Gündem
  • 17.1.2004 16:28

BARZANİ: ''TEHDİTLE SORUNLAR ÇÖZÜLMEZ, TÜRKİYE İLE İYİ DİYALOG İÇİNDE OLMALIYIZ''

FELAT BOZARSLAN ERBİL - Kürdistan Demokratik Parti Bölge Sorumlusu Neçirvan Barzani, Türkiye'nin komşuları ve kendileri için çok önemli bir ülke olduğunu söyledi. Barzani, Türkiye'nin federasyona yönelik tepkisine ise ''Bu kendi iç işimiz'' diye karşılık verdi. Kürdistan Demokratik Parti Bölge Sorumlusu Neçirvan Barzani, İHA'ya önemli açıklamalarda bulundu. Bölgedeki gelişmeleri değerlendiren Barzani, Türkiye'ye sıcak mesajlar gönderdi. Neçirvan Barzani, tehditle sorunların çözülemeyeceğini ve Türkiye ile dostane ilişkiler istediğini söyledi. Irak'ta tartışılan federalizm konusunda görüşlerini açıklayan Barzani, federaliyet meselesinin eski bir amaçları olduğunu vurgulayarak, ''1992 yılından berı Kürdistan Parlementosu'nda federaliyet meselesi var. İstediğimiz federaliyet, Irak'ın bütünlüğü içindeki federaliyettir. İnanıyorum ki, Irak'ın birleşmesi ile Kürt halkı kendi haklarına kavuşmalıdır. Bizim istediğimiz federaliyet, bu yerlerin tarihi ve coğrafi açıdan Kürdistan'ın parçası olmasıdır. Bunun projesini kısa bir sürede Irak Geçici Konseyi'ne verdik. Bağdat'ta bunun sonucuna ulaşmak için konuşup tartışacağız. Bizim istediğimiz, coğrafi federaliyettir. Irak'ta daha önce ortaya konan 18 kentteki eyalet sistemi, Kürt halkının isteklerine cevap vermiyor. Bu 18 vilayet ayrı yerlerdedir ve Kürdistan'ın parçalarını da kapsıyor. 18 yerdeki ayrı federalizmi Kürt halkı kabul etmiyor. Bizim istediğimiz tarihi ve coğrafi olarak Kürdistan'ın parçalarıdır'' dedi. Kerkük meselesi ile ilgili soruları da yanıtlayan Neçirvan Barzani, ''Kerkük meselesi çok uzun bir meseledir. Dün ve bugünün meselesi değildir. Kerkük'ü istiyoruz çünkü orası Kürdistan'ın parçasıdır. Bazı kişiler için Kerkük petrol olması açısından önemlidir. Ama bu bizim için önemli değil. Önemli olan Kerkük'ün Kürdistan'ın bir parçası olmasıdır. Coğrafi olarak bu kent Kürdistan'a aittir. Kerkük'te sadece Kürt yoktur. Asuriler, Türkmenler, Araplar, Keldaniler ve Ermeniler vardır. Bizim fikrimiz Kerkük'te tüm bu halkların bir arada yaşamasıdır. Ama coğrafi olarak Kerkük Kürdistan'ın bir parçasıdır. Bunu biz kendimiz söylemiyoruz. Kerkük tarihi ve coğrafi olarak Kürdistan'ın bir kentidir. Kerkük'te diğer halkların da olduğunu söylüyoruz. Biz Kerkük'te daha önce, yani Baas rejimi ve öncesinde yapılan Araplaştırmanın değiştirilmesini istiyoruz. Daha önce yapılan planlarla Kerkük'ten Kürt ve Türkmenler atıldı. Bunların yerine Araplar getirildi. Kerkük hassas bir meseledir. Biz Kerkük'ün coğrafyasının 1968 yılından öncesine çevrilmesini istiyoruz. Ondan sonra ise Saddam'ın getirdiği Arapların çıkarılması ve herkesin kendi yerine gitmesini istiyoruz. Bundan sonra ise referandum yapılmalıdır. Kerkük halkı Kürdistan'a katılmak istiyorlarsa buna kendileri karar verirler'' dedi. ''BAAS REJİMİNİN GETİRDİĞİ HERŞEY KERKÜK'TEN KALKMALIDIR'' Konuşmasında, Kerkük'ün nüfus dağılımını da sayımlara göre açıklayan Barzani,' 'Kerkük'ün merkezindeki nüfusun yüzde 43'ü Kürt'tür. Kerkük'te yapılan ilk nüfus sayımına göre 281 bin 820 Kürt, 126 bin Türkmen ve 43 bin Arap vardır. 1977 yılında Irak hükümetinin yaptığı sayımlarda çevre ilçelerdeki nüfusun yüzde 38'i Arap, yüzde 38.12'si Kürt ve yüzde 21'i Türkmen'dir. Bu Irak Hükümeti'nin kendi yaptığı sayımlardır. Bu sayımı onlar yapmış. Biz söylemiyoruz'' diye konuştu. Kerkük'te referanduma hazır olduklarını ifade eden Barzani, ''Ama bunun için iki koşulun yerine gelmesi gerekir. Kerkük'ün kendi asıl coğrafyası şu anda kalmamış. Bir kısım insanlar Süleymaniye, Erbil ve Diyala'ya göç ettiler. Bizim isteğimiz Kerkük'ün coğrafi yönden eski şekline gelmesidir. Yani 1968 yılına dönmesini istiyoruz. Bundan önce Baas rejiminin getirdiği her şey Kerkük'ten kalkmalıdır. Bunu söylerken amacımız Baas rejiminin getirdiği Arapların Kerkük'ten çıkmaları ve onlara kendi yerlerine dönmeleri için yardım edilmesidir. Bundan sonra referandum yapılsın. Kerkük halkının çoğunluğu Kürdistan'a katılmak istiyorsa, buna kendileri karar versinler. Yer olarak da Kerkük, Kürdistan'ın yeridir. Hiç bir Kürt kendi yerine başkasının oturmasına izin veremez, razı olamaz ve baş eğemez'' dedi. Türkiye'nin federasyona tepkilerini de değerlendiren Neçirvan Barzani, ''Bu Irak'ın kendi iç işidir. Türkiye'nin bununla bir ilgisi yok. Türkiye başka bir ülkedir. Bu sorun Irak'ın içinde çözülmesi gereken bir sorundur. Bu Irak'ın kendi meselesi olduğu için Türkiye'nin kendisini bu meselede müteessir etmesine gerek yoktur. Biz Türkmen milletini kabul ediyoruz. Türkmenlerin bir halk olduğunu biliyoruz. Yıllardır Türkmen ve Kürtler kardeş gibi birlikte yaşadılar. Biz Türkmenleri inkar etmiyoruz. Kerkük'le ilgili bir karar verildiği zaman buna sadece Kürtler müdahil olsun demiyoruz. Müşterek olmasını istiyoruz. Kerkük kardeşlik için dünyaya örnek olsun'' diye konuştu. ''ŞEHİR FEDERALİZMİNİ REDDEDİYORUZ'' Türkiye, İran ve Suriye'nin Irak'ın bütünlüğü ile ilgili yaptıkları açıklamayı desBazı kişiler için Kerkük petrol olması açısğerlendiren Neçirvan Barzani, ''Biz de Irak'ın tek parça olmasını istiyoruz. Biz Kürt olarak Irak'ın tek parça olmasının gerektiğini düşünüyoruz. Bununla ilgili bir sorun yok. Biz de Türkiye, İran ve Suriye ile aynı şekilde düşünüyoruz. Selahaddin'de federalizm ile ilgili toplantı yapıldı. Irak Geçici Konseyi, Paul Bremer ile toplantı yaptı. Bremer'e Kürtlerin şehir federalizmini kabul etmediklerini anlattık. Bu bir siyasi partinin meselesi değil. Kürt halkı bunu kabul etmiyor. Bizde federalizm projesi var. Kürdistan Parlementosu bu projeyı tasdik etti. Kürdistan'da bulunan 35 parti buna imza attı. Bizim bu projemizin üstünde tartışılması lazım. Bu Kürt milletinin ideailidr. Bu milletimizin iradesidir. Çünkü bizim parlementomuz buna yol açtı. Tüm çözümlerin de parlementoya dönmesi gerekiyor. Paul Bremer bize şehir federalizmini anlattı. Şehir federalizmini konuştular, biz de bunu reddettik. Bundan sonra reddedeceğiz ve kabul etmeyecegız. Kürt milleti bunu kabul edemez. 12 yıldır Kürdistan'da başarılı tecrübeler kazandık. Kürt halkı 12 yıldır özgür yaşadı. Biz bir çocuğu güzel bir terbiye ile büyüttük. Bize karşı duranlar bunu bilmiyorlar. Bizim milletimiz özgürlükten eksik bir şeyin verilmesini kabul edemez. Bu meseleyi Bremer ile konuştuk. Bizim amacımızın ne olduğunu ve durumumuzu iyi anladı'' dedi. Federasyonun ele geçirilip gecirilmeyeceğini konuşmak için erken olduğunu belirten Barzani, ''ABD ile görüşmelerimiz sürüyor. Ama önemlisi Irak konseyi ile tartışıyoruz. Biz Irak'ta yaşıyoruz ve bizim için ABD'den önce Irak önemlidir. Bunu söylemek için erken. Bundan önce de söyledim. Kürt halkı federalizm dışında birşeyi kabul edemez. Kürt halkı yıllardır özgürdür. Bunun dışında bir yönetimi kabul edemez. Çünkü bu bir milletin sorunudur. Bu ABD'nin değıl, mılletın sorunudur. Millet kendi geleceğine kendi karar vermelidir. Düşüncemiz, Kürtleri haklarından az bir şeye razı etmek isteyenler, Irak'ta istikrar ve emniyetın hiç bir zaman olmamasına sebep olacaklardır. Tarih bunu ispat etmiştir. Eğer Saddam 1970 yılında Kürtlerin haklarını verseydi, İran'la savaşmak zorunda kalmayacaktı. Iran savaşı bitince Kuveyt savaşı başladı. İspat oldu ki Kürt meselesi Irak'ta adilane bir şekilde çözülmezse hiç bir zaman bu ülkeye istikrar gelmez'' diye konuştu. ''TÜRKMENLER'İN FEDERASYONA DESTEK VERMESİ ÇOK NORMAL'' Türkiye ile ilişkileri konusunda ise Barzani, ''Türkiye bizim komşumuz ve önemli bir ülkedir. İlişkilerimizin her zaman güzel ve iyi olmasını isteriz. Türkiye ile ilişkilerimizde bir sorun olduğunu kimse söyleyemez. Hiç sorunumuz yoktur. 5-6 ay önce Türk Dışişleri Bakanlığı'ndan bir heyet buraya geldi. İlişkilerimiz her zaman iyiydi. Hiç bir zaman ilişkilerimizde bir zedelenme olmadı. Federaliyetle ilgili sorunları Türkiye ile diyalog ve konuşma yoluyla çözeceğimize inanıyoruz. Bu çok büyük bir problem değil. Yani son nokta olarak bu Irak'ın kendi iç problemidir. Tekrar söylüyorum, bu sorun Irak'ın içinde halledilecek bir sorundur. Bu Irak'ın sorunuysa Bağdat'ta çözülmelıdır. Ne Türkiye ne başka bir ülke bu konuda müdahaleci olamamalıdır'' dedi. Türkmen partilerin federasyona destek vermesinin çok normal olduğunu belirten Neçirvan Barzani, ''Türkmenler burada yaşayan bir millettir. Burada mevcudiyetleri vardır. Tabii haklarıdır ki Kürdistan içinde onlara yer verilsin ve hakları olsun. Bu vatan hepimizindir. Hepımız birlikte yaşayacağız. Gayet normaldir. 12 yıldır burada Kürtlerle birlikte Türkmenlerin televizyonu ve gazetesi vardır. Burda kendi dillerinde eğitim görüyorlar ve 19 tane okulları var. Onlar kendi bulunacakları yeri kendileri belirlerler. Bu çok tabii bir durumdur. Kürdistan'da olacak bir federalizmde Türkmen ve Asurilerin de hakları olacak'' dedi. Geçici Konsey'in prensıp olarak federalizmi kabul ettiğini belirten Barzani, ''Selahaddin'de yapılan toplantıda onlara federalizmı detaylarıyla anlattık. Şu anda görüşmelerimiz de bu konuda sürüyor. Düşüncemiz bunu kabul edecekleri yönündedir. Türkiye ile ilişkilerimizin dostane olmasını istiyoruz. Ekonomık anlamda da iyi ilişkiler istiyoruz. Türkiye önemli bir ülkedir. Bizim düşüncemiz, tehditle hiçbir sorun halledilemez. Biz sorunlarımızı diyalogla çozmeliyiz. Sorunların tartışma ve diyalog ile çözülmesınden yanayız'' diye konuştu. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 21:27

İLGİLİ HABERLER