Türkiye, ABD'den F-16 alımından vazgeçip Kaan için jet motoru satın alabilir

Ankara beşinci nesil Kaan savaş uçağı projesini hızlandırmak için yeni uçak yerine parça satın almayı değerlendiriyor.

Konuyla ilgili bilgi sahibi kaynakların Middle East Eye'a verdiği bilgiye göre, Türkiye ABD'den milyarlarca dolarlık silah anlaşmasında değişiklik yaparak F-16 savaş uçakları ve füzeler yerine jet motorları satın almayı talep edebilir.

Middle East Eye'dan Ragıp Soylu'nun haberine göre, geçtiğimiz yıl Ankara, 79 modernizasyon kitinden vazgeçerek ve bunun yerine ilgili mühimmatla birlikte 40 F-16 Viper satın almayı taahhüt ederek ilk F-16 tedarik planını küçültmüştü. Bu da anlaşmanın toplam değerini 23 milyar dolardan 7 milyar dolara düşürdü.

Şimdi bazı üst düzey yetkililer, planlanan F-16 alımını ve mühimmat paketinin bir kısmını tamamen iptal ederek daha fazla değişiklik yapılması için bastırıyor.

Bunun yerine Türkiye, yerli üretim beşinci nesil savaş uçağı Kaan'a yatırıma öncelik verecek, anlaşmayı uçağın motorlarını temin etmek ve ABD liderliğindeki F-35 programına olası bir dönüşe hazırlanmak için kullanacak.

Konunun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Perşembe günü Washington'a yapacağı ziyaret sırasında gündeme gelmesi bekleniyor. Ankara'nın bu teklifi ABD Başkanı Donald Trump ile Oval Ofis'te yapacağı görüşme sırasında yapıp yapmayacağı henüz belli değil.

Ancak bazı yetkililer, Türkiye'nin eskiyen filosunu güçlendirmek için 40 adet F-16 Viper satın alma konusunda derhal harekete geçmesi gerektiğini savunmaya devam ediyor.

ABD hükümetinin ilk anlaşmayı 2024 yılı başında onaylamasından bu yana, Türkiye'nin savunma ve güvenlik alanındaki isimleri, ülkenin yaşlanan F-16'larının nasıl yenilenebileceği konusunda bölünmüş durumda.

Ankara'nın Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini satın almasının ardından 2019 yılında F-35 programından çıkarılması, yetkilileri önümüzdeki yıllarda bir savaş uçağı kıtlığı ihtimaliyle karşı karşıya bıraktı.

Türk Hava Kuvvetleri F-16'lar, Eurofighter'lar veya F-35'ler de dahil olmak üzere mevcut herhangi bir uçağı tedarik etmeye istekli olduğunu ifade ederken, Türkiye'nin en üst düzey savunma tedarik kurumu ve önemli yerli üreticiler Ankara'nın daha seçici olması gerektiğini savunuyor.

Bu görüşü savunanlar, Kaan hizmete girene kadar maliyetli “geçici” çözümler olarak gördükleri çözümlerden kaçınarak, Türkiye'nin mevcut F-16 filosunu hızla gelişen yerel teknolojilerle modernize etmekten yana.

Bir Türk konsorsiyumu ilk Kaan jetlerini 2028'in sonlarına doğru teslim etmeyi hedefliyor, ancak pek çok analist teslimatların 2030'a sarkabileceğine inanıyor.

Konuya aşina bir kaynak, “Ankara'da bazı kesimler, F-16'lara milyarlar harcamak yerine, fonların Kaan ile uyumlu F-16 motorlarının satın alınmasına yönlendirilebileceğini savunuyor” dedi.

İlk Kaan uçağı, F-16'larda kullanılan General Electric'in F110 motorlarını kullanacak, ancak Türkiye nihayetinde 2030'lardaki teslimatlar için yerli bir motor modeli geliştirmeyi planlıyor.

Bazı yetkililer de ABD tarafından tedarik edilen F-16'larla gelebilecek kısıtlamalara karşı temkinli davranıyor; zira Washington, Ankara'nın kendi yerli üretim mühimmatları entegre etmesini engelleyebilir.

Türkiye son yıllarda seyir füzelerinden güdümlü mühimmatlara kadar, savaş uçaklarıyla eşleştirilebilecek yerli silah sistemleri geliştirme konusunda başarılı oldu.

Savunma Bakanı Yaşar Güler geçtiğimiz Kasım ayında Ankara'nın F-16'lar için 1.4 milyar dolarlık bir ön ödeme yaptığını doğruladı.

Ancak diğer yetkililer Türkiye'nin savaş uçağı kabiliyetini hemen artırabilecek F-35 programına yeniden katılmaya öncelik vermesi gerektiğini savunuyor.

Yıllar süren üretim gecikmeleriyle karşı karşıya olan F-16'lar ve Eurofighter'ların aksine, Türkiye için üretilmiş olan altı adet F-35 halen depoda duruyor ve Ankara'nın yeniden kabul edilmesi halinde hızla transfer edilebilir. Güler ayrıca Türkiye'nin nihai olarak 40 adet F-35 almayı hedeflediğini söyledi.

Ancak Türkiye'nin F-16 anlaşmasında değişiklik talep etmesi ABD yönetiminde endişelere yol açtı.

Washington'dan bir kaynak, Pentagon'un F-16 anlaşması sonuçlanana kadar F-35 görüşmelerini yeniden açmamakta ısrar ettiğini söyledi. Kaynak, ABD'nin F-16'lar yerine jet motoru satmayı kabul etmesinin olası olmadığını, zira bu anlaşmanın kesinleştiğini söyledi.

Türkiye'nin F-35 programına olası geri dönüşü Doğu Akdeniz'deki güç dengesi bağlamında da stratejik önem taşıyor.

Yunanistan ilk F-35'lerini 2028 yılında teslim almaya hazırlanırken, Türkiye'nin yaşlanan F-16 filosu operasyonel zorluklar yaratmaya devam ediyor.

Ancak başta İsrail olmak üzere Yunanistan'ın da aralarında bulunduğu bölgesel aktörler bu satışı engellemek için Washington'da lobi faaliyetleri yürütüyor.

İsrail, niteliksel askeri üstünlüğünü korumak için ABD'nin Orta Doğu ülkelerine yaptığı silah satışlarını uzun süredir fiilen veto ediyor.

Kaynak: Mepa News