ABD DOLARI, EURO KARŞISINDA NEDEN DEĞER KAYBEDİYOR?

ABD, para biriminde düşük değer politikasıyla, ticaretine rekabet gücü kazandırıyor. Diğer taraftan Avrupa, ortak para birimi Euro'nun dolar karşısında değer kazanması nedeniyle ekonomisinde durgunluğa ve ticaret açığına yol açabileceği endişelerini taşıyor. Türkiye'de Merkez Bankası'nın güçlü müdahalelerine rağmen dolar, istenen 1 milyon 500 bin lira seviyelerine bir türlü tutunamıyor. Peki neler oluyor? Dünyanın en büyük ekonomilerinden ABD'de son 4 yılın en düşük seviyelerinde seyreden doların Euro karşısında değer kaybetmesini ve piyasalardaki muhtemel sonuçlarını akademisyenler değerlendiriyor... ''DOLARIN EURO KARŞISINDA DÜŞÜŞÜ ÇOK SÜRMEZ'' İstanbul Üniversitesi (İÜ) İktisat Fakültesi Maliye Bölüm Başkanı Prof. Dr. Esfender Korkmaz, ABD'de dış ticaret ve ödemeler dengesindeki açığın bu yıl artmaya devam ettiğini, Irak savaşının bu dengeyi daha da bozduğunu ifade etti. Prof. Korkmaz, gittikçe artan bu açık karşısında ABD'nin ihracatını artırmak istediğini, bunun için de dolara rekabet gücü kazandırmak amacıyla doların Euro karşısında değer kaybetmesini istediğini dile getirdi. ABD'de dolar faizinin düşük olmasının Euro'ya olan talebi artırdığını belirten Prof. Korkmaz, ''Bana göre doların düşüşü çok fazla devam etmez. Avrupa ya faizleri indirecek ya da ABD'ye faizleri indirmesi için baskı yapacaktır'' dedi. DOLAR-EURO SAVAŞI Almanya ve Fransa'nın Irak savaşına katılmamasının altında dolar-Euro savaşının yattığını savunan Prof. Korkmaz, şöyle devam etti: ''Dolar, bütün dünyada rezerv para olarak kullanılıyor. Böyle olunca da enflasyonist etkisi olmuyor. Avrupa, doları bu tahtından indirerek Euro'nun dünyada dolar yerine rezerv para olarak geçmesini istiyor ve bu nedenle Euro'ya müdahale etmiyor. Nitekim Irak savaşı nedeniyle ABD'ye tepki gösteren İran ve Endonezya'nın da aralarında bulunduğu bazı ülkeler, rezerv para olarak Euro'yu kullanacaklarını açıkladılar.'' Prof. Korkmaz, Türkiye'de dövizdeki arzın artmasının dolardaki düşüşü en fazla etkileyen unsur olduğuna dikkat çekerek, Merkez Bankası'nın izlediği politika dikkate alındığında Türkiye'de dolarda çok daha fazla düşüşün yaşanmaması gerektiğini söyledi. ''DÜŞÜŞÜN ASIL NEDENİ ABD'DE YAŞANAN DURGUNLUK'' Marmara Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hurşit Güneş de, ABD'de dolarının son 4 yılın en düşük seviyelerinde seyretmesi ve Euro karşısında değer kaybetmesinin asıl nedeninin, ABD'de yaşanan ciddi durgunluk olduğunu kaydetti. ABD'deki düşük faiz oranları nedeniyle sermaye ve dövizin Avrupa'ya kaçtığına işaret eden Prof. Güneş, ABD'de Mart ayı sanayi verilerinden sonra Nisan verilerinde de düşüş trendinin görüldüğünü, bu durumun durgunluğu artırarak ABD'yi daha da zora soktuğunu ifade etti. Prof. Güneş, Avrupa'nın izlediği yüksek faiz oranlarına da değinerek, ''Avrupa'da faizler inmediği için, Euro değer kazanmaya devam ediyor. Bu durum, ancak bir süre daha devam eder. Daha sonra dolardaki düşüşle bir tarafta ABD dış ticaret açığı kapanırken, diğer tarafta Avrupa'daki özellikle Almanya ekonomisindeki ticaret açığı artacaktır. Bu da, gelecekte doların Euro karşısında değerini artırır'' şeklinde konuştu. Türkiye'de ise dolarda daha fazla düşüş beklemediğini dile getiren Prof. Güneş, ''Merkez Bankası'nın izlediği politikayla döviz kurlarında denge kurulacak ve dövizde yukarıya doğru hareket olacaktır'' dedi. ''SÜREKLİ DÜŞÜŞÜ ABD DE İSTEMEZ'' İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zafer Tunca ise ABD dolarındaki düşüşün bu ülke ihracatını olumlu etkileyeceğini, kurun düşmesi nedeniyle dünyaya daha ucuza mal satacaklarını vurguladı. Irak savaşı nedeniyle ABD ekonomisinin açık vermesinin ve ABD askeri harcamalarından dolayı yüksek miktarlarda para girişinin olmasının doları düşüren etkenler arasında yer aldığına dikkati çeken Prof. Tunca, şunları kaydetti: ''Doların birazcık inmesi, ABD'nin işine gelebilir. Ancak sürekli bir düşüşü, Avrupa ekonomisini durgunluğa itmesi ve durgun bir Avrupa ekonomisinin ABD'nin ticareti açısından yarar sağlamaması nedeniyle ABD de istemez. Bu nedenle ABD mutlaka önlem alacaktır.'' Prof. Tunca, Türkiye'de de doların çok fazla düşeceğine ihtimal vermediğini, bu durumda Türk ihracatı açısından çok olumsuz bir tablonun ortaya çıkacağını kaydetti. DOLAR TÜRKİYE'DE NEDEN DÜŞÜYOR? o Vergi Barışı ile sağlanan kolaylıkla borçlarını ödemek isteyen vatandaşlar, döviz birikimlerini TL'ye çeviriyor. Uzmanlar, ABD-Irak savaşı döneminde döviz alanların da savaşın kısa sürmesi yüzünden satışa yöneldiğine dikkat çekiyor. o Merkez Bankası'nın faiz indirimi için Haziran ayı başında açıklanacak enflasyon rakamlarını beklediği düşünülüyor. Vatandaş da dövizini satıp, yerine daha karlı olan bonoyu tercih ediyor. ABD Merkez Bankası FED'in geçen hafta yayınlanan raporunda Türkiye'de yastık altında 10 milyar dolar bulunduğu açıklanmıştı. o Yabancı yatırımcıların da vatandaş ile aynı eğilimde olduğu, dolar satıp, bonoya yöneldikleri gözleniyor. o Şirketler, yurtdışı hesaplarını Türkiye'ye yönelterek, TL'ye dönüyorlar, cazip faizlerden yararlanıyorlar. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 20:02