Türkiye'nin altında 1.500 kilometre uzunluğunda devası bir yarık ortaya çıktı..Türkiye'de bu okyanusal levhadan çıktı

Alman basınında yer alan habere göre Göttingen Üniversitesi'nden araştırmacılar Türkiye altında büyüyen bir yarık keşfetti. Araştırmanın yazarı Dr. Koshnaw "Bu levha bölgeyi aşağı çekmeye devam ediyor. Yarık, Türkiye'den Irak'a doğru takvimden bir yaprağın kopması gibi yayılıyor" dedi. Araştırma ekibi bugün Akdeniz, Karadeniz, Hazar Denizi'ne bölünen eski Tetis Okyanusu'nun levhasında da kopma olduğunu açıkladı. İşte detaylar...

Almanya merkezli merkur.de'nin haberine göre bilim insanları Türkiye'nin altında büyüyen bir yarık keşfetti. Haberde bu bulgunun, dünyanın derinliklerinde meydana gelen jeolojik süreçlerin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunabileceği belirtildi.

Habere göre Göttingen Üniversitesi'nden uluslararası bir araştırma ekibi, Türkiye'nin güneydoğusundan kuzeybatı İran'a doğru uzanan devasa bir yarık keşfetti. Bu yarığın yer kabuğunun derinliklerinde gerçekleşen tektonik süreçlerin bir sonucu olarak ortaya çıktığı düşünülüyor.

'TÜRKİYE OKYANUSAL LEVHADAN KOPTU'

Göttingen Üniversitesi'nin liderlik ettiği ekip, Zagros Dağları'nın Irak'ın kuzey doğusunda son 20 milyon yılda yeryüzünü nasıl şekillendirdiğini incelemişti. Araştırmalar sonucunda, bir zamanlar Arap levhasını Avrasya levhasından ayıran tarih öncesi Neotetis Okyanusu'nun bir kalıntısının hala Arap levhasına bağlı olduğu keşfedildi. Ancak araştırmada Türkiye'de bu okyanusal levha kalıntısının koptuğu anlaşıldı. Araştırma bulguları 'Solid Earth' adlı hakemli bilimsel dergide yayımlandı.

Araştırmanın baş yazarı Dr. Renas Koshnaw, Göttingen Üniversitesi'nin basın açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Bu levha bölgeyi aşağı çekmeye devam ediyor ve daha fazla tortu birikimi için yer açıyor. Ancak Türkiye'ye doğru bu çöküntü çok daha sığ hale geliyor. Bu durum, o bölgede okyanus levhasının koptuğunu ve çekim gücünün azaldığını gösteriyor. Yarık, Türkiye'den Irak'a doğru takvimden bir yaprağın kopması gibi yayılıyor." Son dönemde uzmanlar, Afrika kıtasının yakında parçalanabileceğini öngören yeni araştırma sonuçlarını da paylaşmışlardı.

1500 KİLOMETRELİK MESAFE

Zagros Dağları, İran'ın güneydoğusunda bulunan deforme olmuş kabuk kayaçlarından oluşan bir kuşak. Kuzeybatıda Doğu Türkiye'den başlayarak güneydoğuda Umman Körfezi'ne kadar 1500 kilometrelik bir mesafeyi kapsıyor. Bu dağ silsilesi, Güneybatı Asya ve Ortadoğu'nun büyük bir kısmına yayılan Alp-Himalaya Sistemi'nin önemli bir parçası. Zagros Dağları, Afrika, Arap ve Hint kıtasal levhalarının Avrasya levhası ile çarpışması sonucu oluştu. Ayrıca kuzeye doğru gerçekleşen dalma-batma (subdüksiyon) ve Neotetis Okyanusu'nun kapanması bu süreçte önemli rol oynadı.

İTALYAN BASINI: NELER OLUYOR?

İtalyan bilim sitesi Sciencecue da haberi "Neotetis okyanusal plakası parçalanıyor: Türkiye ile İran arasında 1.500 kilometrelik bir yarık oluşuyor. Okyanus tabanında neler oluyor?" diyerek duyurdu. Haberde "Dışarıdan bakıldığında Dünya sağlam ve değişmez gibi görünse de yüzeyinin altı hiç de durağan değil" değil denildi.

NEO TESİS OKYANUSU NEDİR?

Tetis Okyanusu veya Tetis Denizi, Paleozoik-Mezozoik-Erken Tersiyer süresince Gondvana ve Lavrasya arasında batı-doğu yönünde uzanan eski okyanus bir okyanus. Tetis Okyanusu'ndan geriye günümüzde Akdeniz, kuzeydeki Paratetis kolundan ise Karadeniz, Aral Gölü ve Hazar Denizi kaldı.

'İYİ DEĞERLENDİRİLMELİ'

Araştırmacılar, incelemeleri sayesinde yer kabuğundaki çöküntünün yalnızca dağların ağırlığından kaynaklanmadığını, düşünülenden daha büyük olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya göre Zagros Dağları'nın altında kalan ağır okyanusal levha, yer kabuğunu aşağı çekerek derin, tortu dolu bir çöküntü oluşturuyor. Bu bulgular, yer kabuğunun yüzey şekillenmesinde Dünya'nın derinliklerindeki süreçlerin ne kadar etkili olduğunu ortaya koyuyor.

Araştırmacılar, bu süreçleri simüle eden bir jeodinamik model geliştirdiler. Çalışmaya katılan Prof. Jonas Kley, "Bu araştırma, Dünya'nın sert dış kabuğunun nasıl işlediğini anlamaya yardımcı oluyor," dedi. Bu tür modeller sadece Dünya'nın jeolojik tarihini anlamakla kalmayıp pratik uygulamalar için de kullanılabiliyor.

MADEN YATAKLARININ ARANMASI'

Habere göre modellerin maden yataklarının aranması veya deprem risklerinin değerlendirilmesi gibi konularda faydalı olabileceği belirtilirken "Türkiye'de sık sık şiddetli depremler meydana geldiğinden, bu süreçlerin daha iyi anlaşılması gelecekteki jeolojik değişikliklerin öngörülmesine ve daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayabilir" notu düşüldü.

NACİ GÖRÜR DE UYARMIŞTI

Yer bilimci Profesör Naci Görür, 31 Ocak'ta Diyarbakır belediyesinin 'Deprem Dirençli Kentler' Sempozyumu'nda yaptığı konuşmada Bitlis-Zagros fay hattındaki bir depremin Diyarbakır'da büyük felakete neden olabileceğini belirterek Diyarbakır’ı deprem dirençli hale getirmek gerektiğini söylemişti.