BUSH YÖNETİMİ, SAVAŞIN MALİYETİNİ 50 MİLYAR DOLAR OLARAK HESAPLADI...

EVRİM ÖCAL WASHINGTON - Irak'a karşı girişilecek muhtemel bir savaşın maliyetini tahmin etmek zor olsa da, bu konuda ciddi araştırmalara dayanarak açıklanan rakamlar, 25 milyarla 1.5 trilyon dolar arasında değişiyor. Bu olağanüstü büyük fark, savaş maliyeti kavramının farklı açılardan ele alınmasından kaynaklanıyor. Bazıları yalnızca muhtemel bir savaş sırasında yapılacak harcamaları hesaplarken, başkaları savaştan sonra altyapının yeniden kurulmasını ve savaştan etkilenen ülkelere mali yardımları da maliyete katıyor. Uzmanlar, savaşın maliyeti konusunda kesin olan tek bir şey olduğu görüşündeler: Dünya ekonomisi savaştan olumsuz yönde etkilenecek. Amerikan bilimadamı ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Joseph Stieglitz, savaşın dünya ekonomisini canlandıracağını öne sürenlere, ''Pazarlar, güvensiz ortamları ve ani değişimleri sevmez. Bir savaş ya da savaş hazırlıkları bu 2 etkeni de beraberinde getirir'' diye cevap veriyor. 90'lı yıllardaki ekonomik büyümenin, bu dönemdeki barıştan kaynaklandığını öne süren Stieglitz'in kanısını Bochum Üniversitesi Ekonomi Bilimleri öğretim üyelerinden Volker Nienhaus da paylaşıyor. Nienhaus, silah sanayiinin yalnızca geçici bir dönem boyunca canlanacağını, elde edilecek karın ise marjinal düzeyde kalarak artan petrol fiyatları ve faiz fiyatlarıyla kaybolacağını öne sürüyor. BUSH YÖNETİMİNİN TAHMİNİ 50 MİLYAR DOLAR ABD hükümeti muhtemel bir savaşın maliyetini yaklaşık 50 milyar dolar olarak hesapladı. Amerikan Kongresi'ndeki Demokratlar ise Eylül ayı sonunda 93 milyar dolara varan bir hesap çıkardı. Yale Üniversitesi'nden William Nordhaus ise 10 yıllık geleceği de gözönünde bulundurarak yaptığı hesaplamalarda en az 120 milyar, en çoksa 1.5 trilyon dolarlık bir maliyete ulaştı. Amerikalı bilimadamı, resmi dosyalarda yer almayan bazı başka faktörleri de hesaplarına kattığı için bu denli yüksek bir maliyete ulaşıyor. Bu faktörlerin arasında çeşitli savaş senaryoları bulunuyor. Örneğin uzun sürecek bir savaşın her yıl 15 milyar dolara mal olması gibi. ABD Başkanı George Bush'a göre, Irak'ta muhtemel bir savaş ve rejim değişikliğinden sonra, ülkeye altyapı oluşturulmasında yardım edilecek. Bu sürecin 10 yıl devam edeceği tahmin ediliyor. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Almanya'ya yapılan Marshall Planı'na benzer bir yardım, Irak'a uyarlandığında, 20 ila 25 milyar dolarla bunun 4 katı bir maliyeti beraberinde getirebilir. Buysa Amerika'nın yıllık kalkınma yardımı bütçesi 15 milyar doları aşıyor. Savaşın maliyeti sadece Amerika'da değil, tüm dünyada hissedilecek. Örneğin yükselen ham petrol fiyatları enflasyonun dünya çapında artmasına neden olabilir. Bu da dünya ekonomisini durgunluğa itebilir. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:23