Ekonominin iyiye gitmesiyle, krizli yıllarda pekçok ihtiyacını erteleyen vatandaş alışveriş telaşına düşünce bu kez de kredi kartı krizine girdi. Enflasyondaki düşüş rekordan rekora koşarak yüzde 10'ların altına düşmesine rağmen, kredi kartı faizleri yıllık bazda hala yüzde 70 ile yüzde 200'ler arasında bulunuyor.
Ekonomide bir bahar havasının yaşandığı günümüzde, faiz cephesinde ise değişen pek bir şey yok. Sanayiciler iç borçlanmalardaki reel faizlerden dert yanarken, vatandaşlar da astronomik bir düzeyde seyreden kredi kartı faizlerinin kıskacına girmiş durumda. İki rakamlı enflasyonun yaşandığı günlerde yüzde 8-10 civarında olan kredi kartı faizleri bugün ise yüzde 4.44 ile yüzde yüzde 9,95 arasında seyrediyor. Yani enflasyonda yüzde 30'a yaklaşan düşüşe rağmen, kredi kartı faizlerinde reel bir düşüş yaşanmadı. Buna göre, enflasyonun gerilemesine aldırmayan bankalar, kredi kartı müşterilerinden yıllık bazda yüzde 70'den yüzde 200'e kadar değişen oranlarda faiz kazancı elde ediyor.
Vatandaş borcunu ödeyemiyor
Bu arada, harcamalarını gelirlerine göre ayarlamayıp kredi kartına yüklendikleri için yüzde 200'lere varan faizleri ödemekte güçlük çeken vatandaş sayısı çoğalınca, bankaların ''kara listesi'' de günden güne uzuyor. Fakat bankaların bu kara listelerden memnun olduğu, zira zamanında ödenmeyen borçtan fahiş faizler tahsil etme imkanı doğduğu belirtiliyor.
Bankaların uyguladığı fahiş faizler nedeniyle ülkede her ay yaklaşık 10 bin kişi bankaların borçlu listesine ekleniyor. Merkez Bankası verilerine göre 46 bin 827'si kredi kartı borçluları olmak üzere bu yılın ilk 6 ayında 56 bin 400 kişi ''kara liste''ye alındı. Listedekilerin toplam sayısının ise 452 bini geçtiği ifade ediliyor.
Kartlara 'reyting sistemi' önerisi
Ankara Ticaret Odası, hükümete, kredi kartlarına ve kredilere 'reyting sistemi' getirilmesini önerdi. Sisteme göre, tüketicinin tüm kredi kartı, tüketici kredisi, konut kredisi, devlete olan vergi borçlarını içeren riskler ile gelir ve varlıklar bir havuzda toplanacak ve böylece o kişinin kredi puanı belirlenecek. Bankalar tüketicinin kredi puanına göre kredi kartı ya da kredileri talebini değerlendirebilecek. Kredi puanı ya da derecesi yetmeyen tüketiciye kart verilemeyecek, kredi açılamayacak. Bunu ihlal eden bankalara ağır para cezası verilecek.
ATO Başkanı Sinan Aygün, yaptığı açıklamada, kredi kartları yasasına ilişkin 24 maddelik önerilerini hükümete ilettiklerini bildirdi. Bunların önemli bir bölümünün BDDK'nın hazırladığı taslakta da yer aldığını belirten Aygün, ancak taslağın bazı yönleriyle eksik olduğunu söyledi.
Reyting sistemi ile para hareketlerinin rahatlıkla izlenebileceğini belirten Aygün, kayıtdışılığın da önüne geçilebileceğini ifade etti. Bugün 23 milyon kredi kartı kullanımına karşılık 8 milyon kredi kartı kullanıcısı bulunduğunu belirten Aygün bir kişide birkaç kart olduğuna dikkat çekerek, ''Kredi kartları bu faiz oranları ile saatli bir bombadan farksızdır'' dedi.
Şener: Kredilere sınırlama getirilmiyor
Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, tüketici kredileri ve kredi kartlarına yönelik düzenlemeyi, bu kredilerin sınırlandırılması veya azaltılmasına yönelik bir çalışma olarak değerlendirmemek gerektiğini söyledi. Bir televizyon programında konuşan Şener, tüketici kredileri ve kredi kartlarının cari açıkla birlikte anılıyor olmasının şansızlık olduğunu söyledi.
Söz konusu iki unsuru birbirinden ayırarak değerlendirmek gerektiğinin altını çizen Şener, şu anda gerek BDDK, gerekse hükümet tarafından kredi kartları üzerinde birtakım çalışmaların yapıldığını, ancak bunun tüketici kredileri ve kredi kartlarının sınırlandırılması veya azaltılmasına yönelik bir çalışma olarak değerlendirilmemesi gerektiğini vurguladı. Şener, ''Yani bir sınırlandırma, kullanımı azaltma operasyonu olarak değerlendirmek yerine sadece şu ana kadar yapılmamış bir düzenlemeyi gerçekleştirmeye yönelik bir çalışma olarak değerlendirmek lazım'' diye konuştu.
Tüketici kredisi kullanımı geriledi
Mevduat bankalarının verdiği tüketici kredilerinin toplamı, bir haftada yaklaşık 33.8 trilyon lira azalarak 20 Ağustos itibariyle 12 katrilyon 387.5 trilyon liraya indi. Kullanılan kredilerin, 2 katrilyon 209.6 trilyon lirası konut, 4 katrilyon 826.5 trilyon lirası otomobil, 5 katrilyon 351.5 trilyon lirası da diğer kalemlerden oluşuyor. Kredilerin 3 katrilyon 940 trilyon lirası kamu bankalarından, 7 katrilyon 662.3 trilyon lirası özel bankalardan, 785.2 trilyon lirası da yabancı bankalardan alındı. Mevduat bankaları tarafından sağlanan kredi kartlarının kullanım tutarı da bir haftada yaklaşık 177.5 trilyon lira azaldı. Bankaların kullandırdığı kredi kartlarının tutarı 13 Ağustos'ta 10 katrilyon 304.5 trilyon lira iken, 20 Ağustos'ta 10 katrilyon 126.9 trilyon liraya indi.
yeni safak
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 22:49
