Gündem
  • 10.2.2025 21:23

Şüpheli bir doğa olayı.. Amazon'un kalbinde kaynayan bir nehir

Bilim adamlarından oluşan bir ekip, Amazon ormanının derinliklerinde, suyunun sıcaklığının kaynama noktasına ulaştığı ve içine düşen her canlıyı kaynatabilecek benze

 'GÜNEŞİN SICAĞINDA KAYNAYAN NEHİR'

Amazon'un kaynayan nehri Shanay-Timpishka diğer nehirlerden tamamen farklı özellikler taşıyor. Güneşin sıcağında kaynayan anlamına gelen 'Shanay-Timpishka' ilk kez 2011 yılında fark edildi. Bu nehrin özellikleri çok uzun zamandır Peru'da dilden dile dolaşan gerçek bir efsaneydi ancak jeolojik olarak böyle bir su kaynağının varlığına ihtimal verilmiyordu çünkü bulunduğu bölge, Amazon havzası aktif bir volkanik yanardağdan çok uzaktaydı. Dolayısıyla o bölgede kelimenin tam anlamıyla kaynayan bir su kaynağı görmek mümkün değildi.

Nehrin hikayesinin peşine düşen Jeolog Andres Ruzo Shanay-Timpishka'yı incelemek için yola koyuldu. Nehrin yanına gidine uzman isim efsanenin gerçek olabileceğine kendi gözleriyle şahit oldu. Uzun yıllar araştırma yapan Ruzo, 2017 yılında yayınlanan bir belgeselde deneyimlerini anlattı. Ruzo, Shanay-Timpishka'yı şu şekilde özetledi:

Bu nehir, "güneşin sıcaklığıyla kaynayan" anlamına gelen "Chanay Tempishca" olarak biliniyor ve Peru'nun Mayantuyacu bölgesinde bulunuyor.

Nehir dünyanın dikkatini ilk kez 2011 yılında, jeolog ve kaşif Andres Rozo'nun, hakkında dolaşan efsanenin geçerliliğini doğrulamaya karar vermesiyle çekti. Rozo ilk başta, yakınlarda aktif yanardağ olmadığı göz önüne alındığında, doğal olarak kaynayan bir nehrin imkansız olduğunu düşündü. Ancak nehri ziyaret ettiğinde inanılmaz ölçümler karşısında şaşırdı; su, saniyeler içinde ikinci veya üçüncü derece yanıklara neden olabilecek 100 santigrat derecelik bir sıcaklık kaydetti.

Roso, yaşadıklarını şöyle anlattı: "Nehirden çıkan sıcak hava solunduğunda burnu ve ciğerleri yakıyor. Ayrıca kuşlar, sürüngenler gibi canlıların suya düşüp hemen piştiğine de şahit oldum. Bizim gibi kompleks organizmalar buna dayanamıyor. yüksek sıcaklıklar.”

Bu nadir fenomen, nehri yer kabuğundaki çatlaklardan besleyen yeraltı sıcak su kaynaklarından kaynaklanmaktadır. Yağmur yağdığında su gözenekli kayaların içine sızarak Dünya'nın iç ısısına maruz kalır. Sıcak su daha sonra faylardan yükselmeye zorlanır ve aşırı ısınmış suyun Dünya yüzeyine akmasına neden olur ve nehri doğal olarak kaynayan bir akıntıya dönüştürür.

ELİNİ DEĞDİRENİN DERİSİNİ PİŞİRİYOR

Amazon'un kalbindeki bu nehir tamı tamına 100 derece. Bırakın bu nehirde yıkanmayı ya da yüzmeyi nehre elinizi değdirdiğiniz an saniyeler içinde elde ikinci veya üçüncü dereceden yanıklar meydana gelebilir.

Ruzo nehrin sıcaklığını anlatırken, "Kuşlardan sürüngenlere kadar birçok hayvanın düştüğünü ve saniyeler içinde pişmeye başladıklarını gördüm" diyerek gözlemlerini aktardı.

Miami Üniversitesi'ndeki bilim adamları, Shanay Timbiška Nehri'nin küresel ısınmanın etkisini anlamak için doğal bir deney görevi görebileceğine inanıyor.

Araştırmanın başyazarı Riley Fortier, artan sıcaklıkların kaçınılmaz olarak Amazon ortamını etkileyeceğini belirterek şöyle konuştu: “Nehir bize, bölge ısındıkça bazı bitki türlerini kaybedeceğiz. ve ormanın bileşimi kökten değişecek.”

Bilim insanları, küresel ısınmanın Amazon'un çevre çeşitliliğini azaltabileceği yönünde büyük endişeler dile getirdi. Fortier, "Sıcaklıklar artmaya devam ederse yağmur ormanı ekosistemi tamamen değişecek" diye ekledi ve "Hayati önem taşıyan türleri kaybedebiliriz, bu da doğanın dengesini geri dönülemez biçimde etkileyecektir."

Bilim adamlarının 2022 yılında bölgeyi ziyaret ederek nehir boyunca 70 alanı kapsayan bir çalışma yürüttüklerinde, su sıcaklığı arttıkça bitki çeşitliliğinin azaldığını fark ettiklerini belirtmekte fayda var. Sıcak bölgelerde yalnızca birkaç bitki türünün hayatta kalabilmesi, gelecekte Amazon ormanlarının başına neler gelebileceğinin bir göstergesi olabilir.

Güncellenme Tarihi : 10.2.2025 20:32

İLGİLİ HABERLER