İşte İran'ın İsrail'i vurduğu füzeler ve müthiş özellikleri
İran, İsrail'e karşı misilleme saldırısında hangi füzeleri kullandı?
TAHRAN, 02 Ekim (MNA) - İran'ın İsrail'e yönelik operasyonunda kullanılan balistik füzeler arasında Ghadr ve İmad'ın yanı sıra son çıkan Fattah hipersonik füzeleri de yer aldı. Füzelerin yüzde 90'ı hedeflerini vurdu.
İsrail rejiminin Hamas lideri İsmail Haniye, Hizbullah lideri Seyyid Hasan Nasrallah ve İranlı komutan Abbas Nilferuşan'ın şehit edilmesiyle sonuçlanan bir dizi terör saldırısına yanıt olarak, İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), Salı günü işgal altındaki topraklardaki İsrail askeri tesislerine yüzlerce balistik füze fırlattı.
Harekatta kullanılan balistik füzeler arasında Gadr ve İmad füzelerinin yanı sıra son model Fattah hipersonik füzeleri de yer alırken, füzelerin yüzde 90'ı hedeflerini vurdu.
Operasyon birkaç saat sürdü ve büyük ölçüde başarılı oldu. İnternette dolaşan görüntülerde, işgal altındaki topraklara füzeler yağarken panik içindeki yerleşimcilerin yeraltı sığınaklarında saklandıkları görüldü.
Henüz can kaybı yaşanmazken, İsrail medyası, füze saldırılarının işgal altındaki topraklardaki önemli askeri ve istihbarat tesislerine büyük hasar verdiğini bildiriyor.
Salı günü 'Op. True Promise II' adı altında düzenlenen operasyonda kullanılan füzelere göz atıyoruz.
Ghadr ve Emad füzeleri
2005 yılında tanıtılan Ghadr füze ailesi, İran ordusunun 2003 yılından bu yana kullandığı Şahab-3 orta menzilli balistik füzesinin geliştirilmiş bir versiyonu.
Sıvı yakıtlı birinci kademe ve katı yakıtlı ikinci kademeden oluşan iki kademeli bir roket olup, menzili 1.350 km olan Ghadr-S, 1.650 km olan Ghadr-H ve 1.950 km olan Ghadr-F olmak üzere üç tipte üretilmektedir.
Ghadr füzesinin uzunluğu 15,86 ila 16,58 metre, gövde çapı ise 1,25 metre, toplam ağırlığı ise 15 ila 17,5 ton arasında değişiyor.
Önceki Şahab-3'e kıyasla artan uzunluğu, 1.300 ila 1.500 kg ek itici yakıt taşıyan uzatılmış yakıt ve oksitleyici tanklarını barındırıyor ve bu da motorunun on saniye veya daha fazla ekstra çalışmasına olanak tanıyor.
Eklenen itici kütleyi dengelemek için füzenin gövdesi, daha hafif alüminyum alaşımlı bileşenler kullanılarak inşa edildi; bu da atıl ağırlığı, tüm çelik versiyona kıyasla yaklaşık 600 kg azalttı.
Harp başlığı kütlesi de 1.000 kg'dan 650 kg'a düşürüldü, böylece füzenin menzili 1.200 kilometreden yaklaşık 2.000 kilometreye çıkarıldı.
Ghadr füzesi, aerodinamik ve hassasiyeti artıran yeniden şekillendirilmiş bir "bebek şişesi" harp başlığı tasarımına sahiptir. Yeniden tasarlanan harp başlığı, daha gelişmiş bir güdüm sistemiyle birleştirildiğinde dairesel hata olasılığını (CEP) 2.500'den 100-300 metreye düşürür.
Emad balistik füzesi, güdüm ve isabet oranı artırılmış Ghadr füzesinin geliştirilmiş versiyonu olup, 2015 yılı sonunda test edilip hizmete sokulmuştur.
Tabanında kanatçıklar bulunan yeni tasarlanmış manevra kabiliyetine sahip bir savaş başlığına sahip ve atmosfere tekrar girdikten sonra hedefe doğru yönlenmesini sağlıyor. İran askeri yetkililerine göre, çarpma noktasına kadar rehberlik ve kontrol yeteneğine sahip ve bu da onu İran'ın ilk hassas güdümlü füzesi yapıyor.
Sıvı yakıtla çalışan Emad füzesi, 15,5 metre uzunluğa, bin 750 kg kütleye, bin 700 km menzile ve 50 metre CEP değerine sahip.
Fatah hipersonik füzesi
Fattah-1 hipersonik füzesi, geçtiğimiz haziran ayında merhum Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, İran Devrim Muhafızları Ordusu komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami ve İran Devrim Muhafızları Ordusu havacılık ve uzay komutanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade'nin katıldığı bir törenle tanıtılmıştı.
İslam Devrimi Lideri Ayetullah Seyyid Ali Hamaney tarafından "Fettah" (açıcı anlamına gelir) ismi verilen, katı yakıtla çalışan, hassas güdümlü, iki aşamalı bir rokettir.
1.400 km menzile sahip olan Fattah-1, Batı İran'ın herhangi bir köşesinden Siyonist varlığı hedef alabilecek kapasitede orta menzilli bir balistik füze olarak sınıflandırılıyor. Son hızı Mach 13 ila 15 (saatte 16.000 ila 18.500 kilometre) olup, hipersonik hızın alt sınırından (Mach 5) üç kat daha hızlı.
Bu hız, füzenin hem Dünya atmosferinin içinde hem dışında her yöne manevra yapmasına olanak tanıyan hareketli nozullarla birlikte, onu mevcut tüm füze savunma sistemlerinin müdahalesine karşı bağışık hale getiriyor.
Bu gelişmiş füzenin temel özellikleri arasında gelişmiş roket motorları, yüksek sıcaklıklara dayanıklı malzemeler ve karmaşık güdüm sistemleri yer alıyor.
General Hacızade, füzenin tüm testlerden sorunsuz geçtiğini ve üretiminin İran füze sanayiinde "dev bir sıçrama" anlamına geldiğini belirtmişti.
İran'dan önce operasyonel hipersonik füze üretme teknolojisine yalnızca Rusya, Çin ve Hindistan sahipken, daha sonra Kuzey Kore de onlara katılmıştı.
Geçtiğimiz yılın Kasım ayında İran, geliştirilmiş Fattah-2 modelini sundu. İlk aşaması ilk versiyonla aynı kalırken, ikinci aşamada farklı bir savaş başlığı tasarımı bulunuyor.
Fattah-2'nin katı yakıtlı güçlendiricisi, süzülebilen bir harp başlığı taşıyor ve bu alanda yeni bir sınıflandırma yaratıyor: Hipersonik Seyir Süzülme Aracı (HCGV).
Menzili 1.400 kilometre, uzunluğu yaklaşık 12 metre, ağırlığı ise 4.100 kilograma kadar çıkabiliyor. İkinci kademenin ağırlığı ise 500 kilogram, bunun 200 kilogramı patlayıcı madde.
Hipersonuk füzelerin müthiş özellikleri
birçok ülke sahipken , Rusya, Çin, ABD, Kuzey Kore gibi çok sınırlı ülkeler hipersonik füzelere sahipken , Fransa, İngiltere, Almanya gibi ülkeler ise hipersonik füzelere sahip. , Avustralya ve Hindistan yetişmeye çalışıyor.
İran , en az on yıl önce, Mach 3'ten daha düşük hızlarda rüzgar tünelleri açmaya başlayarak hipersonik füzeler dünyasına girdi . Daha sonra, 2014 yılında Tahran'daki İmam Hüseyin Üniversitesi'nde simülasyonların geliştirilmesine yardımcı olmak için ilk hipersonik "rüzgar tüneli"nin açılışını yaptı. İlk hipersonik füzeyi Kasım 2022'de üretti ve geçen yıl 2023'te resmi olarak duyurdu: "İran askeri sanayisi için önemli bir gelişme olarak değerlendirilen ve Tahran'a yerleşen Fattah füzesi" hakkında konuşmaya başladı. Sınırlı üyeliğe sahip hipersonik füze kulübünün üyeleri arasında.”
Bu yazımızda balistik füzeler, hipersonik füzeler ve seyir füzeleri arasındaki farkları tespit etmeye çalışacağız.
Kundağı motorlu ve güdümlü. Balistik füzeler nedir?
Balistik füzeler , patlayıcı yükünü fırlatma sahasından belirtilen hedefe ulaştırmak için kavisli bir yay (veya yörünge altı) balistik yoluna dayanan stratejik, kundağı motorlu, füze güdümlü bir silah sistemi olarak bilinir . Dünyanın yerçekimi ve hava sürtünmesi ile.
Balistik füze, konvansiyonel patlayıcıları veya kimyasal, biyolojik veya nükleer mühimmatları da taşıyabiliyor ve sıvı yakıt veya katı yakıtla çalışıyor.
Bu tür füzeler, atmosferde topçu füzelerine göre çok daha yüksek irtifalara uçabilmekte, çok daha uzağa gidebilmekte ve yer çekimi kuvvetinden dolayı yüksek hızlarda yere çarpabilmektedir.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Raisi, ordu komutanlarıyla askeri bir gezide ve arkalarında balistik füze modelleri var, Ağustos 2023/Reuters
Washington merkezli kar amacı gütmeyen bir araştırma kuruluşu olan Silahların Kontrolü ve Yayılmasını Önleme Merkezi, balistik füzeleri gidebildikleri mesafeye göre sınıflandırıyor. Kısa menzilli balistik füzeler yaklaşık 620 mil yol kat edebilirken, kıtalararası balistik füzeler olarak da bilinen uzun menzilli balistik füzeler yaklaşık 3.410 mil uzaktaki hedefleri vurabilir.
Balistik füzeler, yer altı silolarından veya su altı denizaltılarından fırlatılarak gezegenin her yerindeki hedefler vurulabiliyor. ICBM'lerin patlayıcı yükü yüzbinlerce ton TNT ile ölçülüyor.
Ancak balistik füzelerin karşılaştığı temel sorun, zayıf manevra kabiliyetleri olmaya devam ediyor; bu da, özellikle yolculukları sırasında sabit ve önceden belirlenmiş bir yol izlemeleri nedeniyle, hava savunma sistemlerinin onları izlemesini ve takip etmesini nispeten kolaylaştırıyor.
Hız ve manevra... Hipersonik füzeler nedir?
Konvansiyonel balistik füzeler, 1.000 km/saat olan Mach 1'e eşdeğer ses hızının altında bir hızda hareket ederken, füzeler 5.000 km/saat'in üzerindeki Mach 5 hızını aşarsa hipersonik olarak sınıflandırılır.
Hipersonik füzeler, balistik füzelere göre daha düşük irtifalarda uçarlar ve uçuş sırasında kaçma yeteneğine sahiptirler, bu da hava savunmasını delmelerini kolaylaştırır ve radarlar tarafından takip edilmelerini engeller.
Hipersonik füzelerin tehlikesi, hedefe çok hızlı ulaşıp manevra yapabilmeleri ve düşmana saldırı altında olduğunu anlamaları için çok sınırlı bir süre bırakmalarında yatmaktadır.
Rus hipersonik füze testi - TASS
Muazzam hızı nedeniyle, çok büyük bir patlayıcı yüküyle yüklenmeden, kinetik enerjisine dayalı olarak muazzam bir yıkıcı güce sahiptir. Patlayıcı başlığı olmayan hipersonik bir füzenin Mach 9 hızındaki çarpma kuvveti, 3 ton TNT patlayıcıya eşdeğer yıkıcı enerji üretiyor.
Sonuç olarak, bu füzeler aşırı hız, manevra kabiliyeti ve irtifa yeteneklerini bir araya getirerek mevcut füze savunma sistemleri tarafından tespit edilmelerini, takip edilmelerini ve durdurulmalarını son derece zorlaştırıyor.
Hedeflemede doğruluk... Seyir füzeleri nedir?
Seyir füzeleri veya "kanatlı" füzeler, tıpkı uçaklar gibi bir jet veya turbofan motorun itici gücüyle hareket eden ve karadan, havadan veya deniz platformlarından fırlatılabilen güdümlü, gezici mermilerdir .
Cruise füzeleri alçak irtifalarda uçabilir, esnek bir yörünge izleyebilir (uçuş sırasında değiştirilebilir), hassas saldırıları yönlendirebilir ve çalışma tarzları bir uçağınkine yakındır, hatta bazı motorları uçak motorlarına benzemektedir.
Kuzey Kore'de füze denemesi/Reuters
Birkaç seyir füzesi ses hızını aşar ve bazıları nükleer savaş başlığı taşıyabilir.
Seyir füzeleri uçuşları boyunca alçak irtifada atmosferde seyahat eder ve birkaç metre kadar alçaktan uçabilirler. Bu alçak irtifa daha fazla yakıt tüketir ancak seyir füzesinin radarlar tarafından tespit edilmesini çok zorlaştırır.
Seyir füzeleri, dağlar gibi arazilerin üzerinden geçerek, "araziyi kucaklama" adı verilen bir yöntemle radar sistemlerinden gizlenebiliyor, bu da onların tespit edilmesini ve durdurulmasını zorlaştırıyor.
Seyir füzeleri, rotalarını belirlemek için doğal özelliklerin (dağlar gibi) tanınmasına, elektronik haritalara, küresel konumlandırma sistemlerine (GPS) ve füzeyi önceden programlanmış bir uçuş yolunda tutmak için hareket sensörleri ve jiroskopları kullanan atalet rehberliğine dayanır.
Gelişmiş seyir füzeleri uzak hedeflerine yaklaşırken, operatörler füzenin ne gördüğünü görmek için füzenin ön kısmına monte edilen bir kamerayı kullanabilirler. Bu onlara füzeyi manuel olarak hedefine yönlendirme veya saldırıyı iptal etme seçeneği verir.
Güncellenme Tarihi : 3.10.2024 10:30