Teklif kabul edildi, yerel seçimler öne alınıyor
TBMM (AA) - Anayasa değişikliği teklifi, Anayasa'ya ''Geçici 20. madde''nin eklenmesini öngörüyor. İlk fıkrada, ''Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra yapılacak ilk mahalli idareler genel seçiminde oy verme gününün 2013 yılının Ekim ayının son pazar günü'' olduğu yer alıyor.
Teklifle, ayrıca yapılacak mahalli idareler seçiminde Anayasanın 67. maddesinde yer alan ''Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz'' hükmünün, Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un seçimin başlangıç tarihi ve oy verme gününe ilişkin hükümleri bakımından uygulanmayacağı'' öngörülüyor.
CHP'DEN İTİRAZ
CHP'li milletvekilleri, yerel seçimlerin öne alınmasının teknik hukuk açısından sakıncalı olduğunu ileri sürdü.
TBMM Anayasa Komisyonu, yerel seçimlerin öne alınmasını öngören Anayasa değişikliği teklifini görüştü. Komisyon Başkanı Burhan Kuzu, yerel seçimlerin daha önce de benzeri şekilde öne alındığını belirterek, teklifle seçimlerin 6 ay öne alınmasının amaçlandığını söyledi.
Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ da yaptığı konuşmada, teklifin Anayasaya geçici bir madde eklenmesini öngördüğünü belirterek, 2014 yılı Mart ayının son pazar günü yapılması gereken seçimin 2013 yılı Ekim ayının son pazar günü yapılmasını içerdiğini kaydetti.
Teklifi, ''isabetli'' gördüklerini, seçimlerin sağlıklı ortamda yapılmasının tüm partilerin ortak görüşü olduğunu kaydeden Bozdağ, daha önce partilerin bu değişikliği yapmak istediğini ancak girişimlerin sonuçsuz kaldığını anlattı. ''Hepimiz kış şartlarında seçimin ne kadar zor olduğunu görüyoruz'' diyen Bozdağ, güvenlik, yol emniyeti, kış şartları dikkate alınarak seçimlerin iklim şartlarının uygun zamana alınmasında hem milletin iradesinin tecellisi hem de propaganda açısından fayda olduğunu söyledi.
CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, teklifin hukuk açısından sakıncalı olduğunu savunarak, ''Böyle bir yol açılırsa, yarın iktidarı elinde bulunduran güç, 'bu seçimi beğenmedim, seçimi öne alıyorum' diyebilir. Belediye başkanları, belediye meclis üyeleri, muhtarlar 5 yıl için seçildi. Bu insanlar, 'Cumhurbaşkanlığı seçim süresini 7 yıldan 5 yıla indirdiniz, siz niye şimdi bu süreyi uygulamıyorsunuz-' diyebilirler. Seçimi öne alırsak, seçilmiş olanları süresinden mahrum bırakmış olursunuz '' dedi.
CHP Konya Milletvekili Atilla Kart da teklifin gerekçelerinin Türkiye için geçerli olduğunu, uygulamada acı örneklerin yaşandığını belirterek, ''Seçimlere yönelik, seçme ve seçilme hakkını doğrudan etkileyen bir düzenleme yapıyoruz. Siyasi iktidarın iş tutuş tarzını gösteren yetersi bir düzenlemeyle karşı karşıyayız. Teklif yasal ve anayasal açıdan pek çok sıkıntı ve tartışmayı beraberinde getirecektir'' diye konuştu.
Milletvekili genel seçimlerinin öne alınmasına yönelik düzenleme olduğunu, ancak mahalli seçimlere yönelik düzenlemenin olmadığını ifade eden Kart, sadece genel seçimlerle bağlantı kurmak suretiyle tarihte oynama yapılabileceğini savundu. ''Parlamento olarak seçimi 6 ay öne almak gibi bir yetkimiz yok'' diyen Kart, teklifle, seçmenin iadesine müdahale edilmiş olduğunu söyledi.
MHP Konya Milletvekili Faruk Bal, kış şartlarında seçimin yapılmasının zor olduğunu belirterek, belediye başkanlarının hizmet sunması açısından da değerlendirildiğinde sonbahar aylarında olmasının daha yararlı olduğunu savundu.
Bazı MHP'li belediye başkanlarıyla ilgili haksız uygulamalar yapıldığını ifade eden Bal, yapılanların adalet kavramına uymadığını, soruna çözüm bulunması gerektiğini söyledi. Bal, haklarında ciddi iddialar ve suçlamalar olmasına rağmen iktidar partisinden olup da partisiyle ilişkisi güçlü olan kişiler karşı müsamahalı davranıldığını belirtti.
-''Gerçek niyetlerini söylesinler''-
BDP Batman Milletvekili Ayla Akat, AK Parti iktidarı süresince seçimlerin iktidarın süresini güçlendirecek şekilde öne ya da arkaya alındığını ileri sürdü.
Anayasa değişikliği teklifi konusunda kendileriyle görüşülmediğini hatırlatan Akat, ''İktidar bizi buraya gönderenin halk olmadığını, gayri ahlaki, saygısız, terbiyesiz olarak ifade edilebilecek sınırlarda kamuoyuyla paylaşmıştır. Bu yöntem AKP'nin genel mantığını ortaya koyuyor'' dedi.
Son seçimlerde belediye başkanlığı sayısını 2 katına çıkardıklarını, ancak halen 36 belediye başkanının hapiste olduğunu ifade eden Akat, ''Bizden alınanlar, çalınanlar geçicidir. Halk yarın bu konudaki görüşünü hayata geçirir. Siyasi iktidar kendisine ait olmayan bir yetkiyi kullanıyor. Seçme ve seçilme hakkına müdahale ediyor. Ortaya konulan gerekçeleri gerçekçi bulmuyoruz. Gerçek niyetlerini söylesinler, niye seçimleri erken alıyorlar. Biz yapılacak seçime her zaman hazırız'' diye konuştu.
CHP İzmir Milletvekili Rıza Türmen, istenilen amaca başka türlü ulaşılabileceğini, Hükümet'in seçimlerin sağlıklı yapılabilmesi için gerekli önlemleri alması gerektiğini belirterek, ''Seçilmiş insanlar AİHM'e giderse pekala Hükümet bundan mahkum olabilir'' dedi.
Türmen'in seçimlerin Nisan ya da Mayıs ayında yapılabileceğini söylemesine Komisyon Başkanı Kuzu itiraz ederek, ''Bu mümkün değil'' derken, MHP Isparta Milletvekili Süleyman Korkmaz'ın ''O zaman süremizi 15 yıl uzatalım'' demesi gülüşmelere yol açtı.
AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Yahya Akman, yerel seçimlerin Ekim ayında yapılmasını belediye başkanlarının da istediğini belirtti.
-''BDP'nin özgün iradesi yok''-
AK Parti Elazığ Milletvekili Şuay Alpay, seçim hukukunda seçmenlerin sağlıklı koşullarda sandık başına gitmesinin de sağlanması gerektiğine işaret ederek, Anayasa değişikliği teklifiyle bunun yapıldığını söyledi.
Alpay, BDP'li Akat'ın eleştirilerinin siyasi nezaket ve ahlakla bağdaşmadığını belirterek, ''Türkiye'de bugün yaşanan sorun BDP'nin izlediği siyasetten, BDP'nin kendine ait özgün iradesi olmamasından kaynaklanıyor'' görüşünü savundu.
Akat, Alpay'a yanıt verirken, ''Bizim kadar özgür siyaset yapan başka bir parti yoktur. Halk takdir ettiği sürece Parlamento'da dururuz. Siyaseten başedemediğiniz, düşüremediğiniz partiyle mücadeleyi yargıya talimat vererek yapıyorsunuz. Bu utanç iktidarın tarihine yazılacaktır'' dedi.
Görüşmelerin ardından teklif kabul edildi.
Muhabir: Melda Çetiner
Yayıncı: Kudret Topçu
