Yatırım indirimi, işletmeleri üretim ve istihdam amacıyla teşvik etmek ve özendirmek için sağlanan bir vergi avantajı. Şimdi gündeme gelen ise yatırım indirimine stopaj uygulaması...
Bu uygulama yıllardır vergi uzmanları tarafından tartışılıyor. Vergiciler ''Madem vergi indirimi yapıyorsunuz o zaman neden yeniden vergi kesiyorsunuz?'' diye yıllardır serzenişte bulunuyor. Şimdiye kadar şirketler yaptıkları yatırımın belirli bir miktarını -ki bu tutar yüzde 40'tan 200'e kadar çıkabiliyor- ödeyecekleri vergiden düşerken muaf oldukları bu tutar üzerinden stopaj yani vergi ödüyordu. Fon payı dahil bu verginin oranı da yüzde 19.8'di. Hafta içinde ise Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, yatırım indirimindeki stopajın sıfırlandırılacağı yönünde açıklamada bulundu. Bu açıklama ile şirketlerin bilanço dipnotlarında yer verdikleri yatırım indirimine uygulanan yüzde 18 oranındaki stopaj oranının (stopaj+fon katkı payı yüzde 19.8) kaldırılması gündeme geldi.
Tabii bu açıklama ile İMKB'de işlem gören şirketlerin de kârlılıkları, nakitleri ve gelecekteki beklentileri değişti. Çünkü yatırım indirimi üzerinden vergi ödeyen şirketlerden artık bu vergi alınmayacak. Bu da şirketlerin net kâr rakamlarından düştükleri yatırım indirimi tutarlarında artışa neden olacak. Şirketlerin açıklayacakları net kâr rakamına olumlu yöne etkileyecek olan olan bu karar, şirketlerin ödeyecekleri vergi miktarlarını aşağıya çekecek. Vergi şirketten nakit çıkışı anlamına geliyor. Yatırım indirimde şirketler fon payı ile birlikte indirim tutarının yüzde 19.8'i kadar stopaj yani vergi ödüyordu. İşte şimdi bu vergi ödenmeyecek. Bunun anlamı ise bu kadarlık bir paranın şirketin kasasında kalıp nakit dengesine bu miktar kadar katkı sağlaması.
İNDİRİM YÜZDE 30
Ancak şimdi farklı bir sorun ile karşı karşıya kalınıyor. Sorunu açalım. Hala yatırım indirimi stopaj oranları yüzde 40 ile yüzde 200 arasında değişiyor. Oysa stopajı kaldıran hükümet yatırım indirimini yüzde 30'la sınırlandırmayı düşünüyor. Bir örnekle açıklayalım. Eskiden 100 liralık yatırım yapan şirket 200 liraya kadar yatırım indirimi elde edebiliyordu. Genellikle yüzde 100 yani 100 lira yatırım indirimi yapıldığı biliniyor. Ancak eğer sınırlandırma yapılırsa indirim 30 lira olacak. Dolayısıyla stopaj ödenmese de vergi matrahı artabilecek. Uygulamadan en çok kârlı çıkacak şirketler yatırımı ve dolayısıyla yatırım indirimi çok yüksek olan şirketler. Peki hangi şirketler? Öncelikle borsanın devlerinden Turkcell. Turkcell'in geçen yıllardan devreden indirimlerle birlikte yaklaşık 4 katrilyon liralık yatırım indirimi bulunuyor. Eğer şirket stopaj ödemeye devam etseydi bu tutar üzerinden yaklaşık 800 trilyon lira stopaj ödeyecekti. Oysa şimdi bu tutarı ödemeyecek. Küçük şirketlerden Çukurova Elektrik'in ise 1 katrilyon liralık yatırım indirimi bulunuyor.
sabah
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:13
