LONDRA - Avrupa gazetelerinde bugün, Saddam Hüseyin'in Nijer'den uranyum satın almaya çalışmasıyla ilgili iddialardaki belirsizlik, Bush'un Afrika gezisindeki durağı, ''HIV bombası'', Botsvana ve George Orwell'in 54 yıl önce hazırladığı ''Komünistler listesi'' öne çıktı.
Independent gazetesi, dün gündeme getirdiği haberi bugün de takip etti. İngiliz hükümetinin Irak savaşı öncesinde açıkladığı raporlarda yer alan, ''Saddam Hüseyin'in Nijer'den uranyum satın almaya çalıştığı'' iddialarının Beyaz Saray tarafından yalanlandığını hatırlatan Independent, manşetini yine aynı konuya ayırdı.
''NİJER BAĞLANTISI NEDEN AÇIKLANMIYOR?''
Gazete, ''Nijer bağlantısı: bildiklerimiz, bilmediklerimiz ve hiçbir zaman bilmeyeceklerimiz'' başlığı altında, savaşın gerekçelerini sorguladı.
Gazete, ''Irak'ın Nijer'den uranyum almaya çalıştığı iddiası, İngiliz halkını savaşa ikna etmekte önemli bir adımdı. Mart ayında, uranyum satın almak için Saddam Hüseyin tarafından yazıldığı iddia edilen mektupların sahte olduğu ortaya çıktı. CIA ve Amerikan Dışişleri Bakanlığı, savaş başlamadan çok önce Nijer bağlantısının önemsiz olduğuna karar verdiler. Beyaz Saray, bu bilginin hiç kullanılmaması gerektiğini itiraf etti. Ancak İngiliz hükümeti iddiaları savunmayı sürdürüyor.
Hükümetin elindeki diğer kanıtlar ise ikinci, üçüncü kaynaklardan gelen, İngiliz istihbarat birimlerine ait olmayan bilgiler. Bu bilgiler, doğrulatmak amacıyla, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na ya da Amerikalı yetkililere gönderilmedi. Bu bilgiler, tüm çağrılara rağmen Parlamento'nun Dış İlişkiler Komitesi'ne de sunulmadı.
Tony Blair ve Jack Straw bu bilgilerin doğruluğundan şüphe edilmemesi gerektiğini belirtse de ne olduğunu açıklamıyorlar. Bu bilgiler neden bağımsız kaynakların incelemesine sunulmuyor? Irak savaşının yasal bir temele oturup oturmadığını belirlemenin tek yolu bu'' dedi.
''HIV BOMBASI BOSTVANA''
Independent gazetesinin dünya haberleri sayfasında öne çıkan haberi ise Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush'un Afrika ziyaretinin üçüncü günü.
''Bush, HIV bombası üzerinde oturan Botsvana'ya AIDS mesajlarıyla gidiyor'' başlıklı haberde, elmas zengini Botsvana'nın, siyasi ve ekonomik açıdan Afrika'nın en istikrarlı ancak dünyanın en yüksek AIDS ve HIV virüsü oranına sahip ülkesi olduğu belirtildi. Gazetenin Başkan Bush'un ziyaretiyle ilgili değerlendirmesi ise özetle şöyle:
''Başkan Bush Botsvana'da sadece 6 saat kalacak ancak AIDS hastalığı, temaslarının başlıca gündem maddesi. Bush, Afrika'da AIDS'le mücadele amacıyla kullanılmak üzere 15 milyar dolarlık bir fon ayrıldığını açıkladı. Bunun yanı sıra 'Bill ve Melinda Gates Vakfı' gibi yardım kuruluşları da bu hastalıkla savaş için Afrika'ya para akıtmayı sürdürüyor.
İlaç şirketleri Afrika kıtasında AIDS'e karşı kullanılan ilaçların fiyatlarında indirime gidiyor. Ancak akıllardaki soru, bu paraların ihtiyaç duyulan yerlere mi yoksa şirketlerin broşürlerinde iyi reklam sağlayacak kaynaklara mı harcandığı.''
''İRAN ZAMANA OYNUYOR''
Times gazetesinin dış haberler editörü Bronwen Maddox'un bugünkü yazısına seçtiği konuyu, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed Baradey'in Tahran ziyareti ışığında, İran'ın nükleer çalışmaları oluşturdu. ''İran zamana oynuyor'' başlıklı yazı özetle şöyle:
''İran hükümeti içinde bazı yetkililerin, nükleer tesislerinde kapsamlı incelemeler yapılmasına sıcak baktığı ortada. Bunu uluslararası kamuoyuna da göstermek istiyorlar. Ancak hükümet içindeki bölünme ve ne yapacağına karar verememe, önümüzdeki iki ay içinde sorunlar yaşanmasına neden olabilir.
İran, uluslararası talepleri yerine getirmek karşılığında sivil amaçlı nükleer çalışmalar için yardım istiyor. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği ise bu yardım için İran'ın belli şartları yerine getirmesini talep ediyor. Bunun için de Eylül ayındaki Atom Enerjisi Kurumu Yönetim Kurulu toplantısına kadar süre tanıyor.''
İran'ın Eylül ayına kadar bir anlaşmaya yanaşmaması durumunda ise diplomatların iki farklı pazarlıktan söz ettiğini yazan Times, ''Bunlardan birincisi, reaktörlerine yakıt sağlanması karşılığında İran'ın nükleer maddeler üzerinde yaptığı zenginleştirme çalışmalarına son vermesi. Diğeri ise uygulanan ekonomik yaptırımların kaldırılması karşılığında İran'ın nükleer çalışmalarına tamamen son vermesi.
İran en azından pazarlık kapısını açık bırakıyor. Ancak bunun hayata geçirilmesi için İranlı yetkililerin Eylül ayına kadar nasıl bir tutum izleyeceklerine karar vermesi gerekli. Ancak dün yapılan görüşmeler, kararsız hükümetin, bu konudaki tutumunu henüz belirlemediğini gösterdi'' dedi.
''54 YILLIK SIR''
Guardian gazetesinde ünlü İngiliz yazar George Orwell'in yaşamının tartışmalı noktalarıyla ilgili bir haber yer aldı. Haberde, ''Orwell'in gizli Komünistler listesi sonunda açıklanıyor'' başlığı kullanıldı.
Gazete, ''Hükümet, solcu yazar George Orwell'in Komünistler listesinin yayımlanması üzerindeki son engeli de kaldırarak 54 yıl sonra bu listeyi kamuoyuna açıklamaya karar verdi. Geçen ay Guardian gazetesi tarafından ele geçirilen ve 1949 yılında Orwell'in ölümünden kısa süre önce hazırlanan bir başka listenin yayımlanmasının ardından Dışişleri Bakanlığı, listenin orijinal kopyasını kamuoyuna açıklamaya karar verdi.
Dışişleri Bakanı Jack Straw tarafından tarihçi yazar Timothy Garton Ash'e gösterilen orijinal kopyanın, Guardian'da yayımlanan listeyle eş olduğu ortaya çıktı. George Orwell'in hazırladığı listede, aralarında aktör Charlie Chaplin ve Michael Redgrave'in de bulunduğu 38 kişinin adı bulunuyor'' dedi.
İngiliz gazetelerinde de geniş yer bulan, Almanya Başbakanı Gerhard Schröder'in İtalya tatilini iptal etmesiyle ilgili gelişmeler Alman ve İtalyan gazetelerine de yansıdı.
Avrupa Birliği'nin dönem başkanlığını devralmasının hemen ardından bir Alman milletvekiline Nazi benzetmesi yapan İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, iki ülke arasındaki ilişkilerin gerilmesine yol açmıştı.
Frankfurter Rundschau gazetesi, Schröder'in Roma'daki siyasi holiganlar nedeniyle tatil planlarını bozmaması gerektiğini yazdı. Başbakan'ın İtalya'ya gitmekten vazgeçmesinin hükümeti değil İtalyan turizmini zedeleyeceğini belirten gazete, ''Roma hükümeti ayrım yapmaksızın tüm Almanlar'a saldırdı ancak bunun acısını tüm İtalyanlar'dan çıkarmamak ahlaki üstünlük göstergesidir'' yorumunu yaptı.
Der Tagesspiegel'in kaygısı ise farklı. Gazete, İtalya tatilini iptal eden Başbakan Schröder'in, yeterince dinlenemeyeceğinden endişeli. Gazete bu İtalya tatilinin tüm ülkenin çıkarına olacağını yazdı.
İtalyan La Stampa gazetesi ise bir Alman arkadaşa gönderilen ve İtalya'ya planladığı geziyi iptal etmemesi için yalvaran bir mektup halinde yazılmış makalesinde, ''Evet haklısın, Almanlar ve İtalyanlar arasındaki hava yıllardır bu kadar saldırgan ve kaba olmamıştı'' dedi ve şöyle devam etti:
''Ama unutma ki, Berlusconi'ye oy veren İtalyanların hepsi mafya demek değil. İktidardaki Kuzey Birliği de tüm İtalya demek değil.''
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 20:18
