Milli Güvenlik Kurulu'nun, 6.5 saat süren toplantısından sonra hükümete, Meclis'ten asker gönderme ve yabancı asker bulundurma konusunda yetki alınmasını tavsiye etmesi ne anlama geliyor?
MGK toplantısını izleyen kaynaklara göre bu kararın iki anlamı var:
''1- Irak'a yapılması muhtemel müdahalede kuzey cephesi açılmasına yeşil ışık yakılmış oldu,
2- Türk Silahlı Kuvvetleri, Kuzey Irak'a girerek, Türkiye'nin çıkarları doğrultusunda askeri varlığını artırma kararı aldı.''
MGK kararının böyle yorumlanması, toplantıda yapılan değerlendirmelere dayandırılıyor.
MGK'nın önceki günkü toplantısında Irak olayıyla ilgili olarak yapılan askeri ve siyasi değerlendirmeleri şöyle özetleyebiliriz:
ÖNCE TÜRKİYE
''Gelişmeler Irak'a bir askeri müdahale yapılacağını gösteriyor. Türkiye, böyle bir gelişme karşısında kayıtsız kalamaz. Türkiye'nin güvenliği ve geleceği açısından Kuzey Irak yaşamsal önem taşımaktadır. Bu nedenle Türkiye, ABD'den bağımsız olarak, kendi çıkarları için hareket etmelidir. Türk Silahlı Kuvvetleri, ABD'nin çıkarları için değil, kendi çıkarları için gerekli önlemi almak zorundadır. Türkiye ülke ve ulus bütünlüğü ile bekasını etkileyecek bu gelişmelere kayıtsız kalır ve gerekli askeri önlemleri zamanında alamazsa, en az yüz yıl etkisiz kalır. Bunun için yabancı ülkelere silahlı kuvvet gönderme konusunda Anayasa'nın 92. maddesinin öngördüğü yetki Meclis'ten alınmalıdır.''
Bu değerlendirme yapılırken, MGK'nın askeri kanadının altını çizdiği bir diğer saptama da şöyle:
''Türk askeri ancak Türkiye için savaşır, Türkiye için risk alır. Bizim Irak'la bir savaşımız yok. Irak yönetimi ve halkıyla da bir savaşımız yok. Türkiye'nin Kuzey Irak'taki Kürt gruplarla da bir savaşı yok. Türk askeri Irak askeriyle savaşacak değil. Bir savaş olacaksa bu ABD ile Irak'ın savaşı olacaktır. Ancak böyle bir ortamda Türk Silahlı Kuvvetleri, Türkiye için yaşamsal önemde gördüğü Kuzey Irak'ta askeri önlem alacaktır.''
MÜTTEFİKE YARDIM
MGK'da ABD askerlerinin kuzeyden cephe açmak üzere Türkiye'den geçiş yapmaları talebinin değerlendirmesi ise şöyle özetleniyor:
''Türkiye, barışçı çözüm için bütün gayretini gösteriyor. Tercih elbette barışcı bir yol bulunmasıdır. Ancak, operasyon kaçınılmaz ise meşruiyet gözetilmek koşuluyla stratejik müttefik konumunda ABD'nin taleplerine de bütünüyle 'hayır' denilemez. Bazı taleplerinin ölçülü ve Türkiye açısından kontrollü bir şekilde karşılanması müttefikliğin gereğidir. ABD de birçok ulusal konuda Türkiye'nin yanında tutum almıştır. Bu itibarla, yurtdışına asker gönderme gibi yabancı asker bulundurma konusunda da yine Anayasa'nın 92. maddesinde öngörüldüğü gibi Meclis'ten yetki alınması gereklidir.''
ÖNCE TÜRK ASKERİ
MGK'nın vardığı sonuçların çerçevesinde, önce Türkiye'nin çıkarları açısından hareket edecek olan Türk Silahlı Kuvvetleri, Meclis'ten yetki alınması halinde, Kuzey Irak'ta güvenlik çemberi oluşturmak için harekete geçecek. Kendi konumunu alıp, güvenlik önlemlerini tamamladıktan sonra, yine kendi kontrolünde ABD askerlerinin geçişi için koridor oluşturacak. Türkiye, ABD'den önce kendi önlemini alacak ve askerini konuşlandıracak.
BM KARARI
MGK'da alınan karar, Irak operasyonu için BM Güvenlik Konseyi'nin yeni bir karar almasının daha uygun olacağı yönünde. Operasyonun uluslararası hukuk açısından BM kararına dayandırılması MGK'nın ilk tercihi. Ancak, BM'den böyle bir karar çıkmaz ve operasyon yine kaçınılmaz olursa Türkiye, kendi çıkarları açısından gerekli önlemi yine alacak. Ayrıca, bugüne kadar 30'a yakın ülkenin ABD operasyonundan yana tutum takınması, bir koalisyon olarak örgütlenirse, bu durumda meşruiyet göstergesi sayılacak.
YETKİ PAKETİ
MGK'da alınan tavsiye kararı yabancı asker bulundurma ve yabancı ülkeye asker gönderme yetkisinin Meclis'ten bir paket olarak çıkarılması yönünde. Ayrıca, havaalanları ve limanlarda inşaat için de hükümetin eğilimi Meclis'ten karar alınması yönünde. Bu hem inşaat, hem de asker gönderme ve bulundurma kararlarının bir paket halinde alınması söz konusu olduğu gibi, önce inşaatlar için sonra asker için karar alınması da olası. Bunu hükümetin tercihi belirleyecek. Askerler açısından inşaat izni için hükümet kararı yeterli olsa da, hükümetteki eğilimin bu konuda da Meclis'ten yetki almaktan yana olduğu gelen haberler arasında.
ERDOĞAN'A MESAJ
MGK toplantısında Kıbrıs konusunda askeri kanadın sergilediği tavır ise AKP lideri Erdoğan'ın Denktaş aleyhine ısrarlı açıklamalarının Türkiye ve KTTC'nin elini zayıflattığı biçiminde. Asker üyelerce yapılan bu değerlendirme, MGK düzeyinde görüş birliğine varılan politika çizgisinde açıklamaların resmi ağızlarca yapılması gerektiğine işaret ediyor. Eleştirilere Başbakan ve hükümet üyelerince bir yanıt verilmediği, MGK toplantısında varılan sonuç ise ''Denktaş'a güçlü destek verildiği'' hususunun bildiriye konulması biçiminde oluyor.
(Fikret Bila/ Milliyet)
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:16
