Taliban paha biçilmez Bactrian hazinesinin peşinde

Taliban Baktriva hazinesinin peşinde

Taliban'ın ülke yönetimini ele geçirmesiyle birlikte sadece ülkedeki kadınlar, kız çocukları, yabancı ülkeler için çalışmış görevliler değil Afganistan'ın arkeolojik keşifleri ve geçmişten gelerek kültürünü yansıtan eserler de tehlike altına girdi.

Bunların en önemlilerinden biri olarak gösterilen Baktriya hazinesi de tehlike altında olarak gösteriliyor. Zira 20 binden fazla altın parçadan oluşan bu 2 bin yıllık Hazine çoktan Taliban'ın hedefi haline gelmiş durumda. Ülkeden gelen haberlere göre Taliban bu hazineyi her yerde aramaya başladı.

Tela Tapa adı verilen ve Afganistan'ın Sovyet işgalinden bir yıl önce, 1978'de Yunan-Rus arkeolog Viktor Sarianidi liderliğindeki bir Sovyet-Afgan ekibi tarafından, Afganistan'ın kuzeyindeki Sheberghan yakınlarındaki Jowzjan eyaletinde bulunan bir arkeolojik sit alanında yapılan kazılarda ortaya çıkarılan bu hazine, ilerleyen yıllarda ülkenin en önemli arkeolojik sembollerinden biri haline geldi.

Grek-Baktriya Krallığı, Orta Asya'daki Baktriya ve Soğdiana'yı MÖ 250'den 125 yılına kadar kontrol etmiş, Hint-Yunan Krallığı ile birlikte Helenistik dünyanın en doğusundaki devlet olmuştur. Coğrafi olarak günümüzde Afganistan’ının kuzeyinde hüküm sürmüş krallık olarak bilinmektedir. Baktriya hazinesinin de bu dönemden kalma olduğu biliniyor.

Taliban'dan önceki Afganistan Kültür Bakanlığı şubat ayında düzenlediği basın toplantısında, paha biçilemeyen ve 21 bin 145 saf altın parçadan oluşan antik Baktriya hazinesinin Afganistan Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda sergilemişti.

Bakanlık, hazinenin geçmişinden dolayı milyarlarca Dolar değerinde olduğunu belirterek yakında yurt dışına sergilenmek üzere gönderileceğini de belirtmişti. Baktriya altın koleksiyonu, son 13 yılda 13 ülkede 29 müzede sergilendi ve Afganistan'a 4,5 milyon doların üzerinde gelir sağladı.

Ancak Taliban bu hazinenin ülke dışına çıkarılmasının vatana ihanet suçu sayılacağını açıkladı.

Birçok tarihçi Taliban'ın bu hazineyi ve benzer başka arkeolojik keşifleri ele geçirerek yok etmesinden ve Afganistan'ın geçmişini silmeye çalışmasından korkuyor.

BUDİST ŞEHRİ DE TEHLİKE ALTINDA

Taliban tarafından tahrip edilmesinden korkulan bir başka tarihi eser ise bin 600 yıllık bir Budist şehri olan Mes Aynak. efsanevi İpek yolu üzerinde bulunan şehir hem ticaret yolu hem de tapınakların bulunduğu çok önemli tarihi anlamları olan bir yer. Burada sayısız Budist tapınakları ve çeşitli Budist eserleri gömülü halde bulunuyor.