İŞTE, TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜKLERİ...
TÜPRAŞ, 2006 yılında 18 milyar 673 milyon 722 bin 100 YTL'lik üretimden satışla birinci oldu.Tüpraş’ı, Ford ve Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) takip etti. İSO’nun, ilk on sırası ise şöyle oluştu: “ Tüpraş, Ford Otomotiv, EÜAŞ, Toyota, Oyak Renoult Otomobil Fabrikaları, Arçelik, Ereğli Demir ve Çelik fabrikaları, Vestel, Tofaş, Aygaz." İSO'da düzenlenen basın toplantısında açıklanan rapora göre TÜPRAŞ, özel sektör kuruluşu olarak Türkiye'nin sanayi sektöründeki en büyük kuruluşu unvanını taşırken, onu, üretimden satış rakamlarına göre 5 milyar 605 milyon 701 bin 61 YTL ile Ford Otomotiv, 3 milyar 954 milyon 375 bin 80 YTL ile Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) izledi.
Ford Otomotiv, 2005 Yılı Raporunda yine ikinci sırada yer alırken, dördüncü sırada bulunan EÜAŞ ise 2006'da üçüncü sıraya yükseldi.
Türkiye'nin ilk 50 büyük sanayi kuruluşu, 500 büyük kuruluş içinde üretimden satışlarda, brüt katma değerde ve ihracatta yüzde 50'nin üzerinde, dönem karında da yüzde 45'in üzerinde pay aldı.
Rapora göre, ilk 50 kuruluş, 500 büyük kuruluşun üretimden satışlarının yüzde 51,6'sını oluşturdu. 2005 yılında ise bu oran yüzde 50,5 olmuştu.
2006 yılında ilk 50 kuruluşun yarattığı brüt katma değer, 500 büyük sanayi kuruluşun yarattığı katma değerin yüzde 56,4'ü oranında gerçekleşti. Bu oran, 2005 yılında yüzde 59,1 düzeyindeydi. Üretimden satışların tersine brüt katma değerde bir önceki yıla göre ilk 50 kuruluşun ağırlığının azaldığı dikkat çekiyor.
Geçtiğimiz yıl ilk 50 kuruluşun kar ve zarar toplamı, 500 büyük kuruluşun yüzde 46,8'i düzeyinde gerçekleşti. İhracatta ise ilk 50 büyük sanayi kuruluşunun payı, toplamın yüzde 56,1'i kadar oldu. Ücretli çalışanlar payında ilk 50'nin hakimiyeti, diğer büyüklere göre biraz daha küçük kaldı.
500 büyük sanayi kuruluşundaki istihdamın yüzde 33,5'i ilk 50 büyük sanayi kuruluşuna ait olurken, bu oran 2005 yılı için yüzde 32,4 düzeyinde gerçekleşmişti.
2006 yılında İSO 500'ün ilk 50 kuruluşu, GSMH'nin yüzde 7,4'ünü, sanayi sektörü katma değerinin yüzde 28,9'unu yarattı.
İlk 50 sanayi kuruluşu, Türkiye ihracatının yüzde 28,8'ni gerçekleştirdi. 2005 yılında ise bu oranlar toplam GSMH'nin yüzde 7,2'si, sanayi sektörü katma değerinin yüzde 32,6'sı, Türkiye ihracatının yüzde 27,7'si oranındaydı.
Geçen yıl ilk 50'lik grupta nispi hasıla oranı 1,68 düzeyinde gerçekleşti. Bu oran, 2005 yılı için 1,82 olmuştu. Nispi hasıla oranı, 50'lik gruplar itibarıyla aşağı doğru küçülürken, 2006 yılında 50'lik grupların nispi hasıla oranlarına bakıldığında 151-200 grubundaki nispi hasıla oranında bu eğilimin bozulduğu görülüyor.
Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşu içinde ilk 30 büyük sanayi kuruluşu şöyle sıralandı:
|
|
|||
|---|---|---|---|
| 2006/2005 | Firmalar | Bağlı Bulunduğu Oda | Üretimden Satış |
| 1 1 | TÜPRAŞ | KOCAELİ | 18.673.722.100 |
| 2 2 | FORD OTOMOTİV | İSTANBUL | 5.605.701.061 |
| 3 4 | EÜAŞ | KAMU | 3.954.375.080 |
| 4 3 | TOYOTA | ADAPAZARI | 3.942.941.943 |
| 5 7 | OYAK-RENAULT | İSTANBUL | 3.900.653.598 |
| 6 5 | ARÇELİK AŞ | İSTANBUL | 3.825.143.916 |
| 7 6 | ERDEMİR | ANKARA | 3.458.649.822 |
| 8 8 | VESTEL ELEKTRONİK | İSTANBUL | 3.068.966.817 |
| 9 9 | TOFAŞ | İSTANBUL | 2.672.941.532 |
| 10 10 | AYGAZ AŞ | İSTANBUL | 2.495.107.422 |
| 11 14 | PETKİM | KAMU | 2.227.252.845 |
| 12 11 | TÜRKİYE ŞEKER FAB. | KAMU | 1.948.981.225 |
| 13 15 | İÇDAŞ | İSTANBUL | 1.922.009.113 |
| 14 18 | HABAŞ | İSTANBUL | 1.774.344.107 |
| 15 13 | MERCEDES-BENZ | İSTANBUL | 1.717.694.209 |
| 16 12 | BEKO ELEKTRONİK AŞ | İSTANBUL | 1.580.838.700 |
| 17 16 | UNILEVER | İSTANBUL | 1.495.204.189 |
| 18 36 | SARKUYSAN | İSTANBUL | 1.386.138.052 |
| 19 19 | TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETM. | KAMU | 1.381.968.082 |
| 20 20 | İSKENDERUN DEMİR VE ÇELİK | İSKENDERUN | 1.332.851.000 |
| 21 22 | ÇOLAKOĞLU METALURJİ AŞ | İSTANBUL | 1.278.370.508 |
| 22 23 | İPRAGAZ AŞ | İSTANBUL | 1.169.143.125 |
| 23 17 | MİLANGAZ | İSTANBUL | 1.156.178.245 |
| 24 24 | BSH EV ALETLERİ | İSTANBUL | 1.129.068.414 |
| 25 21 | HYUNDAI ASSAN | KOCAELİ | 1.111.301.578 |
| 26 0 | PHİLSA PHİLİP MORRİS | İSTANBUL | 1.092.706.129 |
| 27 27 | VESTEL BEYAZ EŞYA | MANİSA | 1.025.784.454 |
| 28 31 | AKSA | İSTANBUL | 973.730.889 |
| 29 63 | ER-BAKIR | DENİZLİ | 965.318.327 |
| 30 30 | BOSCH SANAYİ | BURSA | 947.003.576 |
