Yerli otomobile yerli motor

Kendisini sır gibi saklayan İzmirli bir şahıs, 15 metrekarelik laboratuvarında yeni bir motor sistemi icat etti. Yeni elektrikli motor, muadillerine göre yarı yarıya tasarruf sağlarken, yapılan testlerde mevcut motorlardan 5 kat daha güçlü olduğu ortaya çıktı.

Serüvenine 1820’de Michael Fraday'ın ilk dairesel hareketi bulması ile başlayan elektrik motoru, İzmirli bir mucit sayesinde yeni bir kimlik kazandı. Yaklaşık iki asırdır kullanılan bu motorların çalışma prensibinde, stator isimli parça sabit, rotor isimli parça statorun ortasında dönüyor. Konvensiyonel elektrik motorlarında her bir rotor bobini, stator bobinlerinin her biri ile bir turda bir defa karşılaşır. Manyetik alanları bir defa etkileşir ve bir defa tork üretir.

İKİ KATI TORK
Kimliğini gizli tutan İzmirli şahsın ürettiği motorda rotor ve stator bobinleri, daire şeklindeki alanın etrafında ikisi birden zıt yönde hareket ediyor. Rotor ve statorun ikisi de döndüğünden, her bir rotor bobini, her bir stator bobini ile bir turda iki defa karşılaşır. Rotor ve statorun her ikisinin de dönüyor olması, dönme momenti oluşumunu eksiltmezken, döner statorlu motor, normal motora göre en az iki katı tork üretmektedir, başka bir deyişle yarısı kadar enerji kullanmaktadır.

“TÜM ELEKTRİK MOTORLARINA UYGULANABİLİR”
İsmini açıklamak istemeyen mucide bu önemli projede danışmanlık yapan İTO Vakfı Süleyman Taştekin Anadolu Mesleki Teknik Lisesi Elektrik Elektronik Öğretmeni Gazi Türkel, yaptıkları döner statorlu motorun milimetrik boyutlardan, birkaç metre büyüklüğe kadar tüm elektrik motorlarına uygulanabileceğini söyledi.
Dünyada tüketilen mevcut enerjinin yüzde 65’inin elektrik motorlarının kullandığını anlatan Gazi Türkel, “Bu motor, normal motorlara göre yüzde 50 daha az elektrik tüketmektedir. Bu motor dünyamıza çok büyük katkı sağlayacaktır. Motor üretim maliyetinde yaklaşık yüzde 20 civarında bir artış olacaktır. Ama motorun tasarrufu sayesinde maliyeti kendini amorti edecektir” dedi.

“YERLİ OTOMOBİLDE KULLANILSIN”
Elektrik motorlarının taşıtlarda ve hızlı trenlerde çok yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandığını dile getiren Türkel, Türkiye’de büyük tartışma konusu olan yerli otomobilde de bu motorun kullanılması gerektiğini söyledi. Yaptıkları döner statorlu motorun özellikle yerli otomobilde kullanılması istediklerini vurgulayan Türkel, “Normal arabaların şarjı 2 saatte biterken bizim motorumuzun şarjı 4 saatte bitecektir. Uzun süreli bir menzile sahip olacaktır. Bu motorun her yerde kullanılmasını istiyoruz ama özellikle Türkiye’nin yerli üretim arabasında kullanılmasını istiyoruz. Bu motor orada kullanıldığı zaman o arabanın enerji tüketiminde üzerine rakibi olmayacaktır” dedi.

İcat ettikleri motorun kullanılan elektrik enerjisini yarı yarıya azalttığını iddia eden Türkel, “Bu motor insansız hava araçlarında da havada kalma süresini iki katına çıkartacaktır” ifadelerini kullandı.

“300 BİN TL’YE MAL OLDU”
Yaptıkları döner statorlu motorun 20 yıllık bir süreçte ortaya çıktığını anlatan Türkel, “Çalışmalar, bir mekanik laboratuvara dönüştürülen 15 metrekarelik bir alanda yapıldı. Çalışmalar için yaklaşık 300 bin TL harcanıldığını düşünüyoruz. Büyük bir motor fabrikasının AR-GE laboratuvarında sistemin tork ölçümleri yapıldı. Döner statorlu motorun, klasik motordan 5 kat daha güçlü olduğu sonucu ortaya çıktı” dedi.

YARI YARIYA TASARRUF
İcat ettikleri motorun farkını piyasada satılan engelli akülü arabalarda kullanılan iki motor üzerinde gösteren Türkel, orijinal motorla modifiye edilerek döner statorlu tipe çevrilen motoru birbirine seri bağlayarak ölçümler yaptı. Yapılan ölçümlerde 1,500 gramlık yükte orijinal motor 18 amperlik güç kullanmasına rağmen hareket dahi edemezken, döner statorlu motor yaklaşık 9 amperlik güçle dakikada 1440 devir yaptı. Döner statorlu motor, 2 ve 3 kiloluk yüklerde bile devir gücünü kaybetmedi. 

ALİ GÖZETEN - SİNAN YENİÇERİ