YILMAZ: DÖVİZDEKİ HAREKETLERİ ENFLASYON BEKLENTİLERİNİ ETKİLEYEBİLİR
ANKARA - Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, ''Yakın dönemdeki döviz kuru hareketlerinin enflasyon beklentileri üzerinde geçici etkilerinin olabileceğini hatırlatmakta fayda görüyorum'' dedi.
Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, Bankanın İdare Merkezinde düzenlediği basın toplantısında ''enflasyon raporu''nu açıkladı.
Yılmaz, daha önce Nisan ve Temmuz aylarında yayınladıkları enflasyon raporları ve açık mektuplarda 2008 yılının sonunda hedefin belirgin olarak aşılmasının beklendiğini belirterek, bunun nedenlerini ayrıntılı olarak kamuoyu ile paylaştıklarını hatırlattı.
Gıda ve enerji fiyatlarına ilişkin gelişmelerin 3. çeyrekte de enflasyonun temel belirleyicisi olmayı sürdürdürdüğünü belirten Yılmaz, Eylül ayından itibaren enerji ve diğer emtia fiyatlarında düşüş gözlenmesine rağmen bunun gecikmeli etkilerinin enflasyonu yüksek seviyelerde tutmaya devam ettiğini kaydetti. Yılmaz, bu çerçevede eylül ayı itibariyle yüzde 11,1 düzeyinde gerçekleşen yıllık enflasyonun yaklaşık 7 puanının gıda ve enerji fiyatlarının doğrudan etkilerinden kaynaklandığını anlattı.
Yılın 3. çeyreğinde enflasyondaki düşüşü engelleyen temel unsurun ise enerji fiyatlarındaki gelişmeler olduğuna vurgu yapan Yılmaz, petrol fiyatlarındaki aşağı yönlü düzeltmeye rağmen elektrik, doğal gaz ve katı yakıtlar gibi diğer enerji kalemlerindeki artışların sürdüğünü, bu doğrultuda 2. çeyreğin sonu itibariyle enerji fiyatlarının yıllık enflasyona katkısının 3,8 puana ulaştığını söyledi. Gıda fiyat artışlarının 3. çeyrekte de belirgin bir yavaşlama gösterdiğini belirten Yılmaz, olumlu hava koşuları ve tarımsal emtia fiyatlarındaki düşüşlerle gıda fiyatlarının yıllık artış oranının 2. çeyreğin sonunda yüzde 14 düzeyinden, 3. çeyrekte yüzde 11,1 seviyesine gerilediğini ifade etti.
Öte yandan kira enflasyonunda geçtiğimiz yılın 2. çeyreğinden itibaren gözlenen yavaşlamanın sürdüğünü anımsatan Yılmaz, gıda enerji ve tütün ürünleri dışında kalan endeksin yıllık artış oranının son çeyrekte yüzde 6,4 den yüzde 7,3 düzeyine yükseldiğini söyledi.
Merkez Bankası Başkanı Yılmaz, şöyle devam etti:
''Bununla birlikte yakın dönemde döviz kurunda gözlenen hareketler sonrasında son çeyrekte söz konusu temel enflasyon göstergesinin yükselmeye devam edeceği tahmin edilmektedir. Yılın 3. çeyreğinde uluslararası emtia fiyatlarının yüksek seyri bütün dünyada enflasyon üzerinde baskı oluşturmaya devam etmiştir. Enflasyon hedeflemesi uygulayan gelişmekte olan ülkelerden biri hariç hepsinde enflasyon hedeflerinin belirgin olarak aşıldığı görülmektedir."
Merkez Bankası olarak bu süreçte izledikleri politikalara da değinmek istediğini söyleyen Yılmaz, "Enflasyon beklentilerindeki bozulmayı durdurmak ve arz yönlü şokların genel fiyatlama davranışlarına yansımasını engellemek amacıyla Mayıs-Temmuz döneminde 150 baz puanlık sıkılaştırılmaya gidilmiştir. Enflasyon hedeflerindeki değişikliğin parasal sıkılaştırmayla birlikte uygulanması stratejisi enflasyon beklentilerini kontrol altına almakta başarılı olmuş, yılın 3. çeyreğinde enflasyon beklentilerinde iyileşme gözlenmiştir. Bununla beraber yakın dönemdeki döviz kuru hareketlerinin enflasyon beklentileri üzerinde geçici etkilerinin olabileceğini hatırlatmakta fayda görüyorum" dedi.
2008 yılının 2. çeyreğinde özel tüketim ve yatırım harcamalarında belirgin bir yavaşlama olduğunun gözlendiğini belirten Yılmaz, ayrıca bu dönemde toplam kamu harcamalarının büyümeye katkısının negatif olduğunu kaydetti. Yılmaz, iç talepte ortaya çıkan yavaşlamaya paralel olarak mal ve hizmet ithalatının yavaşlaması, dış talebin gücünü koruması ve turizm gelirlerindeki artışın net ihracat kaleminin büyümeye katkısının pozitif olduğunu söyledi.
Yılmaz, küresel finansal sistemdeki sorunlara ve bu sorunların küresel ekonomiye etkilerine dair endişelerin yoğunlaşmasının risk algılamalarındaki bozulmayı ileri boyutlara taşıdığını da belirterek, ''Bunun bir sonucu olarak gelişmekte olan ekonomilere sermaye akışı yavaşlamış, bu ülkelerin risk primlerindeki artış Türkiye'de dahil olmak üzere 3. çeyrekte devam etmiştir'' dedi.