Ses kayıtlarına ABD'den flaş açıklama
ABD'nin büyük yayıncı kuruluşlarından McClatchty bünyesindeki Miami Herald gazetesi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği öne sürülen ses kayıtlarını Türkçe bilen bir uzmana dinletti.
Ses kaydını dinleyen ABD merkezli 'siber analist' Joshua Marpet, kayıttaki tek montajın beş ayrı konuşmanın bir araya getirilmesi olduğunu belirtti.
Gazeteye göre daha önce Türkiye'deki bazı davalarda bilişim alanında bilirkişilik yapmış olan Marpet görüşmelerin gerçek olduğunu belirtirken "Eğer bu kayıt sahteyse, daha önce hiç görmediğim derecede sofistike" yorumunu yaptı.
Marpet her görüşmede ses seviyelerinin tutarlı olduğunu belirtti.
Siber analiste göre Başbakan'ın telefonu elektronik biçimde, oğlununki ise cihaza yerleştirilmiş bir böcek aracılığıyla dinlenmiş olabilir. Marpet, Bilal Erdoğan'ın sesinin daha net duyulmasını kullanılan 'kriptolu telefonlar' arasındaki farktan kaynaklanabileceğini öne sürdü.
STAR’ın, paralel yapının dublajlı montajlı ses kaydı tuzağını ortaya çıkarması üzerine paniğe kapılan Zaman, hangi yalana sarılacağını bilemedi. Panikle tacize başlayan paralel medya, montaj ve dublajı belirleyen Kaleidoscope ve JOU Production firmaları olduğu halde teknik alt yapısı kullanılan John Marshall Media’dan yalanlama aldı.
STAR, ‘Paralel Yapı’nın Başbakan Erdoğan ile oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiğini öne sürerek servis ettiği ses kaydının montaj ve dublaj karışımı olduğunu ortaya çıkarınca, cemaat medyası Zaman ‘yalanlama’ paniğiyle art arda saçmalıklara imza attı. İşte basın tarihine geçecek ‘çarpıtma saçmalıkları’nın öyküsü:
STAR, ABD’deki iki şirketten, “Harry Potter” ile “Life Of Pi” gibi fantastik kurgu filmlerin seslerini de çalışan JOU Production ve Kaleidoscope Sound’dan alınan raporlara dayanarak, ses kaydının “çeşitli konuşmalardan alınmış cümle, hece ve seslerin montajlanarak, ayrıca konuşmalarında yer almayan sözlerin de taklit (dublaj) yoluyla eklenerek” hazırlandığını yazdı. İki şirketin raporlarının ‘ıslak imzalı’ sunuş yazılarının belgesini de yayınladı.
Baskıları karıştırdı
Hükümete karşı her operasyonu sahiplenen Zaman, raporları yalanlatma çabasının heyecanıyla STAR’ın taşra ve şehir baskılarını karıştırdı. STAR’ın baskılarından birinde ‘ıslak imzalı’ belgeleri göremeyen Zaman, internet sitesinden “Şirketler raporları yalanladı; STAR belgeleri şehir baskısında uçurdu” diye yayına başladı. Oysa rapor erken gelmiş, ancak ‘ıslak imzalı’ sunuş belgesi ABD ile saat farkı nedeniyle gecikince ‘şehir baskısına’ yetişmişti. Yani ‘belge’ çıkarılmamış, aksine ‘konulmuş’tu. Zaman, gün boyunca bu ‘yalanı’ okuttu; stargazete.com saçmalığı ortaya koyunca siteden kaldırdı ve özür diledi.
Başka şirketten yalanlama!
Ancak Zaman diğer üç konuda okurlarını yanıltmayı sürdürdü. “Raporu yalanladı” diye açıklama aldıkları John Marshall Media (JMM) şirketinin CEO’su John M. Cheary’nin “Türkçe bir kayıt için herhangi bir görüş belirtmedik. Bu bariz sahtekarlığı yayınlayanlar kendinizden utanın” sözlerine yer verdi. Oysa raporu JMM vermemişti! Sadece ‘montaj’ raporu veren şirketlerden biri JMM’nin teknik imkanlarını kullanmıştı ve bu bilgi STAR’ın haberinde zaten vardı. Ancak CEO’ya “Bu bariz sahtekarlığı yayınlayanlar utanın” dedirten sorunun “Böyle bir rapor vermişsiniz” şeklinde sorulduğu anlaşılıyor. Yani, soru yalan üzerine kurulmuş!
Cevabı da çarpıttılar
Ancak ‘bu bariz sahtekarlığı yapanlar’ utanmadılar. Zaman, raporu veren ‘iki şirketin’ de raporu yalanladığını öne sürdü ve Kaleidoscope Sound’un yetkilisi Randy Crafton’dan şu ifadeleri yazdı: “Crafton, ses kaydının parçalı olduğuna karar verdiklerini bunun ötesinde herhangi tespitte bulunmak için kesinlikle en az yerli (Türkçe) konuşmacının hazır bulunması gerektiğini ifade etti. (Cümle bozukluğu gazeteye ait.) Anlamadıkları konuşmaların içeriğiyle ilgili herhangi bir görüş belirtmediklerine dikkat çeken Crafton, sözkonusu mektubun herhangi bir kimsenin masumiyeti ya da suçluluk göstergesi olarak yorumlanmaması gerektiğini ifade etti.” Yani şirket yetkilisi, ses kaydının ‘Türkçe anlamı’na ilişkin konuşuyor. Oysa yapılan analiz, ses kaydının ‘Türkçe anlamı’ değil, ‘farklı zamanda yapılmış konuşmalardan alınan seslerin birleştirilmiş olup olmadığı, araya taklit seslerin girip girmediği’ üzerineydi. STAR’ın haberinde de, imzalı görüşüne yer verilen Kaleidoscope Sound yöneticisi Kyle Cassel’in seslerin doğallığına ilişkin olarak “Kesinlikle tutarsız. Değiştirilmiş sesler var” ifadeleri yer almıştı. Zaman, ‘iki şirket de raporu yalanladı’ demesine rağmen, ayrıntılı raporu yazan JOU Production’dan ‘çarpıtarak’ da olsa bir yalanlama alamadı. STAR’ın haberinde, şirketin sahibi ses mühendisi Robin Lai’nin “Belli noktalar değiştirilmiş. Bariz montajlanmış” sözleri yer almıştı. Lai’nin ses kaydını incelemesinin video kaydı da yayınlanmıştı.
