Ekonomi
  • 20.12.2003 16:20

DOĞALGAZDA FARKLI BİR SİSTEME GEÇİLİYOR

MUAMMER TAN ANKARA - Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Yusuf Günay, BOTAŞ'ın önümüzdeki cuma günü ilk kontrat devir ihalesini yayınlayacağını söyledi. Günay, ''İlk etapta, herhangi bir fiyat düşmesi olmasa bile kaynağında, en azından tüketiciler kamusal işletmeciliğin verimsizliğinden kaynaklanan ilave maliyetten kurtulacaklar'' dedi. Günay, EPDK binasında düzenlediği basın toplantısının ardından, gazetecilerin sorularını cevaplandırdı. Günay, BOTAŞ'ın kontrat devrini ne zaman yayınlayacağına ilişkin bir soruya, BOTAŞ'ın önümüzdeki cuma günü ilk kontrat devri ihalesini yayınlanacağını söyledi. Günay, kontrat devrinin, BOTAŞ'ın ithal etmekte yükümlü olduğu gazı, başka bir özel sektör şirketi tarafından ithal edilmesi ve BOTAŞ'ın ''al ya da öde'' yükümlülüğünden kurtulması anlamına geldiğini belirtti. Kontrat devrinde, Rusya ve İran gibi tedarikçilerin önemli rol oynacağını vurgulayan Günay, ''Sözleşme BOTAŞ ve diğer yabancı şirketler arasında yapıldığı için, yabancı devlet ya da şirketlerin bu konudaki rızası önemli. Yani onlar istemedikleri takdirde sözleşmede zaten değişiklik yapılamaz. Buradaki miktar 4.5 milyar civarında'' diye konuştu. BOTAŞ'ın kontrat devrinin rekabete nasıl bir etkisi olacağı sorusuna Günay, doğalgaz ithalatında BOTAŞ'ın tekel durumunda bulunduğu hatırlatarak şu cevabı verdi: ''BOTAŞ bu ithalat faaliyetini toptan satışı ile birlikte yürütüyor. BOTAŞ'ın kamu kurulu olmasından kaynaklanan ilave maliyet artışı var. İlk etapta, herhangi bir fiyat düşmesi olmasa bile kaynağında, en azından tüketiciler kamusal işletmeciliğin verimsizliğinden kaynaklanan ilave maliyetten kurtulacaklar.'' Günay, buradaki bir diğer önemli noktanın da kontrat devri yolu ile piyasaya giren özel sektör şirketleri arasında bir rekabet oluşması olduğunu belirtti. Günay, ''Sadece Rus gazına değil, İran, Cezayir, Nijerya'dan alınan gazlarda rekabet söz konusu olacak. Bununla birlikte en önemlisi piyasaya yeni girecek ve girmek isteyen ithalatçı şirketlere izin verilecek. Dolayısıyla Türkiye'de doğalgazın toptan satışı anlamında rekabet başlamış olacak'' dedi. TÜRKİYE'DE ELEKTRİK SIKINTISI OLMAZ Yatırımlar olmaması durumunda önümüzdeki süreçte Türkiye'nin bir elektrik sıkıntısı olup olmayacağına yönelik soruya, ''Türkiye'yi sadece kamu kuruluşlarının faaliyette bulunduğu tekel bir piyasa olarak düşünürseniz doğru'' karşılığını veren Günay, ''Ama serbest piyasada ithalat ihracaat faaliyeti var. Türkiye'nin sınırları artık elektrik ve doğalgaz alanlarına açık. En ucuz elektrik üreten ülkeler bize sınır devletler. Türkiye'nin hiçbir noktada sıkıntısı olması mümkün değil. Arz güvenliği noktası, enerji kaynaklarının ortasında bulunan bir ülke için sözkonusu değil, tartışma konusu bile olamaz'' karşılığını verdi. ''2004 yılında bölgesel tarifeye geçilebilecek mi?'' sorusuna Günay, bu konunun maalesef coğrafi anlamda bir farklılık olarak algılandığını ve bu anlayışı değiştiremediklerini belirterek, ''Bu konu serbest piyasası değiştikçe oluşacak olan bir olgu. Bizim önceliğimiz özelleştirme. En son bakanlığımızla yaptığımız toplantıda, 2004 yılında özellikle dağıtım alanında özelleştirmenin yoğun olarak yapılacağı bir yıl olarak düşünüyoruz. Eğer bu olmadığı takdirde Türkiye için çok ciddi sorunların yaşanacağı bir gelecek bizi bekliyor'' diye cevapladı. Günay, bir soru üzerine, elektriğe zam yapılmamasının, maliyetleri belirleyen bileşenlerdeki değişim oranına bağlı olduğunu söyledi. Burada doğalgaz fiyatlarının ve petrol fiyatlarının önemli bir etken olduğunun altını çizen Günay, ''Bu fiyatlarda bir değişim olursa, elektrik fiyatlarına yansır. Değişim olmazsa aynen devam eder'' dedi. Serbest piyada elektrik arzının yeterli miktarda olmadığını ve dünkü kurul toplantısında almış oldukları bir kararla, 3 santralde üretilen elektriğin serbest piyasada satılmasına izin verilmesine örgördüklerini açıklayan Günay, ''Buraların yıllık yaklaşık 8 milyar kilovatlık bir üretimi var. Bu da serbest piyasada üretilen alınan ve satılan elektriğin artması yönünde çok önemli ve serbest piyasayı oluşturmasına çok büyük bir katkı sağlayacaktır'' diye konuştu. Özelleştirme konusunda Dünya Bankası Türkiye Direktörü'nün hem kendilerini hem de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı'nı ziyaret ettiğini belirten Günay şunları söyledi: ''Yeni bir özelleştirme yol haritası önümüzdeki aylarda çıkacak. Bu yol haritasına göre durumumuzu belirleyeceğiz.'' Yap-İşlet-Devret (YİP) ile ilgili başvurulara da değinen Günay, ''Uygulayacağımız prosedür hakkında, Bakanlığımızla aynı paralele geldik. Bu konuda da çok kısa sürede kararımızı vereceğiz, uygulamayı başlatacağız. Gelinen noktayı bakanlık ile birlikte açıklayacağız'' dedi. DOĞALGAZDA FARKLI BİR SİSTEM Günay, ''Doğalgaz dağıtımında belediyeler bunu finans kaynağı olarak kullanıyor. Bununla ilgili çalışmalar nelerdir?'' sorusu üzerine şunları söyledi: ''Büyükşehir belediyeleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında hesap ayrışımı olmadığı için doğalgazdan elde ettikleri gelirleri diğer hizmetlerinde kullanıyorlardı. Kanun da bu yüzden hesap ayrışımını zorunlu tuttu. Biz önümüzdeki salı günü yeni bir tarife yürürlüğe koyacağız. Burada farklı bir sistem getireceğiz. Bu fiyat azalması şeklinde olmayacak ancak tüketici lehine olumlu olacaktır.'' Petrol piyasasının EPDK'ya bağlanmasının, 4 yeni üyenin hükümet tarafından atanacağı anlamına geleceğini ve bunun kurumun bağımsızlıeyette bulunduğu tekel bir piyasa olarak düşünürseniğı açısından nasıl değerlendirileceğine yönelik bir soru üzerine Günay, şöyle devam etti: ''Kurumumuz açısından bir olumsuzluk olacağını düşünmüyorum. Ancak, '7 üye ile çalışmayı tercih eder miydiniz' diye sorarsanız, 'evet' derdim. Sonuçta çok fazla bizi etkileyeceğini sanmıyorum. Petrol piyasasının eklenmesiyle, kurumun yeniden teşkilatlanması zorunluluğu ortaya çıktı. Bu konuda da sektörel bir teşkilatlanmayı mı yoksa fonksiyonel bir örgütlenme mi yapacağımızı tartışıyoruz. Önümüzdeki günlerde kurul olarak bir karar vereceğiz. Ona göre kurumumuzda çalışacak olan norm kadroyu tespit ederek, bu norm kadro çerçevesinde ne kadar personeli ve hangi nitelikte personel ihtiyacımız olduğunu belirleyeğiz. Buna göre de yeni bir yapılanmaya gideceğiz.'' Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 21:17

İLGİLİ HABERLER