yatırımlarını zor durumda bıraktığını açıklayan iş adamları konuyla ve karşılaştıkları zorluklarla ilgili şu açıklamaları yaptılar:
TÜRK İŞ ADAMLARI NE DİYOR
Bekir Ünal (Türk Yatırımcılar Birliği Başkanı):
"Romanya'nın AB'ye uyum çerçevesinde çıkarttığı yeni yasa burada 1.5 milyar dolara yakın yatırımı bulunan Türk iş adamlarını zor durumda bıraktı. Avrupa Birliği'nin talimatları ile kendilerine göre fazla olan Türk iş adamlarını ve Türkiye ile eşdeğer olan diğer ülke iş adamlarını temizlemek istiyorlar. Türkiye ile Romanya arasında karşılıklı Vize Muafiyet Anlaşması olmasına rağmen oturumu olmayan Türk iş adamları kapıdan geri çevriliyor, yani gizli vize uyguluyorlar. Son yıllardan itibaren Türk iş adamları 3. sınıf iş adamı muamelesi görüyor. Bu konuyla Türkiye'nin acil ilgilenmesi gerekiyor."
İsmet Bayındır (Türk İşadamları Derneği Başkanı):
"Buradaki iş adamlarının büyük sorunları var. Bu sorunları iş adamları tek tek çözemezler. Biz TİAD olarak bunları tek çatı altında toplayıp Türkiye ve Romanya yetkilileri nezdinde girişimde bulunarak çözmeye çalışıyoruz ama bu sorun bizi de aşıyor."
Bahattin Kuzu (İş adamı):
"Biz buraya geldik, yatırım yaptık, işyeri açtık, işçi istihdam ettik. Ama şimdi bizim gitmemizi istiyorlar. Herhalde buradan gideceğiz."
Ali Yıldız (İş adamı):
"Türkiye'deki krizden dolayı buraya gelerek LPG montaj tesisleri kurdum. İş adamı oturum vizesi aldım. Geldiğimizde bizden bir şey istemediler. Oturum vizesi aldım. Ama şimdi çıkardıkları yasanın uygulamasına daha önce başladılar. Çeşitli gerekçelerle vizemi iptal ettiler. Oturum vizesi için tekrar başvurduğumda Türkiye veya diğer ülkelerdeki Romanya konsolosluklarına başvurmamı istediler. Ben de Sofya'dan başvurdum ama başvurum reddedildi. Şu anda turist gözüktüğüm için, tekrar gelemem diye ne Türkiye'ye gidebiliyorum nede yasal olarak yatırımlarımı ve araba satabiliyorum. Şu anda bizden 50 bin Euro sermaye göstermemizi ve ayda 500 dolar kr etmemizi istiyorlar. Buradaki iş adamlarımız çok zor durumda, Türk Hükümeti'nden acil yardım istiyoruz."
Ali Aslantaş (İş adamı):
"Yeni çıkan yasa ve gümrüklerdeki uygulamalar zor durumda bıraktı. En yakınım kardeşim Burhan Aslantaş burada işyeri olmasına rağmen gümrük kapısından içeri alınmadı ve geri gönderildi."
Hikmet Kırdar (İş adamı):
"Buradaki Türk iş adamları çok zor durumda. Oturumu olmayanlara oturum vizesi verilmediği gibi vizesi olanlarında vizeleri iptal ediliyor. Türkiye'ye gidenler dönüşte içeri alınmıyorlar. Bu insanlara bir an önce sahip çıkılsın."
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:13