İSTANBUL - Ekonomide 2003 yılı Şubat ayında yaklaşan Irak savaşının ekonomiye etkileri hissedilmeye başlandı. Başbakan Abdullah Gül, IMF ile yürütülen stand-by anlaşması ile ilgili reformları uygulamak için zeminler ararken piyasalarda AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın polemikleri olumsuz etkiler oluşturdu. İhracat yine artışını devam ettirdi.
Şubat ayında ekonomide önemli gelişmeler şöyle sıralandı:
1 ŞUBAT 2003
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Türkiye olarak herhangi bir savaşın olmasını istemediklerini, ancak olası bir Irak harekatı halinde petrol fiyatlarında kısa süreli bir artış beklediklerini söyledi.
- Yarışma ve çekilişlere ilişkin ikramiyeler ile futbol müsabakaları üzerine düzenlenen müşterek bahislere ilişkin ikramiyeler üzerinden, yüzde 20 olarak uygulanan vergi kesintisi oranı yüzde 10'a indirildi.
2 ŞUBAT
- Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Ocak ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 41.1 artarak 3 milyar 450 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti.
- Devlet Bakanı Tüzmen, Şam'da yaptığı açıklamada hedefin bölge ülkeleriyle ticareti artırmak olduğunu söyledi.
3 ŞUBAT
- Endeks Şubat ayının ilk işlem gününde 90 puan yükselerek 11122'den kapandı. Dolar 12 bin TL kayıpla 1.634.000 TL euro 18 bin TL gerileme ile 1.757.000 TL'den işlem gördü. Faizler yarın valörlü işlemlerde yüzde 57 bileşik seviyelerinde hareket etti.
- Ocak ayında toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) yüzde 5.6, tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) ise yüzde 2.6 oranında artış gösterirken, son 12 aylık enflasyon TÜFE'de yüzde 26.4, TEFE'de yüzde 32.6 oldu.
- İstanbul Ticaret Odası verilerine göre Ocak ayında İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi binde 1, Toptan Eşya Fiyat endeksi yüzde 3.4 oranında arttı.
- TOFAŞ, Çin projesiyle ihracat atağında. Irak'la ilgili gelişmeleri yakından izlediklerini söyleyen TOFAŞ CEO'su Antonio Bene, Irak riski nedeniyle planlarını savaştan minimum etkilenecek pazarlar üzerinde yoğunlaştırdıklarını belirtti.
- Türk Telekom, devir, kapatma, unvan değişikliği ve dial-up paket ücretlerini artırdı. Yeni uygulama çerçevesinde devir, kapatma ve unvan değişikliği ücretleri 3 milyon liradan 3 milyon 900 bin liraya, internet dial-up aylık ücreti ise 9 milyon liradan 9 milyon 500 bin liraya yükseltildi.
4 ŞUBAT
- 2002 yılında 32 katrilyon 913 trilyon TL olarak hedeflenen bütçe açığı rakamları 39 katrilyon 85 trilyon 183 milyar lira olarak gerçekleşti.
- LPG fiyatlarına yüzde 3.14-3.44, otogaz fiyatlarına ise yüzde 4.02-4.07 aralığında değişen oranlarda zam yapıldı.
- Hükümetin zorunlu tasarruf ve nemaları konusunda, ana paraların Mart-Nisan'da, nemaların 10 eşit taksitte ödenmesine ilişkin planı, Emek Platformu tarafından olumlu karşılandı.
5 ŞUBAT
- Hazine nakit dengesi Ocak ayında 4.7 katrilyon lira açık verdi.
- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Ekim 2002 sonu itibariyle 8 katrilyon 477 trilyon 638 milyar 568 milyon 322 bin liralık zarar açıklarken, görev zararı hesaplarında bulunan 17 katrilyon 190 trilyon 402 milyar 689 milyon 671 bin liranın 6 katrilyon 40 trilyon 540 milyar 920 milyon 492 bin lirası ''Kesinleşen görev zararları''ndan oluştu. Takipli alacaklar bölümündeki 642 trilyon 952 milyar 301 milyon 598 bin liraya karşılık, takipteki alacaklar karşılığı olarak ayrılan tutar 4 katrilyon 823 trilyon 207 milyar 870 milyon 130 bin liraya ulaştı.
2002 yılı Doğrudan Gelir Desteği ödemelerinden faydalanmak üzere başvuran fındık üretici belgesine sahip fındık üreticilerine 500 dekara kadar olan arazileri için dekar başına 25 milyon liralık ''gelir kaybı telafi ödemesi'' yapılacağı bildirildi.
- Merkez Bankası'nca her ay yayımlanan reel efektif döviz kuru Ocak ayında TÜFE bazında 119.2, TEFE bazında 114.7 oldu. Merkez Bankası reel efektif döviz kuru rakamlarına göre ocak ayında TL'nin reel değeri bir önceki aya göre azaldı.
6 ŞUBAT
- Reel Kesim Güven Endeksi (MBRKGE), 2003 yılı Ocak ayında bir önceki yılın ocak ayına göre yüzde 6.8 artış gösterirken, aralık ayına göre yüzde 1.4 azalarak 2002 yılı eylül ayındaki seviyesine geriledi.
7 ŞUBAT
- Merkez Bankası, yıl sonu için yüzde 20'lik enflasyon hedefinin tutturulacağı konusunda iyimser olduğunu açıkladı.
- Ocak ayında Finansal Yeniden Yapılandırma programına (FYYP) 5 şirket alındı. Böylece programdan yararlanan firma sayısı 216 oldu.
- Ocak ayında en yüksek reel getiriyi külçe altın sağladı. Yatırımcısını sevindiren altını euro izledi. Aynı dönemde Borsa endeksi ise yatırımcısını zarara uğrattı. Yıllık bazda en çok kazandıran yatırım aracı mevduat faizi oldu.
8 ŞUBAT
- Aralık ayında sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına kıyasla 13.5 artış gösterirken, 2002 yılı aralık ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre toplam sanayide üretim yüzde 9.1 oranında arttı.
- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın doğrudan merkeze bağlı taşra birimleri ile il tarım müdürlüklerine bağlı taşra birimlerinden bazıları kaldırılırken, bazıları da birleştirilmek sureti ile isimleri değiştirildi.
- Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü'ne İrfan Erciyas'ın yerine Aziz Ahmet Kaçar atandı.
9 ŞUBAT
- Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, Vakıfbank'ın özelleştirilmesi ile ilgili olarak yol haritasını belirleyecek bir komisyonun kurulduğunu söyledi.
- Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun, 2003 yılı pancar kotasının 10 milyon 300 bin ton olarak belirlendiğini kaydetti.
- Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, enflasyon muhasebesine geçilmeden, çağdaş bir vergi sisteminden bahsedilemeyeceğini söyledi.
10 ŞUBAT
- 2002 Ocak - Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre ihracat yüzde 10.9, ithalat ise yüzde 17.9 oranında arttı. İhracat 31 milyar 793 milyon dolar, ithalat da 44 milyar 756 milyon dolar olarak gerçekleşti.
- Ankara'da ekmeğin fiyatına yüzde 33.3 zam yapıldı. Piyasada daha önce 200 gramı 200 bin liradan satılan ekmeğin gramajı 300'e yükseltilirken, fiyatı 400 bin lira oldu.
- Kamu kuruluşları zorunlu olmadıkça ek ödenek talebinde bulunamayacak.
11 ŞUBAT
- Bakanlar Kurulu, bazı akaryakıt ürünlerinde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarını yüzde 4 ile yüzde 10.80 oranında artırdı.
- Bakanlar Kurulu, bazı mükelleflerin 2000 yılına ilişkin olarak tahakkuk eden yıllık gelir ve kurumlar vergileri, bu vergilerle birlikte ödenmesi gereken diğer vergi, fon ve payları ile kurumların 2001 yılında Gelir Vergisi kanunun bazı fıkraları uyarınca ödemeleri gereken gelir vergilerini yüzde 50 ile yüzde 100 oranında sildi.
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, ''Sanayide ucuz elektrik kullanımı çalışmalarında, sona doğru yaklaşıyoruz'' dedi.
- ABD Hazine Bakanlığı, Türkiye'de ekonomik reformlar alanında kaydedilen ilerlemelerden memnun olduğunu bildirdi.
12 ŞUBAT
- Başbakan Abdullah Gül, IMF'nin KDV'nin yükseltilmesi isteğine karşılık ''IMF'nin dediğiyle olmaz. KDV'ler zaten yüksek, indirmek için uğraşıyoruz'' dedi.
- Yargıtay, kredi kartı kefilinin yasal çerçevede boşluk bulunan sorumluluğuna açıklık getirerek, kefilin sorumluluğunun sınırlı olduğuna ve asıl borçlu gibi sorumlu tutulamayacağına hükmetti.
13 ŞUBAT
- Uluslararası borsalarda petrol fiyatları, son 28 ayın en yüksek düzeyine çıktı.
ABD Batı Teksas türü petrolün varil fiyatı 36.01 dolarla son 28 ayın en yüksek düzeyine ulaştı.
- Başbakan Abdullah Gül, kayıtdışı ekonominin adaletsizliğe yol açtığını ifade ederek, vergi oranlarını düşürüp, kayıtdışı ekonomiyi küçülteceklerini söyledi.
14 ŞUBAT
- Maliye Bakanı Kemal Unakıtan vergi iadesinin kaldırılmasının şu anda sözkonusu olmadığını söyledi.
- Türk-İş Genel Başkanı Salih Kılıç'ın başkanlığında, SSK Yönetim Kurulu üyesi ve Deri-İş Sendikası Genel Başkanı Yener Kaya, Sağlık-İş Sendikası'ndan bir temsilci ile Türk-İş Sosyal Güvenlik Uzmanı Celal Tozan'ın yer aldığı ''SSK'yı İzleme Komitesi'' oluşturuldu.
- Türk-Amerikan İş Konseyi İnşaat ve Taahhüt Komitesi Başkanı Süreyya Yücel Özden, ABD'nin dünyanın çeşitli yerlerinde gerçekleştireceği yeniden yapılanma çalışmalarında Türk inşaat firmalarının da yer alması için olası bir Irak savaşı öncesinde gerekli sözlerin alınması gerektiğini söyledi.
15 ŞUBAT
- Başbakan Abdullah Gül, 2003 yılı bütçesinde öngörülen yüzde 6.5 oranındaki faiz dışı fazlayı temin edeceklerini söyledi.
- Türkiye son 10 yılda toplam 211.4 milyar dolar iç ve dış borç faizi ödedi. Türkiye'nin bu yıl ödemesi gereken borç faizleri de gözönünde bulundurulduğunda bu rakam 245.4 milyar dolara yükseliyor.
16 ŞUBAT
- Başbakan Abdullah Gül, sosyal güvenlik kurumlarından 20 kalemde 2 katrilyon lira tasarruf sağlayacak karar alındığını söyledi. Kararın ayrıntısı IMF'ye gidecek Niyet Mektubu'na da girecek.
17 ŞUBAT
- Akaryakıt ürünlerinden motorinin (mazot) perakende satış fiyatı yüzde 1.26 oranında artırıldı.
- İş Bankası'nın 2002 yılı enflasyondan arındırılmış net yıllık karı 310.8 trilyon lira oldu.
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, olası bir Irak savaşının Türkiye'ye yıllık ekonomik maliyetinin 16.6 milyar dolar olarak belirlendiğini söyledi
- THY Genel Müdürlüğü'ne Yusuf Bolayırlı'nın yerine Abdurrahman Gündoğdu atandı.
18 ŞUBAT
- Emeklilik Yatırım Fonları'nın bağımsız denetimi de diğer yatırım fonlarındaki gibi yapılacak. Emeklilik fonları da yatırım fonları gibi denetlenecek
- Portföy yeneticiliği kuruluş izni başvurularının Sermaye Piyasası Kurulu'nca (SPK) değerlendirilebilmesi için şirketin ödenmiş sermayesinin 1.5 trilyon lira olması şartı gevşetilerek bu şart 750 milyar liraya düşürüldü.
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, mevzuata uymadıkları gerekçesiyle Çukurova ve Kepez Elektrik şirketlerine ihtarname gönderirken, Borsa'da işlem gören bu iki şirketin hisseleri geçici olarak işleme kapatıldı.
19 ŞUBAT
- Boğaz köprüleri ve otoyol geçiş ücretleri yüzde 33-40 oranında zamlandı. Buna göre Boğaz Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nden otomobil geçiş ücreti 2 milyon liraya yükseldi.
- Elektrikte serbest piyasaya geçiş sürecinde hazırlanan Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliği yayımlandı.
- İflas eden Emek Sigorta A.Ş'den tazminat alacağı bulunanlara ödeme yapılacağı bildirildi.
20 ŞUBAT
- İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğü, Formula 1 yarışlarının yapılacağı Tuzla Tepeören Köyü Karaaliler Çiftliği mevkiinde yer alan 2 milyon 189 bin metrekarelik araziyi 20 milyon dolar muhammen bedelle yap işlet devret modeline göre kiralamak üzere ihale açtı.
- Botaş Genel Müdürlüğü Mavi Akım'dan gaz alımına başlandığını bildirdi.
21 ŞUBAT
- LPG ürünlerinden otogazın fiyatlarına yüzde 2.32 ile yüzde 2.42 arasında değişen oranlarda zam yapıldı. Yeni uygulamayla otogazın litre fiyatı İstanbul'da 1 milyon 103 bin lira, Ankara'da 1 milyon 112 bin lira, İzmir'de ise 1 milyon 101 bin lira oldu.
- Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları (Erdemir) Yönetim Kurulu Başkanı Recai Berber, 2002 yılında Erdemir'in 61 milyon dolar zarara uğradığını belirterek, göreve gelen yeni yönetimle birlikte bu yıl Erdemir'i 70-80 milyon dolar kara geçirmeyi hedeflediklerini söyledi.
- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, Kamu Yönetim Reformu kapsamında gerçekleştirilecek Kamu Personel Rejimi Reformu kapsamnında tüm kamu kurumlarında norm kadroya geçileceğini ve statüler arasındaki ekonomik ve sosyal dengesizlikleri gidereceklerini söyledi.
22 ŞUBAT
- Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, bankaların vergilendirilmesinde enflasyondan arındırılmış bilançoların dikkate alınacağını ifade etti.
- Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Sinan Babila, olası Irak operasyonu nedeniyle Kurban Bayramı'ndan itibaren otel rezervasyonlarının ''bıçak gibi'' kesildiğini belirterek, savaş süresince sektörün 5 ile 6 milyar dolar arasında zarara uğrayabileceğini bildirdi.
- Türkiye Denizcilik İşletmeleri'ne ait Kuşadası ve Çeşme limanları için nihai pazarlık görüşmeleri tamamlandı. Kuşadası Limanı, 36 milyon dolar bedelle 30 yıllığına LİMAŞ Liman İşletmeleri AŞ'ye verildi.
- Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Ali İhsan İlkbahar, otomotiv sektörünün bu yılki ihracatının 6 milyar dolara ulaşmasının beklendiğini, 2005 yılı hedefinin ise 7.5-8 milyar dolar olduğunu bildirdi.
23 ŞUBAT
- Bakanlar Kurulu'nun elektrik enerjisi gayri safi satış hasılatı üzerinden Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'na (TRT) ayrılan yüzde 3.5 tutarındaki payı yüzde 2'ye indirdi.
- Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, istihdamın artırılması için yeni alınan işçilerden vergi alınmayacağını bildirdi.
- Gazyağının perakende satış fiyatına yüzde 4.33 oranında zam yapıldı. İstanbul'un Avrupa Yakası'nda gazyağının fiyatı 1 milyon 293 bin liradan 1 milyon 349 bin liraya çıktı.
24 ŞUBAT
- Dünya Bankası'ndan bir heyet, dün II. Program Amaçlı Kamu ve Mali Sektörü Uyum Kredisi'ni (PFPSAL-II) görüşmek üzere Türkiye'ye geldi.
- Kardemir Karabük Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş.'de Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Genel Müdürlük görevine Yönetim Kurulu üyesi Osman Kılavuz atandı.
25 ŞUBAT
- Hazine düzenlediği 371 günlük iskontolu tahvil ihalesinde nominal 2 katrilyon 216.7 trilyon TL, net 1 katrilyon 437.5 trilyon TL'lik satış gerçekleştirirken, bileşik faiz oranı yüzde 55.99 oldu.
- Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) tarafından yapılan Ekim, Kasım ve Aralık aylarını kapsayan 2002 yılı 4. dönem hanehalkı işgücü anketi geçici sonuçlarını açıkladı. İşsizlik oranı 2002 son çeyreğinde yüzde 11.4 oldu.
26 ŞUBAT
- İstanbul Sanayi Odası Başkanı Tanıl Küçük, Ocak ayındaki enflasyon rakamlarının yüksek çıktığını hatırlatarak, bu durumda yılsonu hedeflerini tutturmanın çok güç olduğunu söyledi.
- Türkiye'nin en büyük demir çelik şirketi ve tek yassı mamul üreticisi Ereğli Demir Çelik İşletmeleri'nin (ERDEMİR) devraldığı İskenderun Demir Çelik Fabrikaları'nın (İSDEMİR) 2002 yılı zararı 60.72 trilyon lira olarak açıklandı.
- Ocak ayında gelen turist sayısı yüzde 18.2 arttı
27 ŞUBAT
- BOTAŞ, Bursa 3. aşama şehiriçi doğalgaz çelik şebeke ihalesinde teklif mektuplarının açılmasını bir hafta erteledi.
- Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, asker gönderme ve yabancı askerlerin gelişine izin verilmesini içeren Hükümet tezkeresinin reddedilmesi halinde, faiz oranlarında ve kurlarda yükselme olacağamnını ileri sürdü.
- Devlet İstatistik Enstitüsü imalat sanayiinde kapasite kullanım oranının ocak ayında yüzde 75.3 olduğunu açıkladı. Bu oran geçen yılın aynı ayında yüzde 73.9 olarak gerçekleşmişti
28 ŞUBAT
- Borsa haftanın son gününü inişli çıkışlı bir seyrin ardından son dakika alımlarının etkisiyle 88 puanlık artışla 11574 seviyesinden kapattı. Serbest piyasada dolar 11 bin lira düşüşle 1 milyon 595 bin TL'ye, euro ise 14 bin liralık kayıpla 1 milyon 719 bin liradan işlem gördü.
- Hazine Mart ayında 7 katrilyon lira borçlanacağını ve 8 katrilyon itfa gerçekleştireceğini Mart'ta 3 iç borçlanma ihalesi yapacağını açıkladı.
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Sami Güçlü, 2002 yılından sarkan doğrudan gelir desteği ödemelerinin, 2003 Mayıs sonunda tamamlanacağını belirterek, 2003 yılı ödemelerinin de 2004'e sarkacağını söyledi.
- Bütçe Ocak ayında 4.2 katrilyon liralık açık verirken, 2 katrilyon liralık faiz dışı fazla oluştu.
- Ocak'ta 4 bin 652 şirket açıldı 779 şirket kapandı.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 21:15
