TÜRK TV'LERİNDE YENİ DÖNEM...
Kamuoyunda uzun zamandır tartışmalara neden olan reyting sistemi ve TRT yayınlarının denetlenmesine düzenleme geliyor. Hazırlanan Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı ile reyting ölçümlerini ve haksız rekabete yol açtığı şeklinde eleştirilen TRT yayınlarını Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) denetleyecek.
52 MADDE VAR
Geçici olanlar dışında 52 maddeden oluşan yeni taslakla yetki karmaşasının ortadan kaldırılması, yayın denetimi konusunda RTÜK’ün etkin kılınması ve yayıncılık sektöründe rekabetin artırılması hedefleniyor. Ayrıca, sayısal yayıncılığa geçişin hukuksal altyapısının oluşturulmasının da amaçlandığı kanun taslağı, karasal frekansların tahsisi konusuna da çeşitli çözüm önerileri sunuyor.
AB’YE UYUMLU
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, yeni taslağı RTÜK Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun ile birlikte Dolmabahçe’deki Başbakanlık Çalışma Ofisi’nde açıkladı. Mevcut kanunun, yeni teknolojilerin yayıncılık sektöründe hayata geçirilmesine imkân vermediğini söyleyen Arınç, yasal düzenlemenin zorunlu hale geldiğini ifade etti. Başbakan Yardımcısı Arınç, taslağın, AB Görsel İşitsel Medya Hizmetleri Yönergesi dikkate alınarak hazırlandığını dile getirdi.
TAHSİLAT HEDEFİ
Taslakla, yayınların izlenme ve dinlenme oranı ölçümlerinin yapılması ve denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar RTÜK tarafından belirlenecek. Ayrıca bu esaslara uymayan şirket ve kuruluşlara da uygulanacak müeyyidelere de Üst Kurul karar verecek. Taslakla yayın kuruluşlarının karasal yayın lisansına sahip olmaları, lisans ücretlerinin, kanal ve frekans kullanım ücretlerinin tahsil edilmesinin sağlanması hedefleniyor.
CEZALAR ARTIYOR
Müeyyide sisteminde yapılan düzenleme ile televizyonlara uyarı olmaksızın doğrudan program durdurma, tekrarı halinde 3 kez gelire dayalı idari para cezası, bir yıl içinde 3 kez tekrarı halinde 2 katı para cezası aşamaları getiriliyor. Taslağın yasalaşması halinde müeyyide sistemi değişeceğinden eski siciller de silinecek. Taslakla, Akıllı İşaretler, Koruyucu Sembol Sistemi, Sayısal Kayıt, Arşiv ve Analiz Sistemi, İzleyici Temsilciliği, Görsel İşitsel Medya Etik İlkeleri gibi uygulamaların hukuki altyapıya kavuşturulması amaçlanıyor.
Yerli malı düzenlemesi
Düzenlemede, çocuk yayınlarında çizgi filmlerin en az yüzde 20’sinin, diğer programların ise en az yüzde 40’ının yerli yapım olması gibi bir dizi değişiklik öngörülüyor. Taslak, spor, film, dizi ve eğlence programlarında ürün yerleştirmeye izin veriyor. Cevap ve düzeltme hakkında ilgili tarafa, mahkemeye başvurmadan önce yayın kuruluşundan cevap ve düzeltme hakkının kullandırılmasını isteme imkânı tanınıyor. Yayın kuruluşlarından alınan yüzde 5’lik RTÜK reklam payı oranı da yüzde 3’e düşürülüyor.
Yabancı sermaye payı iki katına çıkarılıyor
Yeni kanun taslağı, yıllık izlenme oranına bağlı sahiplik yerine, sektörel toplam ticari iletişim geliri açısından yüzde 25, karasal frekans tahsisi açısından en fazla 3 kanal sınırı getiriyor. Yayın kuruluşlarında yabancı sermaye oranı da yüzde 25’ten yüzde 50’ye yükseliyor. Taslak ayrıca, bir yabancının iki yayın kuruluşuna doğrudan ortak olabilme izni veriyor. Medya sahipliğiyle ilgili düzenlemeler kapsamında üretim, yatırım, ihracat, ithalat, pazarlama ve finans kurum ve kuruluşlarının yayıncı şirketlere ortak olabilmelerine imkan sağlanıyor.
FREKANS YETKİSİ
Ortaklıkta sektörel gelir ve frekans tahsisi yönünden en fazla üç kanal ve sektörel gelirin yüzde 25 sınırı öngörülüyor. Ayrıca radyo ve televizyon frekans planlarını yapma yetkisi RTÜK’e devrediliyor.
